PENCERE

İLHAN SELÇUK

Haymatlos Devleti mi Kuracağız?..

Ulus devlet dedikleri nedir?.. Eflatun’un ‘Devlet’i değildir, 14’üncü Louis’nin devleti değildir, Kraliçe Elizabeth’in devleti değildir, Dördüncü Murat’ın devleti değildir...

Tarım çağının dinsel devletleri 19’uncu, bilemediniz 20’nci yüzyılda dökülmüşlerdir; ulus devletlere dönüşmüşlerdir; sanayi devriminin ürünüdür bu... 1789’la vurgulanan ‘Aydınlanma Çağı’nda bir dizi sözcük toplum yaşamında kavramlaşıyor: Laiklik, demokrasi, insan hakları, Cumhuriyet, yurttaş vb. ulus devlet sürecinin türetimidir; ‘ulus’ (millet) oluşmadan ‘ümmet’ bilinci aşılamaz; daha başka deyişle demokrasiye kavuşulamazdı...

Şimdi de deniyor ki:

“- Ulus devlet bitti!..”

Evren değişiyor, insan aydınlanıyor, sürekli evrim ve devrim sarmalında yaşanıyor; ama, bu işin zamanlaması nasıl gerçekleşecek?..

*

“Ulus devlet bitti’’ diye kına yakanlar, bizim ülkede en çok ‘Kemalizm’ e diş bileyenler...

Oysa Kemalizm “Aydınlanma Devrimi” nin Anadolu’da gerçekleşmesinin adı...

1923 Cumhuriyeti günahıyla sevabıyla tarihe oturmuştur; hiçbir devrim gülsuyuyla yapılmadı; ‘aydınlanma’nın da insanlığa bir bedeli vardır; ama, Anadolu’da Sevr rüyasını görenler, Türkiye Cumhuriyeti’nden hiç hoşlanmadılar; bunu da doğal görmek tarihsel bilincin olgunluğundan sayılır.

Peki, şu TC ne zaman bitecek?..

Fransa, Almanya, Kazakistan, Çin, Rusya, Ukrayna vb. ne zaman biterse...

Ne var ki “Ulus devlet bitiyor” derken 1991’den bu yana (Sovyetler yıkılınca) ulus devletler çoğaldılar; tarihsel süreçler iç içe yaşanıyor...

*
Tarihi bir yana bırakalım, yaşadığımız hayat ne söylüyor?..

Ortadoğu’da kan gövdeyi götürüyor; Balkanlar barut fıçısı; İran-Irak Savaşı ortalığı mezbahaya çevirmişti; İsrail-Filistin haritası insan salhanesi; Anadolu’nun güneydoğusunda on binlerce yurttaşımız neden can verdi?.. ABD Afganistan’a el koydu; ikinci Körfez savaşına hazırlığını sürdürüyor...

Peki, bu savaşlar niçin?

*

Türkiye Cumhuriyeti ulus devlettir; hem de taşında toprağında servet yatıyor...

Kavga bu servetin üstüne!.. Yaşadığımız coğrafyada su kavgası, petrol savaşı da cabası!.. Cumhuriyet Türkiyesi PKK’nin defterini silaha karşı silahla dürdü; dış destekli bu kanlı deneme fiyaskoyla sonuçlandı; ancak Türkiye’deki özelleştirmeleri han-ı yağmaya çevirip tüm stratejik ve ekonomik dorukları yabancılaştıran bir süreç sonunda durum ne olur?..

Türkiye “Yağmur yağdı, böyle oldu” diyen bir zavallı satıcı...

Ve yabancı tekeller alıcı kuş!..

“Ulus devlet bitti’’ diye içerde tamtam çalanlar da birer haymatlos...

*

Haymatlosun karşılığı nedir?..

Vatansız!..

Ulus devlet gelecekte bitebilir; ama, Türkiye’yi şimdiden bitirmek isteyene ne demeli?.. Gerçekten birey isen adam ol, kişiliğini koru!.. Çünkü bugünkü dünyada ‘ulus devlet’ dışında bireyin varlığı yok!..

Haymatloslar devleti daha kurulamadı.

(19 Şubat 2002 tarihli yazısı)