Olaylar Ve Görüşler

HSK Seçimleri ve Umut - Mustafa KARADAĞ

19 Mayıs 2021 Çarşamba

Üye seçimi için seçim takvimi 7 Nisan’da başlayan Hâkimler ve Savcılar Kurulu’nun (HSK) 11 üyesinin görev süresi 7 Haziran’da bitiyor.  

Anayasa ve HSK Kanunu’na göre; HSK 13 üyeden oluşur; iki daire halinde çalışır. Kurulun Başkanı adalet bakanıdır. İlgili bakan yardımcısı da kurulun doğal üyesidir. Kurulun; 3 üyesi birinci sınıf olup, birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş adli yargı hâkim ve savcıları arasından; 1 üyesi birinci sınıf olup, birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş idari yargı hâkim ve savcıları arasından Cumhurbaşkanınca; 3 üyesi Yargıtay üyeleri; 1 üyesi Danıştay üyeleri; 3 üyesi nitelikleri kanunda belirtilen yükseköğretim kurumlarının hukuk dallarında görev yapan öğretim üyeleri ile avukatlar arasından TBMM tarafından seçilir. Seçimleri; üyelerin görev süresinin dolmasından önceki otuz gün içinde yapılır.

Cumhurbaşkanı; kendisine gönderilen kurul üyeliğine seçilme yeterliliğine sahip hâkim ve savcıları gösteren listenin içinden, daha önceki seçimde deneyimlendiği üzere, ideolojik görüşüne, gözettiği dengelere uygun 4 üyeyi belirleyecek. Burada yöntem itibariyle sorun yok. Sorun, TBMM’nin üye seçiminde. 

HSK Kanunu’na göre; Meclis Başkanlığı, başvuru süresinin bitiminden sonra başvuruları, Anayasa Komisyonu ile Adalet Komisyonu üyelerinden oluşan Karma Komisyona gönderir. Karma Komisyon, başvuru şartlarını taşıyan adaylar arasından her bir üyelik için 3 adayı, üye tam sayısının üçte iki çoğunluğuyla belirler. Birinci oylamada bu çoğunlukla aday belirlenemezse, ikinci oylamaya geçilir. İkinci oylamada üye tam sayısının beşte üç çoğunluğu aranır. Bu oylamada da yeterli çoğunlukla aday belirlenemezse, her bir üyelik için en çok oyu alan iki aday arasında ad çekme usulüyle aday belirleme işlemi tamamlanır. 

HİÇBİR İTTİFAKIN ÇOĞUNLUĞU YOK

Karma Komisyon, her bir üyelik için belirlediği üç adayı Meclis Genel Kurulu’na sunulmak üzere Meclis Başkanlığına bildirir. TBMM Genel Kurulu, Karma Komisyon tarafından belirlenen adaylar arasından, her bir üye için ayrı ayrı gizli oyla seçim yapar. Birinci oylamada, üye tam sayısının üçte iki çoğunluğu; bu oylamada seçim sonuçlanmazsa, ikinci oylamada üye tam sayısının beşte üç çoğunluğu aranır. İkinci oylamada da üye seçilemezse, en çok oyu alan iki aday arasında ad çekme usulüyle üye seçimi tamamlanır.

Mevcut Karma Komisyon ve TBMM aritmetiğine göre hiçbir parti ya da ittifak üçte iki veya beşte üç çoğunluğa sahip değil. O nedenle, üyelerin sonuçta ad çekme suretiyle belirleneceği görünüyor. Olasılık hesabı, adayların, belki de Türkiye’nin şansı söz konusu olacak. Tam bu aşamada, aslında şans, Türkiye’nin şansı olacak. Zira HSK dairelerinin oluşumunda, daire başkanlarının seçiminde, siyasi iktidar gibi ideolojik düşünmeyen çoğunluk etkili olacak. Yargı bağımsızlığı iktidara karşı bir nebze nefes alma olanağına kavuşacak. 

Adaylarının çoğunluğuna bakınca umudumuz, umutsuzluğa dönüşüyor. Çünkü adaylık için başvuran isimlerde, Yargıda Birlik ruhunun güçlü olduğunu görmekteyiz. 2014’te HSYK seçimleriyle, yargıyı hükümete teslim eden kadro, bu görevi (belli ki misyonlarının bitmediğini düşünüyorlar) yeniden yapmak istiyor. Cumhur İttifakı’na bir dal uzatıyor. 

İyiyle kötünün, bağımlıyla bağımsızın, taraflıyla tarafsızın birbirine karıştığı, herkesin çıkar devşirmeye çalıştığı, bütünüyle yanlış bir seçim sisteminden doğru sonuç çıkarmak zor. Bu bağlamda Millet İttifakı’nın işi kolay değil. 2014’te yapılan seçimler sonrasında nemalanan, Saraydan çıkmayan, her çağrıldığında gidip methiyeler düzen, kendilerini mezhepsel kimlikleri veya dünya görüşleriyle (sosyal demokrat, ülkücü vb) tanımlayan adaylar içinden, HSK’nin, mahkemelerin bağımsızlığı ve tarafsızlığı ilkesine göre çalışmasını sağlayacak üyeleri bulmak maharet istiyor. İktidarı, 2010’da, o dönem cemaat diye anılan FETÖ; 2014’te ise bu kadrolar kandırmıştı. AKP yine kandırılmayı seçebilir. Zira adaylar cin gibi...

MUSTAFA KARADAĞ 

EMEKLİ YARGIÇ, ESKİ YARGIÇLAR SENDİKASI BŞK



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları