Mustafa Pamukoğlu
Mustafa Pamukoğlu pamukm@superonline.com Son Yazısı / Tüm Yazıları

Sıcak Paraya Neden Hurma da Denir?

15 Ocak 2013 Salı

Ülkemizde sıcak paraya hurma da diyenler var. Bunun sebebi, para gibi hurmanın da Arap ülkelerinden, yani sıcak yerlerden gelmesidir. Çünkü Katar ve Suudi Arabistan, sıcak paranın kaynağında başta gelen ülkeler.\n

\n

Sıcak para=kısa vadeli sermaye girişi\n

\n

Teşbihi bir tarafa bırakırsak; sıcak para kısa vadeli sermaye girişlerine verilen addır. Bu paralar borsaya ve devlet tahvillerine yatırım için gelir.\n

\n

Sıcak para girişi Türk Lirasının değerlenmesine yani kurların artmasına veya kurların düşmemesine yol açar. Bu da dış ticaret dengesini bozar. Bu denge bozulduğunda yerli imalat sanayii olumsuz etkilenir.\n

\n

Gelişmiş ülkelerin rekabet gücü teknoloji ve verimliliğe dayandığı halde, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde fiyata dayalı rekabet vardır. Bu yüzden, sıcak para nedeniyle dış ticaret dengesi bozulur ve sonuçta ara malı ve hammadde ithalatı artar. Bu durumda ara malı üreten küçük imalatçılar ile hammadde üreten büyük imalatçılar ithal fiyatları ile rekabet edemez. Üretim yapamayan bu işletmeler işçi çıkarmak zorunda kalır.\n

\n

Sıcak paranın ne yönde seyrettiğini görmek için Ocak-Kasım 2012 ödemeler bilançosuna bakmak gerekiyor.\n

\n

Cari açıkta ciddi azalma var\n

\n

Bu dönemde cari açık 45.2 milyar dolar olarak gerçekleşti. 2011 eş dönemde cari açık 70.3 milyar dolardı. Bu durumda cari açıkta 25.1 milyar dolar azalma var.\n

\n

Bunu sağlayan kalemler şöyle: Geçen dönemde dış ticaret dengesi 82.3 milyar dolarken bu dönemde 60.6 milyar dolar olarak gerçekleşmiş durumda. Bu durum dış ticaret açığının 21.6 milyar dolar azaldığını gösterir.\n

\n

Hizmetler dengesi geçen dönem 17.6, bu dönemde 20.4 milyar dolar olmuş ve 2.7 milyar dolar bir artış gerçekleşmiştir. Hizmetler dengesinde yer alan turizm net gelirleri 17.4 milyar dolardan 17.6 milyar dolara çıkmıştır.\n

\n

Gelir dengesinde de giderlerin azalmasından kaynaklanan 7.0dan 6.2 milyar dolara düşüş gerçekleşmiştir.\n

\n

Böylece bu kalemlerdeki olumlu değişim, cari açığın azalmasına sebep olmuştur.\n

\n

Dış ticaret açığının azalmasına sebep, sıcak para girişinde azalış mıdır? Hayır... İthalatı frenlemek için alınan tedbirler bu sonucu getirmiştir.\n

\n

Cari açıktaki bu azalış sıcak paranın girişini etkilememiştir\n

\n

- Yabancılar bu dönemde 5.4 milyar dolar hisse senedi almışlardır.\n

\n

- Yabancıların net devlet iç borçlanma senetlerine yatırımları 14.9 milyar dolardır.\n

\n

- Ayrıca Merkez Bankası rezervi de bu dönemde 21.5 milyar dolar artmıştır.\n

\n

Yurtdışı tahvil yatırımları da ülkeye döviz girişi sağlamıştır \n

\n

- Türkiyedeki bankalar yurtdışına 7.2 milyar dolar tahvil ihraç etmişlerdir.\n

\n

- Özel sektörün tahvil ihracı ise 1.2 milyar dolar olmuştur.\n

\n

- Bu durumda Türkiye 8.4 milyar dolar yurtdışından borçlanma gerçekleştirmiş olmaktadır.\n

\n

Rezerv varlıklar artmıştır\n

\n

Yukarıda gösterilen rakamlar nedeniyle Merkez Bankası rezervleri geçen döneme göre 21.5 milyar dolar artış göstermiştir.\n

\n

Net hata ve noksan azalmış durumda\n

\n

12 milyar dolardan 6.7 milyar dolara gerilemiştir.\n

\n

Dengeyi sağlamada bu dönemde hata tutarında azalma vardır. Buna sebep olan şey, Merkez Bankası rezervlerindeki artıştır.\n

\n

Kur düşük seyrediyor; Merkez Bankası rezervleri artıyor; faizler artmıyor; dış ticaret açığı azalıyor; bütün bunlara rağmen ekonomiyi canlı tutan ve hataları örten yine sıcak para oluyor

\n


Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları