Nilgün Cerrahoğlu
Nilgün Cerrahoğlu nilgun@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Fransa seçimleri Özgürlük, eşitlik, kardeşliğin sonu

07 Mayıs 2017 Pazar

“İdeolojik oya değil, ben sınıfsal oya inanıyorum. Le Pen’e oy veren belli bir sınıf var. (Solda) Mélenchon’a oy veren bir sınıf var. (Cumhuriyetçi muhafazakâr) Fillon için oy kullanan sınıf var. Ben şahsen Macron sınıfındanım. Çünkü Le Pen ya da Mélenchon’a oy vermek için fazla zenginim!” diyor ünlü yazar Michel Houellebecq...
Müslümanların ilerde Fransa’yı içerden ele geçireceğini anlatan bestseller “Teslimiyet/ Soumission” romanıyla “Le Penciliğin öteki adı” namıyla ünlenen Houellebecq, işe bakın ki oyunu, baş savunucusu olduğu varsayılan Le Pen’e vermiyor da “küreselcilerin” adayı diye etiketlenen Macron’a veriyor...
Fransa’da bugün ikinci turu yapılan cumhurbaşkanlığı seçimleri böyle ilginç tezatlar içeriyor. Irkçılar ve aşırı sağcıların yazarı Houellebecq, Müslümanlar başta olmak üzere “mülti-külti” Fransızların desteklediği Macron’a yönelirken, sol uçtaki Mélenchon seçmenlerinin bir kısmının kâh “öfke”, kâh “ulusalcılık” güdüleriyle aşırı sağda Le Pen’e oy vermesi bekleniyor.
Mélenchon kampında 1/3 gibi hatırı sayılır bir kesimin de keza “tepki koymak” adına sandığa gitmeyeceği varsayılıyor.
 
Omurganın çöküşü
Sınıfsal başkaldırıyla sandığa gitmemeyi yeğleyen solcu tayfa böylece “Tuzu kuru Fransızların Başkanı” diye gördükleri Macron’un muhtemel zafer marjını daraltmak istiyor. Zira çok güçlü bir olasılık olarak değerlendirilen “Macron Cumhurbaşkanlığının”, sonraki seçimde Le Pen’i eli mahkûm Elysée’ye taşıyacağını iddia ediyorlar. Macron’un meşruiyetini daha bismillah derken baltalamak istiyorlar.
Bu mantığın tuhaflığını “Libération” şöyle özetliyor: “Bu absürt tavır, yağacak yağmurdan kaçanın kendisini doğrudan denize atmasına benziyor. Böylece daha sonra ıslanmaktansa anında boğulmak yeğlenmiş oluyor!”
Fransa’nın 2017 Cumhurbaşkanlığı turnu
vası böyle izahı güç çelişkilerle dolu.
Bunun nedeni sistemin çökmekte olması. Kimine göre sözü edilen çelişkiler Fransa’da 1958’de De Gaulle tarafından kurulan V. Cumhuriyetin sonunun haberciliğini yapıyor.
V. Cumhuriyetin başından beri sağ-sol arasında bir yarış olarak yaşanan ve yelpazenin iki kanadı arasında iktidarın el değiştirmesini simgeleyen “başkanlık seçimleri”, bu kez “aşırı sağ uç” ile “merkez sağ” arasında cereyan ediyor.
İlk turda hezimete uğrayan sosyalistlerle cumhuriyetçi muhafazakârların elenmesi, V. Cumhuriyetin omurgasını çökertiyor.
 
Dilsiz, sağır, tırsmış ülke
Bazılarına göre sorun daha da köklü ve kapsamlı. Çarpıcı tespitleri ile entelektüellere taş çıkartan Fransız sinemasının ikonlaşmış starlarından Gérard Depardieu örneğin
“Fransa bugün dilini yutmuş, sağır ve tırsmış bir ülkedir” sözleriyle tanımladığı vatanını, “1941’de Hitler’e kendisini teslim eden ülke gibi tıpkı” diyerek eleştiriyor: “Fransa dünyayı bugün de panjurları indirilmiş bir pencerenin ardından izliyor.” Ve Fransa’nın taa Fransız ihtilalinden bu yana bir ulusal bayrak misali taşıyarak savunduğu “özgürlük, eşitlik, kardeşlik” değerlerinin iflas ettiğini söylüyor.
Küreselleşme ve küreselleşme karşıtları arasında yapılan bir referanduma dönüşmesinin yanı sıra, Fransa’nın tüm yerleşik değerlerin sorgulandığı ve kartların yeniden karıldığı bir seçim bu. Bu nedenle oylamanın yakın tarihin en önemli sandık sınavı olduğunu söylemek yanlış olmaz.
“Çöktük, çöküyoruz!” feryatlarına rağmen hâlâ dünyanın 5. büyük ekonomisi olan ülkede bu gece sandıktan çıkacak sonuç, uluslararası camiada nefesler tutularak izleniyor.
Gece 20’den sonra açılacak sandıklarla pek çok şeyi daha net göreceğiz. Sözgelimi “öfke”nin neye kadir olduğunu açık biçimde saptayacağız.
Le Pen’in oylarının çıtası, Fransa gibi büyük bir Avrupa ülkesinde seçmenlerin kaçta kaçının göz kırpmadan “faşist sağa” oy verebildiğinin ölçüsü olacak.
Kamuoyu yoklamalarının öngördüğü gibi Macron karşısında yenilse bile, “yüzde 40”ın üstünde herhangi bir sonuç Le Pen için zafer, Fransızlar için “kara leke” sayılacak.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Trump’ın dönüşü 10 Kasım 2024

Günün Köşe Yazıları