Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
Günümüzdeki Tartışmalaraİki Önemli Katkı
Toplumsal Değişme Kuramları ve Türkiye Gerçeği adlı, Sedat Simavi Vakfı Sosyal Bilimler Ödülü’nü aldığım kitapta, azgelişmiş ülkelerdeki değişme dinamikleri açısından bir “ideolojik değişme modeli” oluşturma ve bunu Türkiye’ye uygulama çabasına girişmiştim.
\nBuna göre azgelişmiş ülkelerde ve elbette Türkiye’de değişmenin dinamiği, “kuruluş” ve “değişme” adını verdiğim, birbirine bağlı, birbirini üreten “ikiz ideolojik” dönemlerle açıklanabilir.
\nHer “kuruluş dönemi”, kendinden önceki döneme göre “değişme dönemi”, her “değişme dönemi” ise kendinden sonraki döneme göre “kuruluş dönemi” niteliği kazanarak, sürekli bir diyalektik değişme sarmalı meydana getirir.
\nDaha yalın bir ifadeyle söylemek gerekirse, her değişme modeli, kendinden önceki yapıyı değiştirir, bir süre sonra kurumsallaşır ve “kuruluş dönemi” özelliği kazanır ve ona karşı oluşan tepkiler yeni bir “değişme modelini” ortaya koyar. (ss. 389-397)
\nBu süreç, azgelişmiş ülkelerdeki ve Türkiye’deki kısa dönemli iktidar değişikliği dinamiklerini açıklamakta kullanılabilir.
\n***
\nAKP’nin on yıllık iktidarı hiç kuşkusuz bu model çerçevesinde bir “değişme dönemi” olarak adlandırılabilir:
\n“Demokratik ve laik, sosyal bir hukuk devleti” olan Türkiye Cumhuriyeti’ni simgeleyen, Kurtuluş Savaşı ve Atatürk Devrimleri’ne dayalı “kuruluş dönemi” modeline karşı bir “değişme modeli”.
\n(Unutmayalım ki bu Cumhuriyetçi “kuruluş dönemi” de Osmanlı’nın, sömürgeleştirilmiş din-tarım toplumu yapısına karşı bir “değişme dönemi” olarak ortaya çıkmış, iktidara yerleştikten sonra “kuruluş dönemi” niteliği kazanmıştır.)
\nBenim modelime göre AKP’nin bir “değişme dönemi” olarak biçimlenen ideolojisi, 2002’de iktidara gelince, on yıllık iktidardan sonra artık kurumsallaşarak “kuruluş dönemi” ideolojisine dönüşmüştür.
\n(Yasalardaki, yargıdaki, ordudaki, medyadaki, üniversitelerdeki, eğitimdeki sayısız örneklere ayrıca girmiyorum.)
\nBöylece artık onun da diyalektik olarak karşıtını doğurması, bir “değişme dönemi” ideolojisi ile karşılaşması kaçınılmazdır.
\nNitekim bu “değişme döneminin” de burada saymakla bitmeyecek örnekleri, filizler olarak bütün toplumda, toplumun bütün kesimlerinde açıkça görülmektedir.
\n***
\nHer “değişme dönemi” iktidara geldikten sonra kurumsallaşmaya başlarken kendi tarih, toplum, siyaset ve ideoloji anlayışını topluma benimsetmeye başlar.
\nİşte Türkiye’de “Alternatif Tarih” ve “İkinci Cumhuriyetçilik” tartışmaları bu bağlamda, AKP’nin “kuruluş dönemi” niteliği kazanmış olan iktidarında topluma benimsetilmeye çalışılan egemen ideolojisinin temellerini oluşturur. (Elbette “muhafazakârlık” adı altında maskelenen siyasal İslam ideolojisine ilave olarak.)
\nSon günlerde Cumhuriyet Kitapları’ndan çıkan iki çalışma bu konuda AKP’nin “kuruluş dönemine” karşı oluşan “değişim döneminin” filizlerini vurgulaması bakımından çok önemli:
\nBiri Zülâl Kalkandelen’in, “İdris Küçükömer’in Tezleri, İkinci Cumhuriyetçiliğin Temelleri” adını taşıyan ve ikinci baskısı yapılan kitap.
\nİkincisi de çok yeni yayımlanan, Alev Coşkun’un, “Özgürlük Mücadelesi Tarihimiz, Devrimin İlk Karşıtları” adlı kitabı.
\nBirincisi Türkiye’de siyasal ve ideolojik olarak sol ve sağ kavramlarının nasıl altüst edildiğini ve bu yanlışın nelere yol açtığını anlatıyor…
\nİkinci ise 31 Mart olayını, Osmanlı-Türk değişme çizgisinin genel bağlamı içinde irdeliyor.
\nHer ikisi de AKP’nin “kuruluş dönemi” haline gelerek artık tepki çekmeye başlayan egemenliğine karşı oluşan “değişme dönemi” ideolojisinin filizlerini temsil ediyor.
\nMutlaka okunmaları gerek!
\nBu konuya devam edeceğim.
\n\n\n
Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Yeni Doğan çetesi davasında çarpıcı itiraflar
- Canlı tarih müzesi Hisart 10. yılında!
- Teğmenler Yüksek Disiplin Kurulu'na sevk ediliyor
- Tarihçi Yusuf Halaçoğlu'ndan şok iddialar
- TBMM'de 'Etki Ajanlığı' düzenlemesi tartışılacak: Amaç m
- Pera Palas'ta Atatürk Müze Odası
- İmamoğlu’ndan 10 Kasım paylaşımı!
- Donald Trump'ın yeniden başkan olması dünya ekonomisini
- Ege'nin Gündemi'nde bu hafta!
- Dubai çikolatasına rakip
En Çok Okunan Haberler
- Erdoğan belayı satın aldı
- Protesto eden yurttaşlara polis müdahalesi!
- Yıkılması gerekiyor!
- AKOM, İstanbul için 'saat' verdi: Çok kuvvetli geliyor!
- 5 yılda Türkiye'nin en büyüğü oldu: Nusret'e de satıyor
- ‘Kar leoparı’ neden cezaevinde
- Ünlü kebapçının kardeşi 20. kattan aşağı düştü!
- Kayyum belediyeyi kapattı!
- Trabzonspor'da ayrılık!
- Ali Koç'tan çok sert Kayserispor açıklaması!