Olaylar Ve Görüşler

90. Yaşında Kerim Afşar - Günay GÜNER

27 Eylül 2020 Pazar

Doğumunun 90. yılında usta oyuncu Kerim Afşar’ı düşünmek, insanın belleğine pek çok güzellik taşıyor. Ulusunun gönlünü kazanmış, yüreğine girmiş direnç insanlarındandır Kerim Afşar. Yaşamını büyük doğallıkla, güzelduyusal etkileşim olarak kurmuştur; her anında inceliklidir, duyarlıdır, bilinçlidir, sevgi doludur, sanat doludur.

Afşar, Türk tiyatrosuna kazandırdıklarıyla bir kilometre taşıdır. Ondan önce ve sonra diye anılsa yeridir. Ankara Devlet Tiyatrosunda, Ankara Sanat Tiyatrosunda, bir okul işlevi gördüğü dönemde TRTde (özellikle radyo tiyatrosunda), Avrupadaki tiyatrolarda, diğer sahnelerde ve sinemada verdiği emek olağanüstüdür.  Onlarca oyunda, başyapıtlarda başkişilikleri, özdeşleşerek oynadı. Atatürk’ün Söylevini aylarca okudu...

Türk şiirini seslendirmesi de apayrı bir güzelliktir. Ustanın yurtdışındaki çalışmaları üzerinde de durmak gerekir. Yurtdışı denince de Berlinde, 15 Haziran 1980de ilk gösterimi yapılan, Macit Koper ile Ayla Algan’ın yazdıkları, müziğini Ergüder Yoldaş’ın yaptığı, göç gerçeğini anlatan Giden Tez Geri Dönmez adlı oyun mutlak akla gelir. Oyun, Kerim Afşar’ın etkileyici oyunculuğuyla 46 kez sahnelenir. Sahne, Berlin Schaubühne Türk Ansamblesidir. Başka kimler yoktur ki orada: Tuncel Kurtiz, Engin Akçelik, Şener Şen...

Ve Keşanlı Ali Destanı yine Almanyada, Hebbel Tiyatrosunda oynanır. İlk gösteriminde Haldun Taner de bulunur.

DEVASA BİRİKİM

Oyunun bitiminde yönetmen Peter Stein, Kerim Afşar’ı öperek kutlarken Sen çok büyük bir oyuncusun” der. Ardından Afşar, kendi derlemesinden oluşturup yazdığı Sait Faik ve Orhan Veli adlı oyunu sahneler. 6 Haziran 1981de ilk gösterimi yapılan Mehmet Alinin Harikulade Maceraları (diğer adıyla İşgal) adlı oyunda oynar. Oyuncular arasında Şener Şen ile Yekta Arman da vardır.

Afşar’ın Berlindeki eşsiz oyun çalışmaları Güngör Dilmen Kalyoncunun Kurban, Faruk Erem ile Çetin Önerin Bir Ceza Avukatının Anıları, Sigfried Lenzin Suçlular ve Suçsuzlar adlı oyunlarıyla sürecektir. (Yekta Arman, Bendeki ve Berlindeki Kerim Afşar, Kültür Avrupa, Mayıs 2017, S. 15, s. 4-9.)

Kaynağını Türk aydınlanma devriminden, giderek en değerli dayanağı olan dil devriminden alan devrimci Türk tiyatrosunun yetkin sözcüsü, simgesi Kerim Afşar’ı bir Dil Bayramı günü, 26 Eylül 2003te yitirdik.

Gelecek kuşaklara devasa bir sanat birikimi, yüce gönüllü, örnek bir kişilik bıraktı. Sonsuz saygıyla, sevgiyle, özlemle anıyoruz.

GÜNAY GÜNER



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları