Savaşkan İskefli
Savaşkan İskefli savaskan.iskefli@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Elektrikli araçların Türkiye'deki yakın geleceği 2

04 Mart 2024 Pazartesi

Bir önceki yazımın son cümlesi ile devam ediyorum...

Elektrikli otomobil satışları hızla artarken şarj istasyonu ise daha yavaş artıyor... 

Son yıllarda olduğu gibi batarya maliyetinin daha da azalması bu yıl da bekleniyor. Elektrikli otomobillerin fiyatlarının bu sayede az da olsa düşmesi bekleniyor. 

Ayrıca elektrikli otomobil üreten pek çok marka da önceki modellerinde kullandığı batarya ve elektrikli motorlarını artık diğer modellerinde de paylaşıyor. Hem daha fazla elektrikli modelin çıkmasına hem de bu ve bunun gibi diğer bazı parçalar için ayrı üretim bantları kurmayarak yeni modellerin maliyetlerini düşürüyorlar. Bu da mutlaka fiyatların daha da aşağı çekilmesine neden olacak. 

Türkiye'de elektrikliye geçişin önündeki en büyük sorun ise en uygun fiyatlı elektriklilerin Çin'den gelmesi ve bu nedenle de yüzde 54 Gümrük Vergisi alınması ile mütevazı elektrikli modellerin Türkiye'de yeterince mütevazı olamayan fiyatları.

Ancak Gümrük Vergisi olmasa da çeşitli bahanelerle Çin'de üretim yapılan modellerin ülkeye girmesini istemeyen batılı devletler bu kararlarını destekleyecek çalışmalara devam ediyor. Üreticiler ise Çin'den başka yerlerde üretim yapmak üzere planlamalar yapmaya başlamak zorunda bırakılıyor.

Bu durumda Çin'in dışında üretilecek elektrikli modellere diğer nedenlerin haricinde talebin kayması ileride şarj istasyon sorununu Türkiye'de daha da büyütecektir.

Daha iyi anlaşılması açısından Türkiye'deki en uygun iki elektrikli otomobili ele alırsak; bunlar 885 bin TL'lik Dacia Spring ve 899 bin TL'lik Leapmotor T03. İki model de Çin'de üretiliyor. Modeller Çin yerine benzer nakliye ücreti ve kâr marjları korunarak AB ya da Serbest Ticaret Anlaşması (STA) olan ülkelerden birinde üretilseydi fiyatları şöyle olacaktı:

Dacia Spring - 574 bin 675 TL

Leapmotor T03 - 577 bin 273 TL

Uygun fiyatlı modellerin haricinde günümüzde satılan orta sınıf içten yanmalı modellerle daha iyi rekabet edecek yine Çin'de üretilen bir başka model olan 1 milyon 349 bin TL'den satılan MG4 ise yine AB veya STA ülkelerinde benzer koşullarda üretilirse fiyatı Türkiye'de 875 bin 975 TL'ye düşecektir. Türkiye'nin 2023 yılında en çok satan otomobili Fiat Egea'nın en uygun fiyatlı otomotik vitesli versiyonu ise 1 milyon 240 bin TL'ye satılıyor. 

Bu da demektir ki elektrikli otomobil satışları artmaya devam edecekken bu artışın hız kazanması da muhtemel gözüküyor. Tabii burada benzer yeni vergiler çıkarılarak satışlar da düşürülebilir.

Daha önce yazdım Çin'deki en ucuz elektrikliden alınan toplam vergi oranı AB ya da STA ülkelerindeki en pahalı modellerden daha fazla. Ayrıca hepsi bir yana şu anda 3 bin motorun üzerinde içten yanmalı motora sahip bir pick-up'a, ne kadar lüks olduğu fark etmeksizin tüm elektriklilerden daha az oranda vergi alınıyor.

Dolayısı ile anlamlandırılması oldukça zor olan vergi politikaları ile ileride nasıl bir değişikliğe gidileceğini öngörmekte zorlanmakla birlikte mevcut koşullarda ve hatta elektrikliye yönelik teşviklerin artırılması gibi bir durumda şarj istasyonları sorunu daha da büyüyecek.

Dolayısı ile elektrikli otomobil almayı düşünenlerin başlıca araştırma yapması gerekli konu; eve, otoparka belki işyerine ya da başka yakın bir yere nasıl bir yedek şarj noktası kurabileceği olmalı.

Bu soruna özellikle Çin tarafında akıllı ve uygun fiyatlı pek çok farklı çözüm bulmak mümkün.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları