Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
5. Ordu ve Bir Kitap
Sevgili Okurlar,
\nArtık işin hesabını da şaşırır olduk. Eğer bu yazı yazılandan siz okuyana kadar geçen süre içerisinde yeni tutuklamalar ve gözaltılar olmaz ise şu anda 43’ü general ve amiral olmak üzere tam 138 komutan Hasdal Cezaevi’nde bulunuyor olacaklar.
\nAydınlık gazetesi 04. 07. 2011 günkü manşetinde olayı şöyle veriyordu: “İşte 5. Ordu.” 5. Ordu’nun komuta kademesi eğer arada yeni eklenmeler olmaz ise şimdilik 138 kişi.
\nOlayı yalnızca, Ergenekon ve Balyoz çerçevesi içinde ele almak eksik olur.
\nTürkiye’nin karşı karşıya bulunması son derecede olası eylemli kalkışma girişimleri, bölgesel gerginliğin sıcak çatışmaya dönüşmesi olasılığı, Kuzey Irak’taki oluşumlar da göz önünde bulundurulduğunda, TSK’nin içinde bulunduğu durumun ülke açısından nasıl büyük bir tehdit oluşturduğu kendiliğinden anlaşılır.
\nGeçen hafta Aydınlık’ın, yukarıda belirttiğim manşetiyle aynı günde Tarihçi Kitabevi Yayınları arasında çıkmış bir kitap ulaştı elime.
\nSöz konusu eser Hüseyin Hüsnü Paşa’nın, 15 yıl (1882-1897) Bahriye Nazırlığı’nın ardından ölümü üzerine aynı makama gelen ve Akdeniz donanmasının da komutanlığını üstlenen Hasan Rahmi Paşa’nın “Hatırat”ı.
\nYapıtı günümüz diline çevirerek yayına hazırlayan da Sayın Cahit Kayra.
\n***
\nBilindiği gibi Osmanlı padişahları içinde Abdülaziz donanmayı güçlendirmeye özel bir önem vermişti. Bu olayda III. Selim döneminde, Napoleon Seferleri sırasında, İngiliz donanmasının, bir kısım askerin cuma namazına gitmek üzere mevzilerini terk etmelerinden de yararlanarak Çanakkale Boğazı’nı ellerini kollarını sallayarak aşıp, İstanbul önlerine dayanmış olmasının da çok büyük etkisi vardır.
\nİngiliz donanmasını sarayın bir iki mil açığında topları üzerine çevrilmiş bulan Osmanlı, o tarihte, o güne kadar karşılaştığı en vahim tehlike ile burun buruna gelmişti.
\nBuradan hareketle, büyük ihmale uğramış olan Osmanlı donanmasının eski, donanımsız yeni silahlardan yoksun gemilerden talimsiz kara askerlerinden oluşan yapısı ile devam edemeyeceği görüşü yöneticilerde yaygınlaştı.
\nDonanmaya büyük ilgi duyan Abdülaziz de saltanatı sırasında İngiltere’de ve Haliç’te yaptırdığı savaş gemileriyle büyük bir armada oluşturmuştur. Abdülaziz’in donanması o tarihlerde, Kırım Savaşı’ndan sonra denenmeye başlanmış olan buharlı gemilerdi. Bazılarında da yelken takımları bile vardı. Bununla birlikte Aziziye, Osmaniye, Mesudiye gibi adlar verilen gemiler zamanlarına göre büyük tonajlı gemilerdir.
\nNe var ki, II. Abdülhamid, Abdülaziz’in tahttan indirilmesinde donanmanın yer almış olmasından duyduğu tedirginlikle onları cezalandırmış ve etkisiz kılmıştır.
\n***
\nBöylelikle, Osmanlı donanması Hüseyin Hüsnü Paşa bakanlığı altında, Haliç’te çürümeye, donanmanın askerleri de eğitimsiz bırakılmıştır.
\n1897’den itibaren üç yıl süreyle Bahriye Nâzırlığı ve aynı zamanda Akdeniz Filosu’nun Başamirali olan Hasan Rami Paşa büyük faciayı anlatan Hatırat’ında, karada büyük başarılar kazanmış olan Osmanlı donanmasının 1897’de üç Yunan gemisi karşısında nasıl Çanakkale Boğazı içinde hapis kaldığını, aczinden düşmandan kaçtığını çok çarpıcı biçimde sürekli yakınmalarla dile getirmektedir.
\nOlay, o denli vahim boyutlara varmıştır ki donanmanın gemileri yatmakta oldukları Haliç’ten bile zorlukla çıkarılmış, halkın büyük alkışlarla uğurladığı heybetli gemiler, Ayastefanos (Yeşilköy) önlerine kadar zar zor gidebilmiş, bir tanesi rüzgâra kapılarak İmralı Adası önünde karaya oturmuştur.
\nİkinci Meşrutiyet döneminde kendisi de büyük eleştirilere ve aşağılamalara muhatap olan Hasan Rami Paşa’nın anlattıkları ordusundan intikam almaya kalkan bir despotun ülkesini nasıl tehlikelerle karşı karşıya bıraktığını acıklı bir şekilde ortaya koymaktadır.
\nBütün ilgililere hararetle tavsiye ederim.
\nKonu, Tarihçi Kitabevi ve değerli yazar, eski Bakan Cahit Kayra’dan açılınca, Sayın Kayra’nın aynı yayınevinden bu yılın şubat ayında çıkmış olan “Savaş, Türkiye, Varlık Vergisi” adlı yapıtına da değinmek, “kesinlikle okumak gerekir” demek isterim.
\nVarlık Vergisi uygulamasında bizzat yer almış olan Sayın Kayra’nın kitabından çok şey öğrendim ve çoğunluğun kulaktan duyma işittiği bu konuda yeni görüşler edindim.
\nHer iki çalışması dolayısıyla da değerli üstada teşekkürlerimi sunarım.
\n\nYazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Yeni Doğan çetesi davasında çarpıcı itiraflar
- Canlı tarih müzesi Hisart 10. yılında!
- Teğmenler Yüksek Disiplin Kurulu'na sevk ediliyor
- Tarihçi Yusuf Halaçoğlu'ndan şok iddialar
- TBMM'de 'Etki Ajanlığı' düzenlemesi tartışılacak: Amaç m
- Pera Palas'ta Atatürk Müze Odası
- İmamoğlu’ndan 10 Kasım paylaşımı!
- Donald Trump'ın yeniden başkan olması dünya ekonomisini
- Ege'nin Gündemi'nde bu hafta!
- Dubai çikolatasına rakip
En Çok Okunan Haberler
- Avrasya tüneli trafiğe kapatıldı!
- İtirafçı Nevzat Bahtiyar'dan sürpriz hamle geldi
- Nasuh Mahruki'nin tutuklanma gerekçesi belli oldu!
- Cem Garipoğlu soruşturmasında karar!
- Elektronik kelepçeyi kırıp cinayet işledi
- Beşiktaş'tan Talisca açıklaması: 'Karar verilmiştir'
- MSB açıklamasında 'Erdoğan' ayrıntısı
- Albaya verilen ceza belli oldu!
- Kaynanasını hiçbir zaman sevemeyen 4 kadın burcu
- Teğmenlerin avukatlarından açıklama geldi!