Damascus

Çarşamba günü bir gazeteci ve medya görevlisi topluluğuyla Suriye’ye geldim.

Otuz yıl kadar önce Urfa-Ceylanpınar’da “Kara Çarşaflı Gelin” filmi çekilirken aziz ve sevgili dostum Bekir Yıldız’la sınır kenti Haseke’de geçirdiğimiz birkaç saat sayılmazsa bu komşu ülkeye ilk gelişim.

Sadece Suriye’ye değil bir Arap ülkesine ilk gelişim...

Yüzlerce yıllık ortak bir siyasal ve kültürel tarihe sahip olduğumuz Ortadoğu ülkeleriyle bunca uzak oluşumuz büyük bir çelişki.

Birçoğumuz, komşu Ortadoğu ülkelerinin haritadaki yerlerini bile doğru dürüst göz önünde canlandıramayız.

Kimilerimiz için ise bu komşuluk fikri “din kardeşliği” şablonundan öteye geçmez.

Oysa gerçek, her zaman ve her konuda olduğu gibi, herhangi bir şablondan çok daha karmaşık, somut ve zengin…

***

Gelmeden önce internette küçük bir gezinti yapmıştım.

Suriye’nin nüfusu 19 milyon kadar.

Şu anda bulunduğumuz başkent Şam’ın (Damascus) nüfusunun beş milyona yaklaştığı tahmin ediliyor.

Yazımın yayımlanacağı cumartesi günü gideceğimiz Halep ise az bir farkla başkenti izliyor.

Benim asıl ilgimi çeken, ‘Hıristiyan Arap’ların bu ülkede birkaç milyonluk bir nüfusa sahip olmaları...

İslamın doğduğu Ortadoğu coğrafyasında da milyonlarca Hıristiyan Arap bulunduğuna göre herhangi bir dinin bir ulusu ya da insanlığı temsil edemeyeceği çok açık…

Tutuculuğun sapkınlıktan başka bir şey olmadığının göstergelerinden biri de bu olsa gerek.

***

Perşembe günü ziyaret ettiğimiz Aramî kenti Malula’daki tarihî kilisede genç ve besbelli ki entelektüel papazın “kurban” konusunda söyledikleri -şu sıralarda bizim için de güncel olduğundan- ilginçti.

“Putperestler” kurban kanlarını tapınaklarında kuyu gibi bir yerde biriktirirlermiş.

Bu gelenek ve uygulama Hıristiyanlıkta da bir süre devam etmiş.

Papaz sözlerini bağlarken, bana kalırsa azıcık da “müstehzi”, Hıristiyanlıkta “kurban” geleneğinin büsbütün ortadan kalkmış olmasa da simgeleşerek ekmek ve şaraba dönüştüğünü söyledi…

İslamda da günün birinde şu ya da bu biçimde böyle bir simgeleştirme (bana kalırsa uygarlaşma) olgusu yaşanacak mıdır dersiniz?..