PENCERE


Yunus’tan Şeriat Dersleri...

Yunus Emre’den bir şiir:

Evvel kapı Şeriat, emri nehyi bildirir

Yuya günahlarını, her bir Kuran hecesi

İkincisi Tarikat, kulluğa bel bağlaya

Yolu doğru varanı, yargılaya hocası

Üçüncüsü Marifet, can gönül gözün açar

Bu mani sarayının, Arş’a değin yücesi

Dördüncüsü Hakikat, ere eksik bakmaya

Bayram ola gündüzü, Kadir ola gecesi

Bu Şeriat güç olur, Tarikat yokuş olur

Marifet sarplık durur, Hakikat’tir yücesi

Yunus Emre büyük şairimiz, 1923 Aydınlanma Devrimi’nden sonra keşfettiğimiz ozanımızdır; şiirleri kuşaktan kuşağa halkımızın belleğine işlenmiştir:

Peki, Yunus’un şeriatla arası nasıl?..

Yukarıdaki şiirin son iki dizesinde ‘hiyerarşi’yi saptamış Yunus:

Bu Şeriat güç olur, Tarikat yokuş olur

Marifet sarplık durur, Hakikat’tır yücesi...

*

Alevi köyünde cami yoktur..

Hoca da yoktur.

Niçin?..

Çünkü Alevi Kuran’ı bilir, Hazreti Muhammet’i tanır, Hazreti Ali’yi sever; cami yerine cemevinde ibadet eder, namaz kılmaz, ramazanda oruç tutmaz, hacca gitmez bir Müslümandır. Alevilik evrene bakışında görüş açısını öylesine genişletmiş ve derinletmiştir ki şeriat bu kapsamda gerçeklik okyanusunun dalgalarında yüzen bir küçük gemi gibi kalır.

Ne diyor Yunus:

Şer ile hakikatin

Vasfını aydım sana

Şeriat bir gemidir

Hakikat deryasıdır

Türkiye’de 25-30 milyon Alevi yaşıyor. Sünni mezhebinin şeriatını Alevinin inancından üstün mü görelim?.. Her Alevi köyüne cami dikip, her Alevi mahallesine devlet memuru imam mı atayalım?..

Yunus Emre der hoca

Gerekse bin var hacca

Hepisinden iyice

Bir gönüle girmektir

.......

Yetmiş iki millete,

Bir göz ile bakmayan

Şer’in evliyasıysa

Hakikatta asidir

(Şer = şeriat)

*

Şeriatçı saldırıları, İslam dünyasında yeni değildir; Yunus’a da saldırdılar.

İşte ozanın yanıtı;

Şeriat oğlanları

Nice yol keser bana

Hakikat denizinde

Bahri oldum yüzerim

Yunus 13’üncü yüzyılın ikinci yarısıyla 14’üncü yüzyılın başında yaşayan Anadolu şairi, Türkçeyi yücelten büyük ozan, hoşgörü kültürümüzün bir anıtıdır.

*

Şeriatçı, yalnız laik Türkiye Cumhuriyeti’ne düşman değildir; Osmanlı’daki bütün yenilik hareketlerine karşı çıkmış softalığın simgesidir. Bugün Yunus gözlerini açıp dirilse 21’inci yüzyıla 3 kala Türkiye’deki ‘irtica’ya şaşar kalırdı.

13’üncü yüzyılda şeriatçının yobazlığına karşı çıkan Yunus’a selam!..

(23 Şubat 1997 tarihli yazısı)