Geçtiğimiz hafta sonu İzmir’de düzenlenen "Köy Enstitülerini Yeniden Düşünmek ve Anlamak" etkinliğinde İzmir Belediyesi’nin konuğuydum. Köy Enstitülerinin 77. Yıl Kuruluş yıldönümü için İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Yeni Kuşak Köy Enstitüleri Derneği işbirliği ile düzenlenen ve biz şehir dışından getirilen konukların en iyi şekilde ağırlandığı etkinlikte neler yoktu ki.

Sergi, belgesel, panel, müzikal. Ve ne önemlisi yurdun dört yanındaki köy enstitülerinin mezunları. Dokuz Eylül Üniversitesi’nden Prof.Dr.Kemal Kocabaş’ın moderatörlüğündeki panelde benimle birlikte konuşmacı olarak çok kıymetli isimler, çok değerli büyüklerim vardı. Ankara Üniversitesi'nden Prof. Dr. Binnur Yeşilyaprak, Eski Çankaya Belediye Başkanı Bülent Tanık, Dokuz Eylül Üniversitesi'nden Doç.Dr. Güzel Yücel. Aydınlanmanın Kurumu olan Köy Enstitülerinin 77. kuruluş yıldönümünü adına düzenlenen etkinlik 4 saat sürdü. Hepsi birbirinden duygu dolu anlara ev sahipliği yapan 4 saat.

Etkinlik yönetmenliğini Tarık Akan’ın yaptığı ‘Bir Meçhul Öğretmen' belgeseli ile başladı. Belgeseli izleyen köy enstitüsü mezunları ve diğer tüm konuklar duygu dolu anlar yaşadı.

Etkinlik bizlerin konuşmacı olduğu panelle devam etti. Panelde bugünlerden o günlere baktık. O günleri özledik.. O günleri yaşadık… O günleri andık. CAN YÜCEL'in kızı, 1940'lı yılların MEB Bakanı HASAN ALİ YÜCEL'in torunu değerli Doç. Dr. Güzel Yücel Hoca'nın ağzından babasının ve dedesinin eğitime, yaşama, insana bakışını dinledik. O yüce gönüllü insanları bugün daha iyi anlamaya çalıştık.

O yıllarda adeta halk kahramanı ilan edilen ve vizyoner bakış açısıyla Türk Eğitim tarihine adını altın harflerle kazıyan Milli Eğitim Bakanlarını, eğitim reformcusu olarak adını tüm dünyaya duyuran Tonguç Baba’yı andık, anlattık. En sorunlu bakanlıkların başında Milli Eğitim Bakanlığının geldiği bugünümüzle kıyasladık. Üzüntümüz, hüznümüz ikiye katlandı. Yaşları 70-90 arası olan ve eski enstitü yılları yeniden canlandığı için son derece duygulanan köy enstitüsü mezunlarının sahnedeki konuşmalarımız biter bitmez sahneye yanımıza çıkması, bizimle kucaklaşması, yakalarımıza Köy Enstitüsü rozetleri takması hepimizi duyguya hüzne boğdu. Onlar çok özel bir dönemin çok özel insanları. Geçmişimizden olağanüstü başarı hikayesi olan KÖY ENSTİTÜLERİ mezunu değerli büyüklerimizin o Atatürk aşkları..o buruk tebessümleri..o naif gözyaşları…o öpülesi elleri.

ODTÜ-Halk Bilimi Topluluğunun muhteşem şarkılarıyla süren etkinlik; aynı gece Ata’mızın sevdiği Ege Türkülerinin hep bir ağızdan söylendiği bir yemek daveti ile son buldu.

Böylece Köy Enstitülerinin 77. Kuruluş Yıldönümü İzmir’de; İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Yeni Kuşak Köy Enstitüleri Derneği ile koca çınarların bize yaşattığı hüzün, gözyaşı, kahkaha…Binbir değişik duyguyla, unutulmaz bir şekilde kutlandı.