İktidar, 12 Haziran’da yapılması gereken seçimi bir ay öne çekerek 14 Mayıs’ta yapmayı planlıyor. Neden peki? Erdoğan 5 Ocak’ta “Mevsim şartlarını dikkate alarak seçimi belki birazcık öne çekerek tarihini güncelleyeceğiz” demişti.

O zaman da belirtmiştik: Seçimi öne çekmek, Erdoğan için mevsim şartı değil, anayasa şartıdır. Çünkü anayasanın 101. maddesine göre Erdoğan 3. kez aday olamaz. Aday olabilmesinin tek yolu 116. maddeye göre Meclis’in seçimi yenileme kararı almasıdır.

Böyle olduğu için de muhalefetin geçen yılki “erken seçim” çağrılarını elinin tersiyle iten iktidar, şimdi mevsim şartları gerekçesiyle bir ay öne çekmeye çalışıyor. Mevsim şartları işin kılıfı tabii. Nitekim iktidar önceki seçimi de erkene çekerek 24 Haziran 2018’de yapmıştı. beş yılda aynı takvimde seçim yapılamayacak kadar mevsim şartları bozulmadı herhalde!

YASALLIK SORUNU KOZ OLUR

Geçen yıl muhalefet erken seçim talebini gündeme getirdiğinde, basında ben dahil bazı isimler, Erdoğan’ın zamanında yapılacak seçimde aday olamayacağına dikkat çekmiştik. Çünkü Erdoğan, “Bir kimse en fazla iki defa cumhurbaşkanı seçilebilir” şeklindeki anayasa maddesi altında iki kere seçilmişti zaten.

Ancak bu yöndeki yazılarımıza muhalefetten tepkiler gelmişti: Erdoğan’ı yasalarla engellemenin ona yeni bir mağduriyet kozu vereceğini söylediler. Yani Erdoğan’a mağduriyet vermemek için anayasayı yok sayacaklardı! Nitekim Kılıçdaroğlu, 5 Şubat 2022’de “Erdoğan’ın 3. dönem adaylığına itirazımız yok” demişti. Kimi muhalif siyasiler de “Anayasaya aykırı olsa bile YSK adaylığını kabul eder, boşuna itiraz etmeyelim” diyordu!

Hem hukuku sulandıran hem de iç ve dış politikayı birlikte ele almayan sorunlu bir anlayış bu. Şundan: Diyelim ki zamanında seçimde YSK adaylığını kabul etse ve Erdoğan anayasaya aykırı olarak 3. kez seçilse, bu Türkiye’nin dış politikasında ciddi bir açığa dönüşür. İçeride bir baskı rejimiyle geçiştirse bile, dış politikada ve devletlerarası ilişkilerde yasallık sorunu taşıyan bir cumhurbaşkanının konumu Türkiye’yi zayıflatır, koz olur! Kaldı ki Türkiye’nin Erdoğan’a “anayasayı yok saydırtmama” gücü elbette ve hâlâ vardır.

İşte Erdoğan da bu gerçekleri görüyor ki mevsim şartları bahanesi üzerinden seçimi bir ay önceye çekerek kendisine “yasallık” sağlamaya çalışıyor; tabii seçimi kazanabilirse!

DEVLET ÇÖZÜLÜRKEN

Erken seçim istediğinde reddedilen muhalefetin, şimdi yine mağduriyet üretmeme gerekçesiyle Erdoğan’a bir aylık takvim kazandırmayı kabul etmesi, yeni bir hata olacaktır.

Kaldı ki devlet çözülmektedir ve anayasayla ve mahkemesiyle kavgalı bir iktidara birincisi seçim için anayasanın etrafından dolanma, ikincisi de anayasaya laikliğe aykırı türban maddesi ekleme şansı vermek, sonuçları bakımından sıkıntılı olacaktır.

Baksanıza... Erdoğan, İran Dışişleri Bakanı Abdullahiyan’ı AKP Genel Merkezi’nde kabul edebilmekte ve bu konuda muhalefetten de ciddi bir tepki gelmemektedir. O dönemin şartları gereği Atatürk de İnönü de partili cumhurbaşkanıydı ama partilerini devletlerarası ilişkilerin görüşüleceği yer yapmamışlardı!