Hikmet Altınkaynak

Çocuklar için bilim kitapları (I)

26 Kasım 2020 Perşembe

Edebiyat iyileştirir ve geliştirir. Çocuk edebiyatı da öyle. Çocuk edebiyatı ayrıca eğitir, dil bilinci, estetik beğeni kazandırır. Zaten bu nedenledir ki yüzyıllardır eğitimciler yararlanıyor. Üniversitelerde bilim dalı olarak okutulması da bu nedenle değil mi? Çocuk edebiyatımızın gelişim tarihini Enver Naci Gökşen, Prof. Dr. Meral Alpay, Prof. Dr. Sedat Sever’den okuyabilirsiniz.

Çağdaş çocuk edebiyatımız 50 yıl gibi çok kısa bir geçmişe sahip olmasına karşın, kitap yayıncılığı son yıllarda olağanüstü gelişmiş durumda. Bunu bu yılın Dünya Çocuk Kitapları Haftası’nın Türkiye bildirisini yazan Adnan Binyazar da “Çocuk kitaplarındaki içerik zenginliği, çeviri dili, özellikle resimleme üst düzeyde. Yazınsal dünyamız bu yönden bir çocuk yazını Rönesansı yaşıyor” diye vurguladı. Katılıyorum.

Bu durumu Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan Kocatürk’ten aldığım bilgiler de destekliyor. 2020 yılı ekim sonuna kadar üretilen kitap sayısı 379 milyon 102 bin 487. Geçen yıla göre toplamda yüzde 5.8 oranında artmış. Geçen yılki ekimle karşılaştırınca ise yüzde 19.3 oranında düşmüş. Çocuk ve gençlik yayınları aynı oranda azalmış, 4 milyon 859 bin 327 adet basılmış. Çünkü okullar kapalı. Bunun için yayınevlerinin yayın programları erteleniyor, iptal ediliyor, doğal olarak da bundan yayıncılar olduğu kadar yazarlar ve ressamlar da gelir kaybına uğruyor.

Birkaç gün önce Facebook’tan öğrendim. Kitap resimlemeleriyle ünlü ressam Hande Dilek Akçam da üniversite öğretim görevlisi olarak öğrencilerinden ve yayıncılık çevresinden ayrı kaldığına çok üzülüyormuş. Çünkü sağlıklı, güvenli bir ortam için atölyesini kapatıp İstanbul’dan Finike’ye ailesinin yanına dönmek zorunda kalmış. Kim bilir başka kimler var?

Çocuk kitapları satan ilk kitabevi

Kitap yayıncılığı gelişse de bir iki kitabevi zinciri dışında yurt çapında bu zincir yaygın değil. Çünkü artık okurlar istedikleri kitabı öncelikle internetten, fuarlardan, marketlerden alabiliyorlar. Bunun için de büyük iller dışında kitabevi işletmeciliği sanki tercih edilmiyor. Edilse bile kırtasiye, kaset vb. ürün satışlarını da kapsıyor.

Tüm bunların dışında bir kitabevi var Şişli’de, Yalvaç Abi adını taşıyor. İstanbul’un ilk çocuk kitabevi olarak 2003’te açılmış. Kitabevinin adı arkadaşım, şair, çocuk kitapları yazarı Yalvaç Ural’dan geliyor. Sahibi ise kızı, Marsık Yayınları’nın genel yayın yönetmeni, çevirmen Burcu Ural Kopan. İtalyancadan, İngilizceden kitap çevirileri var Burcu’nun. Yeni de bir kitabı çıktı, 6 ay içinde 2. baskı yaptı. Adı “Kitabevi Güncesi/Kalabalık Bir Cumartesi”. Yalvaç Abi Kitabevi’ne gelen her yaştan okurun ilginç biçimde kitap sorma, alma, seçme, arama, tanıma, isteme, beğenme konuşmalarını, davranışlarını çizgi roman olarak yansıtıyor. Benzeri olmayan sevimli bir kitap. Gökçe Akgül resimlemiş (Hep Kitap Yayınları).

2021 Dünya Sağlık Çalışanları Yılı

Dünya Çocuk Kitapları Haftası’nda özellikle bibliyoterapi olabilecek bilim, bilimkurgu içerikli kitapları irdeleyecektim, sözü uzattım, haftaya kaldı. Çünkü yukarıda değindim, çocuk kitapları, eğitimin en büyük destekçisi. Hele de şu salgın günlerinde çok gerekli. Ne var ki klasik konular dışında, çocuğu bilime yönlendirecek, onlarda merak uyandıracak, duygusal ya da günlük yaşamda karşılaşacağı sorunları çözmede yardımcı olacak kitaplar az. Daha çok olması gerekir.

Öte yandan bu yıl sağlık, sağlık çalışanları tüm dünyanın gündeminde. Bu nedenle 2021 Dünya Sağlık Çalışanları Yılı olacak. Onlar, canlarını ortaya koyarak görevlerini yapıyor. İstanbul Bakırköy Belediyesi’nin yaptırdığı Sağlık Çalışanlarına Saygı Anıtı’nı dünyanın her yerinde çoktan hak ettiler. Onlar için ne yapılsa, ne yazılsa azdır.

Sizce de öyle değil mi?



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Okullar tatildeyken... 26 Ocak 2023

Günün Köşe Yazıları