Mümtaz Soysal

Darbe Korkusu

06 Temmuz 2013 Cumartesi

KİBARCA “gelişen” veya “gelişmekte olan” deyimleriyle anılıp da artık “gelişmiş”liğe yükselen ülkelerde “darbe” sözü daha az edilir, hatta hemen hemen hiç edilmez. Çünkü oralarda ordunun tedirginliği ya da sabırsızlığı azalmış; ekonomik, sosyal, siyasal ve kültürel gelişme sayesinde büsbütün ortadan kalkmıştır.
O tedirginlik ya da sabırsızlık, çoğunlukla devletin kuruluşunda, bağımsızlığının sağlamlaştırılmasında başrolü oynayan ve o nedenle devleti
“gözbebeği evlat” sayan asker, devlet uğruna ölmeye ant içerek yetişmiştir ve onun için titizlenir, zaman zaman kendi tutumu açısından görevlilerin dikkatini çekmek gereğini duyar. Zaten bu amaçla öngörülmüş Milli Güvenlik Kurulu gibi karma bir mekanizma da vardır. Darbe kavramını olur olmaz vesilelerle akla getirmeyi ve pirelenip kaşınmayı gereksiz kılan bir mekanizmadır bu.
Böyle bir ilişkiyi bir
“vesayet” sayıp o nedenle her fırsatta askerin moralini bozmak son derece yanlıştır. Olsa olsa ilişkiyi öyle yorumlayanların kendi açılarından devlete nasıl baktıklarını yansıtır böyle bir yorum. Acaba, içlerinden bazıları mı bu devleti başka bir devlete dönüştürme niyeti beslemektedirler?

\n

Bu açıdan bakınca, Mısır’daki olayın değişik biçimde nasıl yorumlanabileceği de kendiliğinden ortaya çıkar.

\n

Doğru söylemek gerekirse, Batı dünyasında bu olay konusunda “darbe” sözcüğünü kullanmaktaki çekiniklik hiç de “sebepsiz” sayılmaz. Eğer son ayların Mısır’ındaki gidiş çağdaşlaşmaktan vazgeçmek ve Müslüman Kardeşler’in egemenliğinde safsatalar dünyasına geri dönmek biçiminde “bir tür demokrasi” sayılmaktaysa, o gidişin durdurulması ve çağdaş yönetim biçimlerini denemeye açık yeni bir hukuk devleti kurma girişimine kapının açık tutulması, kanlı ve öldürümlü yanlışlara saptırılmadıkça, alışılmış anlamda bir darbe sayılabilir mi?

\n

Dolayısıyla, Kahire’de olupbitenler konusunda kesin hükümlere varmadan önce, bundan sonraki gelişmelerin neler olacağını beklemek daha akıllıca bir tutum olacaktır.

\n


Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Çelişki Korkusu 19 Mart 2014
Acı 14 Mart 2014

Günün Köşe Yazıları