Yemeğinizi veya market alışverişinizi cep telefonundan sipariş ederken hiç düşündünüz mü? Karda kışta, yağmurda soğukta, bana mısın demeden, siparişiniz 15 dakikada kapınızda. Beş dakika geç kalsa afra tafra. Hatta Covid endişesi nedeniyle, temassız teslimat istiyoruz, zil dahi çalmasın, kapının önüne bıraksın gitsin. 

Peki, o kurye insan değil mi? Güler yüz hak etmedi mi? Bir teşekkür çok mu zor? 

Sizce bu hızlı teslimat servisleri artar mı, azalır mı? Durum gösteriyor ki, tüketici giderek alışmakta. Özellikle yeni kuşak bu tür hizmetlere meyletmekte. Salgın hastalık, yazın sıcakları, kışın soğukları, son dakika ihtiyaçları ve tabii ki tembellik, bu hizmetlerin yaygınlaşmasına sebep olmakta

SEÇENEĞİ VAR MI? 

Modernleşen ve dijitalleşen dünyada aslında siparişimizi bir robot veya bir dron da getirebilir. Teknoloji geliştikçe, ucuzladıkça bunların uygulamalarını görebiliriz. Ama bu da o kuryenin işsiz kalmasına sebep olur. O kurye, dron pilotu veya robotu programlayan uzman olamaz mı? Hangisini tercih edersiniz? 

Siparişinizi insan mı getirsin, robot mu? Büyük bir mesele bu...

Matbaanın ülkemize geç gelişi, hattatların istihdam meselesiyle ilişkilendirilir. Bugün de depolarda, fabrikalarda, tarlalarda çok fazla mavi yakalı çalıştırılır. Oysa o işleri yapan muhteşem teknolojiler var. Ama çok pahalı, çünkü ithal. Peki, pahalı olunca, biz onu kullanamayınca, insan çalıştırınca istihdam mı sağlıyoruz? Yoksa ülkemizin bilimsel, teknolojik gelişiminin önünü mü tıkıyoruz? 

Siz gazete okurken, çayınızı yudumlarken, kahvaltınızda peynir, domates, bal, ekmek yerken birileri onları yetiştiriyor, üretiyor, paketliyor, markete ulaştırıyor. Oradan da sizin sofranıza geliyor. Her zaman farklı sektörlerde çalışan insanlar olacak. Ancak her sektördeki insanların insanca çalışmak ve insanca yaşamak haklarıdır. 

Tarımda traktör, biçerdöver, damla sulama ve daha ileri teknolojilerle, çiftçi rahatlamalıdır, hasat kalitesi, verimi artmalıdır, çiftçi de insan gibi çalışmalı ve yaşamalıdır. Böylece kendine, topluma, ekonomiye daha fazla değer katar. Çocuklarına daha güzel yarınlar bırakır. Kendini ve çevresindekileri geliştirir. 

NE YAPMALI?

Hızlı teslimat iş modeliyle birkaç firma, ülkemizin en değerli şirketleri haline geldiler. Dünyada bunlara benzer çok farklı şirketler var. Ekonomistlerin kafası karışık. Hayır mıdır, şer midir? İstihdam mıdır, gerileme midir? Sermayeleri ve yatırımcıları bu şekilde devam edebilecek mi? Zaman gösterecek.

Herkes kendi işini kendi görmeli. Alışverişinizi kendiniz yapabilirsiniz. Ama hastaysanız, engelliyseniz, bir an dalgınlığınıza gelip unuttuysanız, eve hızlı teslimatın olması güzel bir olanak, faydalı bir hizmet. Bunun bedelini ödemeliyiz. Bunun bedeli olmazsa kuryenin de değeri olmaz. Gözümüz, onu bir eşya gibi görmeye başlar. Bu da insanca olmaz. 

Teknolojinin gelişimine de istihdam düşmanı gibi bakmamalıyız. Bilimsel ve teknolojik gelişim, uygarlığın ve ekonominin gelişmesine katkıda bulunmuştur. Yoksa hepimiz taş devrinde kalırdık!

HALİL AKSU

DİJİTAL DÖNÜŞÜM UZMANI