ASKERLE ilgili konuları konuşmaya dili dönmez, yazmaya da eli kolay gitmez insanımızın. “Ne münasebet” dersiniz hemen ve “asıl o konuların konuşulması ve yazılması gerekir” diye devam edersiniz. \n

Çoğu zaman haklı olabilirsiniz de.\n

Yalnız birtakım güçlükler vardır konuların niteliğinden ötürü.\n

Birincisi ve en belirgin olanı gizliliktir; ikincisi de konunun doğru eleştirilebilmesi için sağlam ve gerçeğe uygun bilgi sahibi olmak. Her konu açısından her ülkede geçerli olan bu güçlükler yanında bu konunun bir güçlüğü daha vardır ki yine her yerde geçerli olmakla birlikte, özellikle Türk toplumuna özgüdür: Duyarlılık.\n

Asker konusunun bizde olduğu kadar başka hiçbir yerde bu ölçüde duyarlılık taşındığını söylemek çok güçtür. \n

Elbet böyle bir hükme varmış olmak da tepki uyandıracak ve başka toplumlar örnek gösterilecektir. Aslında, fazla uzatmanın da bir yararı yok; duyarlılığın “birçok” ülkede bulunduğunu söylemek bile konunun doğru tartışılmasının önemini vurgulamaya yeter. \n

Belki, bambaşka bir etkenden, konunun psikolojik boyutundan, hatta bir kompleksten söz açmak yararlı olabilir: Yurda sahipliğimizden pek emin değilizdir; herhalde hoyrat kullanışımız nedeniyle, aradan geçen yaklaşık on yüzyıla karşın çok uzaklardan gelip başkalarını yerlerinden ettiğimizi, daha başkalarının da çeşitli nedenlerle aynı topraklara göz diktiğini düşünür ve sık sık kendi kendimize tekrarlarız. Aksi gibi yakın tarihimiz de bu kuşkumuzu doğrulayan olaylar, hatta savaşlarla doludur. Savunmaya ilişkin duyarlılığımız da bundan değil midir? \n

O zaman, dıştan sormazlar mı insana: Madem öyle bir kompleksiniz ya da tedirginliğiniz, kuşkunuz var, fırsat kollayıp askeri hırpalamak, sıkıntıya sokmak, küçük düşürmeye çabalamak neden? Moralini bozmak, şaşkınlaştırmak, ne yapacağını bilemez duruma sokmak için mi? Elbet tam tersine, “onu kusurlarından, yanlış ve kötü niyetlerinden arındırmak, demokratik bir ülkenin çağdaş ordusu durumuna getirmek için” denilecektir. \n

Öyleyse, yıpratışı bunca uzatmış olmanın anlamı neydi?