Terör yalnız şu anda Türkiye’nin karşı karşıya bulunduğu en önemli, yaşamsal sorun değil, ama 21. yüzyılda dünyanın ortaklaşa en önde gelen dertlerinden biri. Şu anda, elimde bu konuda son derece aydınlatıcı bir kitap var: Emekli Büyükelçi eski İstanbul ve Bursa Milletvekili Onur Öymen’in yazdığı “Arka Plan”. Bu Onur Öymen’in 2000 yılından başlayarak kaleme aldığı, hepsi de birbirinden ilginç, onuncu eser.
Terörün tarifinden ve tarihteki ilk örneklerinden başlayıp Hıristiyan dünyası, sömürgecilik, Fransız İhtilali’nden sonra terör, 20. yüzyılda devlet terörü, dünyadaki belli başlı terör örgütleri ve hareketleri, Ortadoğu’da terör, Türkiye’ye yönelik terör eylemleri ve dünya ülkelerinin tutumu, Cumhuriyet dönemindeki Kürt isyanları ve yabancı parmağı, PKK terörü ve dış boyutundan terör nasıl sona erdilebilir sorusuna kadar her konuyu kapsayan eser, yükseköğretimde ders kitabı, her aydının da kitaplığında bulunması gereken, bir başvuru kaynağı olacak nitelikte.

***

Baştan söyleyeyim. Eğer bir kitabı okuyarak, PKK dahil, bütün terör sorunlarına çare olacak hazır bir reçete edinmek istiyorsanız, boşuna okumayın! Çünkü bu kitap, bütün iyi kitaplar gibi, hazır reçeteler takdim etmek yerine, bilgi ve belge vermek, ipuçları sunmak, çeşitli terör örgütlerinin arkalarındaki güçleri gün yüzüne çıkarmak, kimi devlet terörü örneklerini anlamak ve konu hakkında kafa yorarken daha bilgili ve donanımlı, çözüm önerileri ararken ve sunarken de daha gerçekçi, daha ihtiyatlı olmak imkânlarını sunma yolunu tutuyor.
Kitabın bir bölümü terör nasıl sona erdirilebilir konusuna ayrılmış. Kısaca üzerinde duralım.
“Terörün nasıl sona erdirileceği konusunda, son zamanlarda Türkiye’ye de önerilen terör ile müzakere yöntemi geliyor” dedikten sonra Onur Öymen, İsrail-Filistin örneğini veriyor.
ABD Başkanı Clinton ile Sovyetler’in son lideri Gorbaçov’un girişimleriyle, İsrail veFKÖ temsilcileri 1991 yılında, Madrid’de bir araya geldiler. Daha sonra devreye Norveç’in girmesiyle, Oslo Anlaşmaları imzalandı. FKÖ lideri Yaser Arafat ile İsrail Başbakanı İzak Rabin birbirlerine gönderdikleri karşılıklı mektuplarda, FKÖ İsrail Devleti’nin var olma hakkını teslim ediyor, İsrail de FKÖ’yü Filistin halkının meşru temsilcisi olarak kabul ediyordu.
Tüm dünyada iyimser bir hava esmeyebaşlamıştı. 1994 Nobel Barış Ödülü, Arafat, Rabin ve İsrail Dışişleri Bakanı Şimon Perez arasında bölüştürüldü.
Artık İsrail-Filistin sorunu barışçıl yolla çözülecek sanılıyordu.
Ama öyle olmadı. Bugün bu konuda barışçıl bir çözüm hayal olarak kabul ediliyor. Buraya nasıl gelindiği, başka örneklerin de bize terör ile müzakerenin nasıl kendiğilinden çözüm oluşturmayacağını görmek için kitabın 450. ve sonraki sayfalarına bakabilirsiniz. Orada, Türkiye’deki müzakere sürecinin de nasıl ve neden başarısızlıkla sonuçlandığı vurgulanıyor.
Terörün sona erdirilmesi konusunda, bu eylemlere verilen dış desteğin kesilmesinin birincil önemi de örnekleriyle anlatılıyor.

***

Kitabı okuyunca görüyorsunuz ki terör gibi karmaşık toplumsal nedenleri olan bir konuda hazır, mucize reçeteler yoktur. Her konu, kendine özgü özellikleri göz önünde bulundurularak kendi koşulları içinde irdelenmelidir. Ama aynı zamanda terör örgütleri arasında hiçbir ayrım yapılmadan topyekûn bir mücadele anlayışı zorunludur ve ne yazık ki henüz bu aşamaya gelinebilmiş değildir.
Terör ile mücadelede kararlılık, sabır ve sebat kadar demokrasinin de çok önemli etkenler arasında bulunduğunu da bu kitabı okurken bir kez daha görmek imkânını buluyorsunuz.
Kısacası, herkesin terörden yakındığı bir dönemde, bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olmak durumuna düşmemek ve terör hakkında etraflıca bilgi sahibi olmak için “Arka Plan”ı mutlaka okuyun derim.