SORU: 13/9/2022 tarihli köşe yazınızda yer alan ve her yıl artan şekilde çalışan sigortalıların aylıklarına ilişkin tabloyu inceledim. Ben de asgari ücretin 7.5 katı brüt ücret kazanıyorum ve 31/12/2022’de EYT çıkar ve emekliliğe hak kazanırsam benim 8520 prim günüm olacak. Tabloda, 8280 gün ile 8640 arasında neredeyse yüzde 20’lik emekli maaşı farkı var. Sizce ben ne yapmalıyım? EYT çıkarsa askerlik borçlanması yaparak gün sayımı 8640 güne mi yükseltmeliyim? S. Kemal Ö.

Emekli aylıklarının hesaplanmasında iki temel kriter bulunmakta olup bunlar; sigortalıların prim ödeme gün sayısı [Aylık bağlama oranını (ABO) etkiler. Prim gün sayısı ne kadar fazla ise ABO da o kadar yüksek olur.] diğeri ise sigortalıların hizmet sürelerinin hangi yıllarda geçtiği ve primlerinin asgari ücretin kaç katı üzerinden ödendiğidir.

13/9/2022 tarihli köşe yazımda yayımlanan tabloda hesapladığım aylıkların varsayımları bulunmakta. Örnek gösterdiğiniz 8640 prim gün sayısı ve azami kazanç üzerinden primleri ödenen bir sigortalının 1993-2021 dahil tüm primlerinin tavandan ödendiği, yıllara ilişkin prim gün sayılarının; 1993-2003 yılları için 360 günden eksik çalışma, 2004-2021 dahil yılları için 360 gün yani tam çalışma şeklinde varsayımlar yapıldı. Dolayısıyla, prim gün sayısı ve kazançların yüksek olması hesaplanacak aylığın miktarını elbette olumlu etkiler ancak bunun yanı sıra sigortalının çalışmalarının hangi yıllarda geçtiği de önemlidir. Çünkü karma sisteme göre hesaplanan aylıklarda, her bir sistem farklı güncelleme kuralları içermekte olup sigortalıların emekli maaşları hesaplanırken toplam prim ödeme gün sayısının yanı sıra 1990 yılından 2022 yılına kadar varsa tüm çalışmalarına ilişkin prime esas kazançları aylık hesabında dikkate alınmakta.

Netice itibarıyla borçlanma yapıp gün sayınızı 8640 güne tamamlamanız halinde tabloda gösterilen aylığın aynısı alacaksınız diye bir kaide bulunmuyor. Aynı aylığı almak için dediğim gibi aylık hesabında yaptığım varsayımların aynısının sizin hizmetleriniz içinde geçerli olması gerekir. Her bir sigortalının durumu kendine özeldir.

SORU: SSK’den malul erkek yetim maaşı alıyorum. Evlendim, aylığım kesilir mi? Nazım M.

SSK kapsamındayken ölen ana ve babadan dolayı tarafına ölüm aylığı bağlanan kız veya erkek malul çocukların aylıkları; kontrol muayenesi sonucu malullük durumlarının ortadan kalktığının anlaşılması, çalışmaları ve kendi sigortalılıkları nedeniyle gelir veya aylık almaları halinde kesilir. Malul çocukların evlenmeleri, aylıklarının kesilmesini gerektirmez. Bu nedenle evlenmeniz halinde ölüm aylığınız ödenmeye devam eder.

SORU: Bağ-Kur kapsamında sigortalıyım. Ayda beş gün SSK’li olarak çalışmaktayım. Kalan günler için Bağ-Kur primi ödenmesi zorunlu mudur? Bağ-Kur kapsamında olup da başka bir işyerinde SSK kapsamında çalışan kişilerin uyması gerekenler nedir? Müjdat K.A.

İş Kanunu’na göre kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışanlar (SGK’ye yapılan bildirimlerde eksik gün nedeni 06- kısmi istihdam), tam süreli çalışmakla birlikte ay içinde puantaj kaydı tutularak kısmı hizmet bildirilen (eksik gün nedeni 7- Puantaj kaydı) aynı anda Bağ-Kur (4/B) kapsamında sigortalı olması halinde sadece çakışan sürelerdeki 4/B hizmeti iptal edilir ve ay içinde 4/A kapsamında kısmi çalışılan süreler dışında kalan sürede 4/B sigortalılığı geçerli sayılır. Bu sigortalılık kapsamlarında toplam gün sayısı 30 gün olarak kabul edilir.

Kısmi süreli çalışanlar, ay içinde bu süreleri dışında kalan günleri 4/B kapsamında zorunlu çalışmaları ile tamamladıklarından bu sürelerde isteğe bağlı sigortalı olamayacakları gibi bu süreler için ayrıca genel sağlık sigortası primi ödemezler. Sigortalıların ay içinde birden fazla işyerinde çalışmaları halinde “06” ve “17” numaralı eksik gün nedenleri dışında 4/A kapsamındaki çalışmaları toplanır ve 30 güne tamamlanmıyor ise kalan günler için 4/B kapsamında sigortalılığı devam ettirilir.

Buna göre, Bağ-Kur sigortalısı ayda beş gün kısmi süreli SSK kapsamında çalışıyor ise kalan 25 gün için Bağ-Kur sigortalılığı devam ettirilir.

SORULARINIZ İÇİN 

nergis.simsek@cumhuriyet.com.tr adresine e-posta yollayabilirsiniz.