Orhan Erinç
Orhan Erinç oerinc@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Külliye’nin Geleceği..

22 Ocak 2015 Perşembe

Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AKP) oy uğruna dini kullanma geleneğinin ayrıntılarından birini de camiler oluşturuyor.
Eskisi ve yenisiyle AKP yöneticilerinin ya da temsilcilerinin CHP’ye vurmak ve seçmenin din duygularını okşamak için yararlandıkları gerçekdışı iddiaların başında İsmet Paşa’nın yıktırdığı, ahır yaptığı camiler” geliyor.
Bu iddia, belgeleriyle yalanlanmış olmasına karşın temcit pilavı gibi ısıtılıp ısıtılıp gündeme getiriliyor.
Oysa DP Genel Başkanı ve Başbakan Adnan Menderes’in “İstanbul’u imar edeceğim” diye yola çıkıp, yol üstünde kaldığı için gözünü kırpmadan yıktırdığı 54 camiden ne bir ses var ne bir nefes.
Kentsel dönüşüm nedeniyle Ankara’da yıkılan camilerin adı anılmadığı gibi, sayıları da bilinmiyor.
Yerel belediyelerin sattığı, devrettiği cami arsaları da cabası.

***

AKP iktidarında, başta laiklik ve demokrasi olmak üzere, içi boşaltılan ya da saptırılan kavramlara bir yenisi eklendi:
Külliye.
Kaçak Saray’ın bu sıfatla anılması isteniyor.
Peki külliye ne?
Türk Dil Kurumu’nun 1988 baskılı Türkçe Sözlük’ünde şöyle açımlanıyor: “Bir caminin çevresinde cami ile birlikte kurulmuş, medrese, imaret, sebil, kitaplık, hastane gibi yapıların bütünü.”
Kanuni’nin Süleymaniye Külliyesi gibi en büyüğünde ise bugünkü karşılıkları ile şunlar da var:
Okul, otel, kervansaray, hamam, odalar, dükkânlar.
Eğer külliye önerisi ya da kararı AKP dışındaki birinden gelseydi; yaşananlara bakarsak şöyle bir tezgâhla karşı karşıya kalabilirdi: “Kendi evini Allah’ın evi yerine koyuyor.” Ardından gelsin suç uydurmalar, hedef göstermeler, dine hakaret salvoları.

***

Atatürk Orman Çiftliği’nden koparılan alanda kaçak olarak kondurulan saray, külliyeye dönüştürülecekse yeni yapı alanlarına gereksinim var.
Demek ki Atatürk Orman Çiftliği’nin lütfen(!) bırakılan alanları da tehlike altında.
Çünkü külliye dediğin tek başına sarayla olmuyor.
Taksim İnönü Gezisi’ne yapılmak istenilen AVM de oraya oturtulabilir. TOKİ varken dükkân yapılacak değil ya...

***

Külliyeler, hakkı verilmişse, mimarlık, sosyoloji, sosyal dayanışma yönlerinden de çok önemli yapılar topluluğu; tarihsel bir anıt miras niteliği de taşıyor.
Yeni külliye ise acaba öyle mi?



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları