Demokrasi, Britannica’ya göre, bir devletin veya diğer siyasi yapının yasalarının, politikalarının, liderliğinin ve önemli girişimlerinin doğrudan veya dolaylı olarak halk tarafından kararlaştırıldığı bir yönetim sistemidir. Oxford sözlüğüne göre ise demokrasi, siyasal denetimin doğrudan doğruya halkın ya da düzenli aralıklarla halkın özgürce seçtiği temsilcilerin elinde bulunduğu, toplumsal ve ekonomik durumu ne olursa olsun tüm yurttaşların eşit sayıldığı yönetim biçimidir.

LAİKLİK OLMADAN OLMAZ

Anayasamız ise demokrasiyi tanımlarken emredici ve değiştirilemez kurallarını da belirlemiştir. Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir. Burada anahtar kelime laikliktir. Laiklik olmadan demokrasi olmaz. Egemenlik, kayıtsız şartsız milletindir ve millet egemenliğini yetkili organları vasıtasıyla kullanır. Egemenliğin kullanılması, hiçbir surette bir kişiye, zümreye veya sınıfa bırakılamaz. Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.

DEVLETİN TEMELİ

Demokrasi önce avcı toplayıcı kabilelerde ve eski Mezopotamya uygarlıklarında görülmeye başlamıştır. Klasik demokrasi ise Atina site devletlerinde görülür. İnsan toplulukları, birtakım sosyal ilişkilerle birbirine bağlı insanların ortak amacı gerçekleştirmeye yarayacak bir hukuk düzeni içinde belirli bir teşkilata ve kuvvete, diğer bir anlatımla bir iktidara tabi olarak bir arada yaşadıkları küçüklü büyüklü topluluklardır. Bir sosyal düzenin, özellikle hukuk düzeninin onu gerçekleştirecek bir teşkilatın ve bir iktidarın varlığı bütün sosyal gurupların gerçek talebi ise devletleşmektir.

Klasik parlamenter demokrasiler kuvvetler ayrılığı ilkesine dayanır. Yani devlette yasa hazırlayan yasama organı, yasaları uygulayan uyuşmazlıkları çözecek olan yargı organı ve devlet çalışmalarını yürüten yürütme erkleri birbirlerinden ayrı olmalıdır. Bu fikir ilk kez Aristo tarafından ortaya atılmıştır. Kuvvetler ayrılığı ilkesini daha sistemli ve etkili şekilde savunan ve onu devletin temeli olarak kabul eden Montesquieu’dur. Montesquieu’ye göre kuvvet sahibi herkes bunu kötüye kullanmaya meyleder ve kuvvetine bir sınır buluncaya kadar gider.

Monokrasi ise tek kişinin yönetimi veya belirli bir siyasal amacın gerçekleştirilmesi için tek kişinin desteklendiği yönetim biçimidir. Duverger’e göre yürütmeyi kral, diktatör vs. adı altında bir şahıs temsil eder. Yasama ve yargı erki yürütmenin talimatına göre işlem yapar. Hükümet çalışmalarında tek kişinin yanında ona yardımcı olan birçok şahıslar vardır, ancak o tek kişinin alacağı kararlara hiçbir surette katılamazlar. Bunlar birer memur, ajan olmaktan başka bir şey değillerdir.

TEK ADAM İKTİDARI

Demokrasi, iktidarın halka dayandığı bir hükümet şekli olduğu halde, monokrasi bir tek kişinin iradesine dayanan bir hükümet şeklidir. Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde Türkiye tek kişinin iradesine dayanan bir hükümet şekli ile- monokrasiyönetilmektedir. Ülke tek kişinin isteği doğrultusunda demokrasiden uzaklaşmıştır.

Sosyal hukuk devleti ilkesi, laiklik terk edilmiştir. Dindar ve kindar bir nesil yetiştirmek amacıyla gerici eğitim modeli, maarif yüzyılı adı altında uygulanmaya başlanmıştır. Milli Eğitim Bakanlığı’nın yaptığı protokollerle öğretmen yerine imamlar derslere girmektedir. Bugün ülkemizde medrese çalıştayı düzenleniyor ve medreseler için yasal statü isteniyor. Türkiye hızla ortaçağ karanlığına sürükleniyor. Başta CHP ve diğer muhalefet partilerinin bu karanlık gidişi durdurmak için halkı uyarmaları ve harekete geçirmeleri gerekmektedir.

AV. EROL TÜRK