Zamanı geçmiş yönetim sistemlerinin devam ediyor olması yeni bir değişimin gerçekleşmesini zorlaştırıyor. Bu gecikme etik ve ahlaki yönetime yönelik inancı zayıflatırken bireysel kaygıları da çoğaltıyor. Çünkü söylendiği kadar kolay değildir yönetimin etik ile bütünleşmesi. Yönetmek heveslisi kişilerin artmasıysa konunun adeta bir tür meslek ya da hobi (düşkü) şeklinde algılanmasını sağlıyor.

Aslında iyi yöneticinin ölçütleri yüzyıllar önce filozofların öngörüleriyle tespit edilmiştir. Ancak ne hikmetse toplumlar bu fikirlerden faydalanma yoluna gidememiştir. Günümüzde kimilerine göre yöneticinin ehliyet ve liyakat sahibi olması yeterlidir. Ancak bu özelliklerin nasıl ve ne şekilde kazanıldığı pek sorgulanmamaktadır. Bu noktada teknokratik unsurları da hesaba katmak gerekebilir. Yani bir bakıma konunun profesyonellerine bu işi bırakmak doğru bir tercihtir.

BAKIŞ AÇISININ ÖNEMİ

Yıllarca tesadüfen ya da farklı nedenlerle öne çıkmış yöneticilerin etik ve ahlaki söylemlere yer verip sonrasında bunu terk etmesi acı tecrübelerden ibarettir. Oysa bırakın, Eflatun’un (Platon) “Krallar filozof, filozoflar kral olsun” ülküsü gerçekleşsin. Hep aynı kişiler, eski ve kalıcı yüzler, büyük resimlerle afişleri süsleyenler, sadece kendi tanıtımını yapanlar bu konudan uzak kalsın. Çünkü yönetmek ciddi bir meseledir. Bu nedenle yönetilenlerin bilinçlenerek yönetenlere ilişkin bakış açılarını genişletmesi gerekmektedir.

Artık gerçek soruyu sorma zamanı gelmiştir: Yöneticiler mi etik olmalı, yoksa etik mi yönetimde olmalı? Elbette öncelikle etik kavramının yönetimde yer almasıdır. Yöneticilerin etik olmasını beklemek zaman yitimidir.

PROFESYONELLEŞMEK

Doğrusunu isterseniz, yönetim ve etik denildiği zaman, temenniler felsefe, etik profesyonellerinin yönetimin farklı kademelerinde görev alması üzerinde yoğunlaşmalıdır.

Sadece alkış ve tezahüratla birleşen, hayal kırıklığı oluşturan, niceliğe dayalı bir yönetim tarzı değil, düşünen, okuyan, araştıran, bakmasını ve görmesini bilen, danışan ve doğrusunu bulan niteliğe dayalı bir yönetim anlayışı benimsenmelidir.

PROF. DR. ÇAĞATAY ÜSTÜN

EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ

TIP TARİHİ VE ETİK ANABİLİM DALI BAŞKANI