Emre Kongar
Emre Kongar ekongar@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Başkanlık mı? Diktatörlük mü?

03 Şubat 2015 Salı

Erdoğan seçim meydanlarına indi, “Başkanlık Sistemi” dediği rejim değişikliği için AKP’ye oy istiyor.
Bu yaptığının anayasaya uygunluğu tartışmasını şimdilik bir yana bırakarak, acaba istediği sistem nasıl bir rejim, kafasında nasıl bir yönetim biçimi var sorusuna yanıt arayalım.
Bu konuda en kapsamlı ve en açık konuşmayı 29 Ocak’ta TRT’de yaptı:
... Çok başlılık ayaklarımıza pranga vurmuş gibi süreci zorlaştırıyor. Parlamenter sistem tamamen yok farz edilmiyor ki! Amerika’da mesela Temsilciler Meclisi ve Senato var. Türkiye illa onu yapacak değil. Parlamento ve milletvekilleri olarak bunu alır ve süreci işletir. Tabii ki denetim esaslı olacak. Parlamento denetleyecek. Meclis’in vermediği izni siz kullanamazsınız. Belirlenmiş bir yetki alanı var. Parlamentonun vereceği yetkileri kullanma hakkı olacaktır.
Bu konuşma şunları açıkça ortaya koyuyor:
1) ABD sistemini, yani iki meclisli Kongre’nin denetimini, “Türkiye illa onu yapacak değil” diye reddediyor.
2) Denetimi sadece parlamentoya ve milletvekillerine bırakıyor. Yani aynen bugünkü Rüşvet ve Yolsuzluk Operasyonu şüphelilerini yargıya yollamaya gerek görmeyen Meclis gibi, çoğunluğu kendi seçtiği milletvekillerinden oluşan bir parlamentoya!
3) Üstelik parlamentonun denetimi olarak, “denetimden” değil, “yetki alanından” söz ediyor. Yani mevcut yetkilerini kullanırken yapılacak bir “denetimden” değil, yetki alanının önceden belirlenmiş olmasından, kendi yapacağı anayasanın sınırlarından söz ediyor.

***

Konuşmasının devamında şunları söylüyor:
... Yargı engelliyor mesela... Halk sorumlu olarak siyasiyi tutuyor. Yargıyı tutuyor mu? Hayır... Yargı ile sürtüşüyorsunuz... Bunların düzeltilmesi lazım. Başkanlık sisteminde ben bunların aşılacağına inanıyorum.”
Hiçbir yoruma gerek bırakmayacak biçimde, yargı denetimini kaldıracağını açıkça söylüyor!

***

Yani Erdoğan’ın kafasındaki rejimde yargı denetimi yok...
Sözde siyasal denetim de, kendi seçtiği milletvekillerinin çoğunluğu oluşturduğu, kendi emrindeki parlamento tarafından yapılacak!
Dünyada hiçbir ülkede, hukuksal ve siyasal olarak denetlenmeyen böyle bir demokratik başkanlık rejimi yoktur.

***

Konuşmasında, bir yanlış yaparak “... İngiltere bile yarı başkanlıktır. Hâkim olan unsur kraliçedir” diyor ve “Amerika’da padişahlık sistemi mi var, Brezilya, Güney Kore, Meksika olunca padişahlık olmuyor ama neden Türkiye’de oluyor?” diye soruyor
Yanıt açık:
Çünkü açıkladığı sistem bunların hiçbirindekine benzemiyor, tam bir diktatörlüğü tarif ediyor da onun için “Padişahlık” oluyor!



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Trump hoş mu geldi? 7 Kasım 2024

Günün Köşe Yazıları