Elçin Poyrazlar

Dans ve devrim

01 Eylül 2023 Cuma

İran’da molla rejimi, ülkede isyan dalgası başlatan Mahsa Amini’nin ölümünün yıldönümüne tehditler, tutuklamalar ve baskınlarla hazırlanıyor. 

İran’ın ünlü pop şarkıcısı Mehdi Yarrahi, ülkede kadınların başörtüsü zorunluluğuna karşı direnişlerine destek veren şarkısı nedeniyle bu hafta tutuklandı. Yarrahi’nin “Başörtün” isimli şarkısında “Başörtünü çıkar, bak Güneş batıyor. Korkma aşkım, gül ve gözyaşlarını protesto et” gibi ifadelerin kullanılması ve müzik klibinde başörtüsüz kadınların dans etmesi “İslamın ahlak ve geleneksel değerlerini ihlal” olarak değerlendirildi.

İran’da 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin 16 Eylül 2022 tarihinde başörtüsünü “düzgün takmadığı” gerekçesiyle ahlak polisleri tarafından gözaltına alındıktan sonra ölmesi ülke çapında aylarca süren protestolara neden olmuştu. İran İslam Devrimi’ne karşı 40 yılın en büyük meydan okuması olarak görülen bu direnişi rejim, aşırı güç kullanılarak bastırmaya devam ediyor. 

İran İnsan Hakları Örgütü’nün verilerine göre protestoların başlangıcından bu yana en az 537 kişi rejim tarafından öldürüldü ve 22 bin kişi tutuklandı. İran’da Amini protestolarına katılan ya da destek veren 7 kişi idam edildi. Sadece bu hafta İran’ın kuzeyindeki Gilan bölgesinde 11 kadın hakları savunucusu tutuklandı. Protestolara katıldığı için 21 yaşında idam edilen Muhammed Mehdi Karami’nin babası Maşallah Karami, oğlunu anmak için paylaştığı fotoğraflar nedeniyle tutuklandı. Karami’nin avukatı da gözaltına alındı. İran’da sadece bu ay protestolarda hayatını yitirmiş kurbanların ailelerinden 21 kişi mahkemeye çağrıldı ya da gözaltına alındı. Uluslararası Af Örgütü, protestolarda öldürülen gençlerin ailelerinin keyfi tutuklamalar, hukuksuz sorgulamalar ve baskınlarla korkutulmaya çalışıldığını açıkladı. 

‘YASAK’ ŞARKIYLA DİRENİŞ

Mollalar, Amini’nin ölümünün yıldönümü öncesinde halka korku salmak ve isyan dalgasının yeniden başlamasını önlemek istiyor. Bunun için de halk önündeki şarkıcıları, şairleri, oyuncuları, sanatçıları, gazetecileri, aktivistleri, kurbanların ailelerini ve kadınların başörtüsü direnişine destek veren herkesi sistematik biçimde hedef alıyor. Rejimin adeta bir ölüm makinesine dönüştüğü siyasi iklimde bu kadar tehdide, zulme ve gaddarlığa karşı Amini’nin başlattığı direniş ateşi sönmüş değil. Yarrahi’nin “yasak” şarkısı, şu sıralar kadınların saçlarını açarak ekran önünde dans ettikleri bir sosyal medya akımını başlattı. 

İranlı kadınlar gerici rejime karşı “Kadın, Yaşam, Özgürlük” hareketini, direnişin en güzel haliyle, yani dans ederek savunuyorlar. 



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları