Sokak Müzisyenime Dokunma!

13 Ağustos 2014 Çarşamba

1940’larda İstanbul Konservatuvarı’nda klasik keman eğitimi almış. Ekrem Zeki Ün’ün öğrencisi, çigan müziğiyle ünlenmiş ama hayatını gazinolarda şarkıcılara eşlik ederek kazanmış. Ünlü assolistlere çalmış, en çok Zeki Müren’e çalmakla övünüyor. Çalış stili Paganini’ye benzetildiği için “Paganini Bülent” diye tanınıyor. Gerçek adı Bülent Öztürk. Beyoğlu’nun en eski sokak müzisyenlerinden biri derlerdi onun için. Bizim tanışmamız işyerimizi İstiklal Caddesi’ne taşımamızla oldu. 90’lı yılların başıydı. Taşınmamızdan kısa bir süre sonra Paganini Bülent Aznavur Pasajı’nın kapısında çalmaya başlamıştı. Pasajın sahibi, eğlence dünyasının eski patronlarından Behlül Vural kapının önünde çalması için izin vermişti. Paganini Bülent böyle söylüyordu. Belediye zabıtası ile ilişkisi nasıldı bilemiyorum, ama şikâyet ettiğini hatırlamıyorum.
90’lı yıllarda İstiklal Caddesi’nde Demirperde Hakkı, Politik Deli, Çılgın Ressam gibi Oktay Güzeloğlu’nun “Sokak Mobilyaları” kitabına da konu olan birçok renkli sima vardı ama Çiçek Pasajı ve Nevizade’de çalanlar dışında pek sokak müzisyeni olduğunu sanmıyorum.
Paganini Bülent, taburesine oturup her zaman takım elbiseli, ciddi görünümü ile şarkılarını çalardı. 70’li yaşlarda olmalıydı. Hastalıklar yoklamaya başlamıştı. Artık tüm gün çalamıyordu. Sadece sabahları çalmaya başlamıştı. Günün geri kalanını Borusan’ın Müzik Kütüphanesi’nde geçiriyordu. Günlerce görünmediği de oluyordu. Tekrar geldiğinde hasta olduğunu anlatıyordu. Sonra tamamen ortadan kayboldu. Öldü diye endişelendik. Ardından “Beyoğlu’nun simgesi kemancı Paganini Bülent, tedavi olmak için kemanını rehin bıraktı” (Sabah, 12.03.2000) haberi çıktı. Daha sonra da öldü diye söylentiler dolaşmaya başladı.
Günümüzde başta İstiklal Caddesi olmak üzere birçok yerde sokak müzisyenlerine rastlıyoruz. İBB Ulaşım A.Ş. de metro istasyonlarının girişlerinde müzisyenlerin çalmasını destekliyor. Geçen yıl metro duraklarında 206 müzisyen çalmış. Ulaşım A.Ş. bu yıl pek duyurulmasa da bu müzisyenlerle yine metro istasyonlarında “Müzik Seni Taşısın” adıyla küçük bir müzik festivali de gerçekleştirdi.
Sokakta Müziğe Darp” başlıklı İstiklal Caddesi’nde müzik yapan Kararsızlar grubuna zabıta ekiplerince “saldırıldığı” (Cumhuriyet, 7.8.14) haberini okuyunca aklıma önce Paganini Bülent sonra da bunlar geldi. Darp edilen “Kararsızlar” iyi bir grup. Sokakta çalanlardan “Light in Babylon”, “Alatav”, “Oi Vai Voi” gibi çok iyi müzik icra edenler olduğu gibi, hayatında ilk defa eline bir müzik aletini aldığı izlenimi verenler de var. Geçip giderken bir an duymak rahatsız etmiyor ama Beyoğlu’ndaki işyerlerinde çalışanların bu uyumsuz seslere sürekli maruz kalmalarının nasıl bir etki yapacağını tahmin edersiniz. Belediyeye şikâyetler olduğunu da biliyorum. Ama caddede yürürken müzik duymaktan, durup izlemekten memnun olanların sayısı daha fazla.
Beyoğlu Belediyesi’nin sokak müzisyenleri ile ilişkisi her zaman iniş çıkışlı oldu. Bir yandan “Beyoğlu Sokak Müzisyenleri Festivali” bile düzenleyecek sıcaklıkta davranan belediye, diğer yandan müzisyenlere güç kullanmak, enstrümanlarına el koymak gibi uygulamalar da yapıyor. Bu ilk değil. Geçmiş yıllarda da benzeri şeyler yaşandı. Umarım son olur.
Sokak müzisyenlerine dünyanın hemen her yerinde rastlıyoruz. Her aklına esenin enstrümanını alıp sokakta müzik çalamadığını da biliyoruz. Her şehir kendince düzenlemeler yapmış. Sınavdan geçiren de var, diploma isteyen de... Ama önce herkesin sokakta çalmasına göz yumup sonra da “gürültü oluyor, şikâyet var” diye darp eden, enstrümanına el koyan yok. Ulaşım A.Ş. metroda müzik çalacaklar için kendince bir seçme yöntemi bulmuş ve metroda müzik çalınmasını övünç vesilesi yapmış. Çözüm bulmak zor değil. Yeter ki Beyoğlu Belediye Başkanı Ahmet Misbah Demircan güç kullandırmak yerine çözüm bulmak istesin...  



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Ara Güler Müzesi 5 Eylül 2018

Günün Köşe Yazıları