Kaldırımdayım, sokaklar insan seli... Önümdeki araç ilerlemeye çalışıyor. Arka koltukta gördüğüm en yakışıklı adam oturuyor. Bana bakıyor ve gülümsüyor. Tarık Akan bu. Elimi uzatıyorum, tutuyor. Kim kimin elini daha çok sıkıyor bilmiyorum ama sımsıkı el tutuşuyoruz. Araba yavaşça hareket ediyor. O efsane jönle el ele ilerliyorum. Sanki fonda 70’lerden bir aşk şarkısı çalıyor, ben de esas kızım. Oysa bambaşka bir senfoni var fonda. Dünyanın en güzel müziği, sloganlar. Bu bir aşk sahnesi değil. Çok daha iyisi.

Haziran 2013 Sıraselviler. Her yer Taksim olmuş, her yer direniş...

Tarık Akan sıcacık gülümseyerek “Fena bıktık değil mi olan bitenden” diyor. Sadece “fena” diyebiliyorum. Başkaları da ona sesleniyor ve istemeyerek elini bırakıyorum.

Onunla 1 Mayıs’ta sendikamız SineSen kortejinde yürüdüm. Silivri’de omuz başımızda omuzluyordu mücadeleyi. Barikatları yıkıyordu. Rol kesmiyordu. Ama en müthiş sahnesini çekiyordu kameralar. Tekel direnişinde, çadırlara sığdırdı uzun boyunu. Zaten yalnızca halkıyla eşitlenmek için eğdi boynunu. Emek ve aydınlık konulu filmler çekti ömrünce. Bunlar hep beyazperdede izlenmedi. Hayatımızın içinde, sokakta, yanımızda, önümüzde izletti rolünü. Aydın rolüydü bu. Öyle senaryo icabı oynanamazdı.

Bu topraklardan ondan daha yakışıklı tek insan geçti. Onun büyük eserinde oynadı en uzun rolünü. Ata’mız sanatçılar için “Kendinde ve milletinde var olan yüksek insanlık vasıflarını sanatı aracılığıyla tanıtan kişi” der. Uzun rolü buydu.

‘SINIFIN’ YAKIŞIKLISI

Ertem Eğilmez güldürürken düşündürme ekolünün sinemadaki ustasıdır. O efsane kadronun simgeleşmiş sahnelerinden biri de Yaşar Usta tiradıdır. “Dokunma oğluma” dediği oğuldur Ferit. Gerici Zühtü Hoca’ya ders veren Hababam Sınıfı’nın yakışıklısı Ferit gibi o da Akan’la vücut bulmuştur. Aşk filmlerinin zaten hiç tatmin etmediği aktörü güldürerek düşündürmek bile kesmez artık. Yeşilçam’ın ışıltısına sırtını dönüp halkına yüzünü daha da yaklaştıracaktır. Kanırtarak anlatacaktır topluma kendi gerçeğini. Ambargolar, hapisler, parasızlık yeni hayatıdır artık.

“Sanatçı dediğin andan itibaren; dünyaya bakışı, yaşamı, görüşleri, her şeyi politiktir. Bu politik düşünce hiçbir zaman gerici, muhafazakâr, tutucu bir politika değildir.” Bu cümlelerle anlatır duruşunu.

Akan’ın tek kitabı “Anne Kafamda Bit Var”da çoğu cezaevi eserinden farklı olarak mahpus edebiyatı pek yoktur. Dümdüz bir anlatıdır. Sanki, en az dokunabildikleri insanlara bile onur suikastı yapıldığını, gücü eline alanın çirkinliğini bir de ondan dinleyelim istemiş gibi bir kitap. Hikâye, Akan’ın tutuklanmadan hemen öncesinde hissettiği korkuyla başlıyor ve korku sürüyor. Buna insani bir anlatım denilip geçilemez. Bir şey anlatmak istiyor yazar okura, “Korkmak normal, ben de korktum. Ama son nefesime kadar sinmedim” diyor.

Tarık Akan, Ergenekon kumpas davası duruşmalarını yakından takip ediyordu. 2012 yılında, doğum gününde Silivri’deki bir duruşma öncesinde barikatları böyle aralamıştı.

Korku dünyanın en normal duygusu. Hayatta kalmanın önemli yardımcısı. Normal olmayan korkunun kendisinden korkmak. Aslolan korka korka devam edebilmek. Devrimciler ve ilericiler devam edebildikleri için tarihin tekerleği ileri dönegeldi yüzyıllardır.

Bitli, pireli, fareli, tuvaleti taşmış hücrelerdeki “bizim uzun adam”, her girdiği hücreyi gözüyle ölçüp kitaba yazmış. Sığmamış, sığdıramamışlar, sığdıramadılar onu hücrelerine...

Eylül 2016 Türkiye. Her yer Tarık Akan, her yer gözyaşı... Hastayken çıkmadı halkının karşısına, yakışıklı ölmeyi seçti.

Kaldırımdayım. Sokaklar insan seli. Fonda yine aynı senfoni. Halk aydınını uğurluyor. Yandaş medyada ortak başlık; “Tarık Akan’ın cenazesinde alakasız sloganlar”. Altında “Türkiye laiktir laik kalacak” ve “Mustafa Kemal’in askerleriyiz” sloganlarının atıldığı videolar.

Bugün Mustafa Kemal’i teğmenleriyle bile alakasızlaştırmak isteyenler için garip değil. Ama Tarık Akan alaka duyduklarıyla uğurlandı. Çok değerli anısına saygıyla...

IŞIL NEBİOĞLU

UYGULAYICI YAPIMCI/SİNEMACI