Dokuz yüz seksenli yıllarda başlayan, AKP’nin tahrip, yıkım gücü ile ivme kazanan pertleşme, enkaz birikimi, değer yitirme süreci nasıl sona erdirilecek? Enkaz kimler tarafından, nasıl temizlenecek, kaldırılacak?
Enkaz kaldırma planlarını ve zaman yitirmeden kamuoyunu hazırlamak gerekiyor. Enkaz kaldırma, yılların birikimi, teressübatı, çökeltiyi temizleme çok zor, külfetli, uzun süreli bir uğraş. “AKP iktidardan düşsün, her şey yoluna girer” anlayışı, öngörüsü gerçekçi değil. Sorun yalnız ekonomik değil, salt ekonomik önlemlerle de çözülemez.
Liyakatsiz, partizanlaşmış bürokrasi; siyasallaşmış, adalet dağıtma işlevini yitirmiş yargı; bilgi, hatta eğitim “özürlü üniversiteler”; itibar yitirmiş silahlı kuvvetler; kamudan beslenme alışkanlığı edinmiş özel kesim; yeterli eğitim alamamış genç kuşak; değer yargıları, davranış biçimleri bozulmuş kitleler.

***

Sorunların çözümüne dış odaklarca da engeller çıkarılacağını göz önü-ne almak gerekir. Sağcı iktidarlar, dış güçlerce oy hesapları ile çatışır, dış odaklarca eleştirilir görülse de dış odaklar Türkiye’de AKP tipi iktidarları ve askeri yönetimleri örtülü biçimde de olsa desteklerler. AKP tipi iktidarlar, askeri yönetimler, dış odakların yürüttükleri politikaya uyum göstererek bilinçli ya da bilinçsiz hizmet ederler. Dış güçler gerçekte Türkiye’de sol, tam bağımsızlıktan yana, kendi emellerine hizmet etmeyecek ulusal çıkarları kollayan iktidarlar istemezler. Emperyal güçlerin çıkarları açısından ülke yararını koruyan, bağımsızlıktan, özgürlükten yana kişiler, örgütler tehlikeli olur. Dış güçler, kendilerine hizmet etmeyecek kişileri, örgütleri bir şekilde dışlanmalarının yollarını arar, uygularlar; kamuoyu önünde bir şekilde ünlüleştirilmiş kazip şöhretleri de kullanarak algı yöntemiyle kendi çıkarlarını korurlar.
Türkiye enkaz birikimini, teressübatı kaldırmaya giriştiğinde, asıl büyük engeller, dost bilinen emperyal güçlerden gelecektir. Dış kredilerin kesilmesi, ithalat akreditiflerinin açılmaması, dış ticarette peşin ödeme koşulları, uluslararası dereceleme kuruluşlarından not indirimi, ihracat engelleri, ülkedeki yabancı sermayenin ekonomik, siyasal baskısı... Tüm bu tür iç ve dış engeller de giderilerek enkaz kaldırılmaya çalışılacaktır. Karşılaşılacak engeller, güçlükler de öngörülmelidir.

***

Enkaz kaldırma sürecinin başarısını belirleyecek olan kişilerdir. Doğru ve düzgün, özverili, bilgili kişilerce görev, sorumluluk alınmadan hiçbir iş başarıya ulaşamaz. Özel sektörde de kamu sektöründe de başarı kazanmak için gerekli önkoşul doğru insanları bulup ona güvenmektir. Ülkede makyajcılık, negatif seleksiyon, kötünün iyiyi toplum yaşamından dışlaması, düzgün insan bulmayı da güçleştiriyor. Kalabalık içinde düzgün insan bulma güçlüğü çelişki, paradoks gibi görülebilir.
Hangi açıdan bakılırsa bakılsın Türkiye’yi yakın gelecekte zor günler bekliyor. Zor, külfetli, ama enkaz daha da ağırlaşmadan, temizliğe başlamanın yolunu da toplum bulmak zorundadır.