Olaylar Ve Görüşler

CHP’ye tüzük önerileri - Deniz Kılıç

07 Ağustos 2024 Çarşamba

Cumhuriyet Halk Partisi, eylül ayında gerçekleştireceği tüzük kurultayına hazırlanıyor. Parti üyeleri ise tüzük değişikliği için e-posta yoluyla ve örgütler aracılığıyla genel merkeze önerilerini sunmaya devam ediyor.

Parti örgütünün yeni tüzükten beklentisinin başında önseçim, dönem kuralı ve parti üyeliklerinin güncellenmesi geliyor. Ancak, tüzük kurultayı öncesinde parti tabanından yükselen farklı öneriler de bulunuyor. Bu önerilerin içerisinde mevcut tüzükte yer alan yüzde 20 gençlik kotası ile yüzde 33 cinsiyet kotasının tamamen kaldırılması veya yüzde 50 seviyesine getirilmesi de yer alıyor. Gençler, artık parti içerisinde kotalarla siyaset yapmak istemiyor. Kadın kolları ise son dört yıldır “kotalar bize dar, hedef iktidar” sloganıyla kotalardan bağımsız siyaset yapmak istediklerini vurguluyor. Mevcut cinsiyet kotasının, her ne kadar kadınların parti yönetiminde daha çok söz sahibi olabilmesine olanak tanıdığı düşünülse de geçmiş kurultaylarda erkek partililerin de parti meclisine girebilmesi için kullanıldığını biliyoruz. Bu sebeple cinsiyet kotası tek başına kadınların partide söz sahibi olabilmesine olanak sağlamıyor. Özgür Özel liderliğinde oluşan yeni parti yönetimiyle birlikte, kotaların artık parti içerisinde gençlere ve kadınlara yeterli gelmediği anlaşılıyor. Parti yönetimi, yerel seçimler öncesinde kadınlara ve gençlere öncelik tanıyarak kotaların çok üstünde bir anlayışla kadınların ve gençlerin yerel seçimlerde adaylaşmasına olanak tanıdı. Ayrıca genel başkan Özgür Özel, merkez yürütme kurulunu oluştururken kadınların eşit temsilini sağladı. Tüm bu örnekler göz önüne alındığında, yeni parti tüzüğünün kotalardan bağımsız olarak şekillenmesi olanaklı olabilir.

ADAY BELİRLEME

CHP’nin tüzük kurultayında değerlendirilmesi gereken konulardan biri de önseçimle aday belirleme yöntemine ilişkin olabilir. Özellikle yerel seçimler öncesinde yapılan önseçimlerde bir aday adayının adaylaşabilmesi için önseçimden en az yüzde 50 oy alması kuralının getirilmesi, adayın taban desteğini genişletmesi açısından faydalı olabilir. Gerektiğinde en çok oyu alan ilk iki adayın yarıştığı ikinci tur oylamayla aday belirme işlemi gerçekleşmelidir. Bu kuralın getirilmesi halinde önseçim sonrasında olası kırılganlıkların daha az seviyeye inmesi sağlanabilir. 

Cumhuriyet Halk Partisi örgütlerinin uzun süredir konuştuğu konulardan biri de üyeliklerin sıfırlanması. Cumhuriyet ile yaşıt CHP’nin üyelik sıfırlamasının yerine, parti içerisinde kurumsal üyelik ve aktif üyelik sistemini hayata geçirilmesi daha uygun olabilir. Partiye üye olan herkesin kurumsal üyelik statüsünde olması; parti çalışmalarına katılan ve partinin dijital sisteminde yapılan anketlere katılım sağlayan üyelerin yeni tüzükle birlikte aktif üye olarak değerlendirilmesi, parti örgütlerine farklı bir dinamik kazandırabilir.

CHP örgütlerinin yapısını incelediğimizde, yeni tüzükte garanti altına alınması gereken maddelerin başında bilişim sorumlularının olduğunu söyleyebiliriz. İletişim çağında, partinin yürüttüğü bilgi-işlem, sosyal medya ve iletişim faaliyetlerinin il ve ilçe örgütleri düzeyinde eksiksiz yürütülmesi için, bu konularda uzman partililerin yönetim kademelerinde yer alması tüzükle garanti altına alınabilir. Ayrıca hukukçuların, kırsal bölgelerde ziraatçıların, işçi nüfusunun ağırlıklı olduğu bölgelerde işçi sınıfının, üniversite öğrencilerinin ağırlıklı olduğu bölgelerde öğrenci temsilcilerinin CHP’de söz sahibi olabilmesinin tüzükle garanti altına alınması parti çalışmalarına katkı sunabilir.

DELEGE DAĞILIMI

Daha önce partide birçok kez gündeme getirilen konulardan biri de partinin çok oy aldığı illerin kurultay delegesi sayısının düşük olmasıdır. Bazı illerde partinin oy oranı yüzde 40’ın üzerinde olmasına rağmen o illerdeki kurultay delegesi sayısının diğer illere göre daha az olduğunu söyleyebiliriz. Bu konuyu Trakya bölgesi özelinde ele aldığımızda örneğin; Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli illerinin toplam kurultay delegesi sayısı otuz iken tek başına Konya ilinin kurultay delege sayısının da otuz olduğunu görüyoruz. 

Partiye kayıtlı üye sayısının ve genel seçimde partinin oy oranının yüksek olduğu bazı illerin kurultay delege sayısının düşük, üye sayısı ve oy oranının az olduğu illerin kurultay delege sayısının fazla olduğu dikkat çekmektedir. CHP tüzük komisyonu tarafından, yeni tüzükle birlikte kurultay temsilinin daha adil bir şekilde oluşması için bir çalışma yürütülüyorsa, delege dağılımının önemli konuların başında geldiğini ifade etmek gerekiyor.

YOL HARİTASI

4 Eylül’de Sivas’ta sembolik açılışla başlaması planlanan ve sonrasında 6-9 Eylül tarihlerinde Ankara’da resmi olarak toplanacak olan “CHP İkinci Yüz Yıl Değişim Kurultayı”nda, partinin cumhurbaşkanı adayını belirleme kriterleri de dahil olmak üzere ne gibi tüzük değişikliklerinin yapılacağını önümüzdeki süreçte hep birlikte takip edeceğiz. 

Yerel seçimlerde Türkiye’nin birinci partisi olma başarısını gösteren Cumhuriyet Halk Partisi, Cumhuriyetin ikinci yüz yılında yenilenmiş parti tüzüğü ve yeni parti programıyla birlikte yeni yol haritasını da oluşturmuş olacaktır.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları