Mümtaz Soysal benden 12 yaş büyüktü ama 50 yaşından sonra aradaki yaş farkı anlamını kaybettiği için iyi dost olmuştuk.

Yakın ilişkimize karşın, ben haddimi bilir, ona her zaman “Hocam” diye hitap ederdim.

Bilimsel jürilerde çok kez birlikte çalışmıştık...

Bütün gerçek büyük insanlar gibi çok alçakgönüllüydü: Ben hep onu başkan olarak önerir, sonra da onun baskısıyla zorunlu olarak başkanlık koltuğuna otururdum.

Kültür Bakanlığı Müsteşarlığım sırasında bir süre Dışişleri Bakanlığı yapmıştı: Bütün önemli iç ve dış toplantılara mutlaka beni de davet ederdi.

Mümtaz Soysal’ın yaşamı Türkiye’deki siyasal/toplumsal trajedinin ve bu trajedide askerlerin oynadığı rolün bir özetidir.

Bu trajedi:

Atatürk’ün önderliğindeki bir avuç ilerici sivil ve asker devrimcinin Feodal bir Din/Tarım toplumunu Demokratik Cumhuriyet aşamasına sıçratma çabası...

Ve bu çabanın emperyalistlerle işbirliği yapan gerici sivil ve asker siyasal/toplumsal yapı tarafından engellenmesidir!

Bu trajedide askerlerin rolü:

1) Menderes’in “Tahkikat Encümeni” kurarak yaptığı Sivil Darbe ile kendisini iktidara getiren Demokrasiyi sonlandırmasına karşı, bir avuç devrimci askerin 27 Mayıs 1961’de darbe yapması ve Demokratik Cumhuriyeti korumak için dünyanın en demokratik anayasalarından olan 1961 Anayasası’nı kabul etmesi...

2) İçerde kapitalistler, toprak ağaları ve din adamlarının desteğiyle, dışarda emperyalistlerle işbirliği yapan Cumhurbaşkanı Sunay ve Genelkurmay Başkanı Tağmaç liderliğindeki ordunun, 12 Eylül 1980’i hazırlayan, 12 Mart 1971 muhtırası ile 1961 Anayasası’nı kuşa çevirmesidir.

Mümtaz Soysal hem bir avuç devrimci askerin yaptırdığı dünyanın en ileri anayasalarından biri olan 1961 Anayasası’nın mimarlarından biri...

Hem de bu anayasaya karşı, gerici askerlerin yaptığı 12 Mart 1971 müdahalesinin hapse attığı bir anayasa hocasıydı.

1) Mümtaz Soysal, demokrasiyi korumak için askerlerin 27 Mayıs 1960’ta yaptıkları darbe sonunda yeni anayasa hazırlanması için kurulan Temsilciler Meclisi’ndeki “Anayasa Komisyonu”na CHP temsilcisi olarak katılmıştı.

2) Ve Mümtaz Soysal bu özgürlükçü ve demokrat 1961 Anayasası’nı rafa kaldırmak için yapılan 12 Mart 1971 askeri müdahalesi ile, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dekanı bir Anayasa Profesörü olarak komünistlik suçlamasıyla, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Uğur Alacakaptan ile birlikte hapsedilmiş ve onunla birlikte, kazmayla buz kırdırılmıştı.

Mümtaz Soysal ölene kadar, Demokratik Cumhuriyetçi Devrimciliğinden hiç ödün vermedi:

İçte ve dışta, hep bir Demokrasi ve Özgürlük savaşçısı olarak çalıştı!

ANISI, BUGÜNKÜ SUSKUN HUKUKÇULARA YOL GÖSTERSİN...

VE ÖZELİKLE DE SUSKUN ANAYASACILARI UTANDIRSIN!