Hikmet Altınkaynak

Edwin Morgan...

21 Ocak 2021 Perşembe

Nereden çıktı Edwin Morgan konusu da demeyin lütfen! Boğaziçi Üniversitesi’nden...

Boğaziçi Üniversitesi ki hepimizin üniversitesi. Garip bir atamayla Türkiye’nin ve dünyanın gündemine geldi.

Yıldız üniversitelerimizin ilk sırasında yer alan Boğaziçi Üniversitesi’ne dışarıdan antidemokratik biçimde atanan rektörün doğal olarak öğretim üyeleri ve öğrencilerce istenmemesi, protesto edilmesi, üniversite kapısının kelepçelenmesi, yeni yıla damgasını vurdu.

Siyasal iktidar aslında Boğaziçi Üniversitesi’nin kapısını kelepçeletmekle kendi iktidarını da sonlandıracak yolun yapıtaşlarını döşemeye başladı.

Bilimin, düşüncenin, siyasetin özgürce tartışıldığı ve bunun da Türkiye’de simgesi olan bir üniversiteye, yasaya, geleneğe, alışılmışa aykırı dışarıdan bir rektör atanması, 12 Eylül darbesi uygulamalarını akla getirdi.

Boğaziçi Üniversitesi’ni ben, kırk yıl önce, İngiliz şair Edwin Morgan’la söyleşi yapmak için gittiğimde gördüm, gezdim, sevdim. Oğlumun da mezun olduğu bu üniversite, benim için dünyanın en güzel üniversitesidir!

Morgan, Türk - İngiliz Kültür Derneği’nin davetlisi olarak Türkiye’ye gelmişti, Güney Kampus’taki Konuklar Evi’nde kalıyordu. Amacım Cumhuriyet için bir yazı yazmaktı. Yazdım...

EDWİN MORGAN ŞİİR ÖDÜLÜ

Edwin Morgan önce kendini, şiirini anlattı. Ardından 1945’ten Sonra İngiliz Şiiri adlı bir antolojiyi bana imzaladı. Antolojide yaşamöyküsü ve şiirinden örnekler vardı. Ev sahibi konumundaki bir öğretim üyesi de çeviride yardımcı oldu.

İskoçya, Glasgow Üniversitesi’ni bitirmiş, burada kariyer yapmış, öğretim üyesi olarak çalışıyordu.

Wikipedia’ya göre Morgan (1920 - 2010), on bir yıl önce öldü. Vasiyetinde arkadaş, meslektaş ve yardım kuruluşlarına 45 bin; genç şairler için geçen yıl kurulan Edwin Morgan Şiir Ödülü için de 1 milyon pound bıraktı. 70 kitabı, 10 uluslararası şiir ve kültür ödülü bulunuyor.

MORGAN’LA NELER KONUŞTUK?

Morgan, Türk şiiri için aynen şunları vurgulamıştı: “İngiltere’de yeni doğan Türk edebiyatına karşı bir ilgi var. Ama geç olarak, ümit ederim gelişir. Yeni çıkan Türk Şiiri Antolojisi’nde okuduğum şiirlerin birçoğunu beğendim. Aklımda kalsaydı isimler de verirdim. Ama Nâzım Hikmet’in kitaplarını daha önceden okudum. Nâzım Hikmet’i çok seviyorum. Salkımsöğüt’ü ve Destan’ı...”

Morgan’ın sözünü ettiği antoloji Nermin Menemencioğlu’nun hazırladığı Turkish Verse (Penguin Yayınevi, Londra, 1979), o yıllarda Türkiye’de epeyce tartışılmıştı. Demek orada güzel bir iz bırakmıştı. Şiirinin “insanı iş içinde sorunlarıyla, mutluluklarıyla ve bireysel/toplumsal psikolojisiyle ele aldığını” dile getiriyor, “Ben şiirde patlamayı seviyorum” diyordu. Bir bakıma gür sesli şiirden yana olduğunu vurguluyordu.

NÂZIM HİKMET 119 YAŞINDA

Morgan’ın hayranı olduğu büyük usta Nâzım Hikmet’e gelince... Geçen hafta tüm dünyada 119. yaş günü kutlandı. Ülkemizde de elbette unutulmadı, daha çok çevrimiçi etkinliklerle anıldı.

Nâzım Hikmet’i sevgiyle, hasretle anıyorum. Onur duyduğumuz küresel şairimizi ve İngiltere’nin önde gelen şairlerinden olan Boğaziçi Üniversitesi’nde tanıştığım Edwin Morgan’ı da saygıyla selamlıyorum.

Boğaziçi Üniversitesi’ne rektör ataması tartışması/inatlaşması umarım Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyelerinin, öğrencilerinin istekleri doğrultusunda sonuçlanır da Türkiye ve Boğaziçi Üniversitesi oksijenini yitirmez.

Kim istemez huzuru ve mutluluğu; Nâzım’ın “Davet” şiirinde dile getirdiği gibi, “... bir ağaç gibi tek ve hür/ ve bir orman gibi kardeşçesine” yaşamayı...



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Okullar tatildeyken... 26 Ocak 2023

Günün Köşe Yazıları