BELLEK, yeri ya da zamanı gelsin gelmesin, olur olmaz anılar anlatmak için değildir. Kör bile, değneğini sağlam adım atabilmek için beller. Diplomatlar yetiştirilirken de en çok okutulan konu siyasi tarihtir; çünkü bilgelikleri de meslekte edindikleri deneyimden gelir.

Öyle olduğu içindir ki, emekli olmuş başarılı büyükelçilerin söylediklerini dinlemek ve yazdıklarını okumak gerekir.

Rastlantı bu ya, dünkü Cumhuriyet’te emekliliklerine karşın gençliklerini sürdüren iki diplomatımızın da sağduyulu yazıları vardı.

Taner Baytok, kendi görev dönemi öncesine bile uzanıp Suriye ve Irak sınırlarımızın niçin böyle çizildiğini anlatarak bugüne geliyor. Lozan’da İngiliz Heyeti Başkanı kurt Lord Curzon, Revandiz ve Süleymaniye dahil “çıplak Kürdistan dağları” karşılığında Kerkük’le Musul’un kendilerine bırakılmasını savunmuş ve o günkü konjonktürün içli dışlı sıkışıklığında başarılı da olmuş.

Şimdi, Ankara’nın yardımıyla Suriye Cumhuriyeti’nin cenaze namazı hazırlanırken, tereke payı olarak safça Kerkük ve Musul’un Türkiye’ye bırakılacağı mı umulmaktadır? Baytok sorar gibi: Sınırın doğuya dönük büyükçe bölümüne Kürt aşiretleri yerleştirilmesine “dost”larımızın ses çıkarmayışı “Büyük Kürdistan” tasarımının ilk işareti olamaz mı? Batılılar arası yeni bir Sykes-Picot uzlaşması mı?

Tuncer Topuz, emekli diplomatlarımızın çoğuna katılıp yıllarca “müttefik” bildiklerimizin Ankara’yla tek bir konuda nasıl uğraştığınıı bilerek yazıya şöyle, başlıyor: “Kıbrıs Rum Yönetimi AB egemen güçleri tarafından da adeta Türkiye’ye karşı nispet yaparcasına desteklenmek suretiyle AB dönem başkanlığına yürümüştür.”

Diplomasi metinlerini yazmakta titizliğe alışmış bir görevli bu tümcedeki “nispet yaparcasına” ibaresinin nereye yönelik olması üzerinde düşünmemiş olamaz. Nispet, elbet ve ne yazık ki, hem Türkiye’ye, hem de dost düşman başka birçok yere yöneliktir.

Sözde Kıbrıs Cumhuriyeti’nin başına seçilen Hristofyas’ın hem Ortodoks hem Komünist Parti lideri olduğu düşünülürse, Yunanlar ve Rumlarla içli dışlı yaşayan “dost komşumuz” Rusya’nın da “Kıbrıs gönüldaşları” safına katılmış olduğu artık görmezden gelinemez.

Peki, Ankara’nın bu ortamda KKTC’yi yönetenlere dönerek “Müflis ekonomili Rumlarla birleşme görüşmelerini tam kesip kendi işinize bakın” diyemeyişi ve hele bir de “Avrupa Birliği Bakanı” atayıp ordan oraya koşturtması neyin nesidir?