Konuş onunla

27 Eylül 2015 Pazar

Sevimli bir kız çocuğu. Dört, bilemediniz beş yaşında. Elinde annesinin akıllı telefonu var. Telefonla bayağı konuşuyor: “Karga nedir?”
Telefon ekranında birden bir yazı beliriyor. Wikipedia’nın (internet ansiklopedisi) Karga maddesi.
Peki, şimdi ne olacak?
Bu yaştaki çocuk ekrandaki yazıları okuyacak değil ya...
Çocuk, bu kez telefona “Oku” diyor.
Telefon gerçekten de okumaya başlıyor:
“Karga, kargagiller (Corvidae) familyasından Corvus cinsini oluşturan, iri yapılı, düz gagalı, tüyleri çoğunlukla siyah...”
Kız telefonun sözünü tamamlamasını bekleyemiyor, bu kez, “Karga fotoğraflarını göster” diyor telefona.
Ekranda gerçekten de karga fotoğrafları beliriyor.
Bir kafede oturuyorlar. Anne yanındaki arkadaşına anlatıyor.
“Ne yapayım şekerim. Bunaldım artık sorularından. Veriyorum cep telefonumu eline en azından yarım saat kafa dinliyorum. Siri gerçekten de işime yaradı.”
Yanındaki arkadaşı gülümsüyor...

***

Derler ya kime niyet, kime kısmet. Apple’ın 200 milyon dolarlık yapay zekâ yazılımı annelerin çocuklarını oyalayabilecekleri bir asistana dönüşür mü?
Gelecekte Siri gibi yazılımlar çocuklarımızla dostluk kurar mı? Çocukların eğitiminde bir işlev üstlenir mi?
Siri sayesinde daha barışçıl, paylaşımcı, çevreye ve insan haklarına duyarlı, sanatla daha içli dışlı bir nesil ortaya çıkar mı?
Siri aslında bir dijital asistan olarak tasarlandı. Amaç telefonu olabildiğince sesle kontrol etmeyi sağlamaktı. Fakat belli ki bundan fazlasını yapacak. Akıllı evlerde önemli bir işlev üstlenecek.
Bundan beş ay önce Türkçe konuşmaya başladı Siri. Kimine göre beş ayda kızcağızı “şapşala” çevirdik.
İlanı aşk edenler, evlenme teklif edenler, derin sohbetlere dalanlar, onu flört etmek konusunda eğitmeye çalışanlar... Siri’yi sevdik sevmesine fakat bizimle sohbet etmek konusunda yetersiz kalıyordu.
Apple önceki hafta işletim sisteminin yeni sürümü olan iOS 9’u çıkarınca bir baktık ki Siri akıllanmış, Türkçeyi daha iyi öğrenmiş. Gerçi sohbet konusunda hâlâ tutuk. Fakat yapabildikleri epey artmış.

***

“Eve nasıl gidebilirim” diye soruyorum, Siri hemen haritayı açıp yolu tarif ediyor. “Bir benzinci bul” dediğimde çevredeki benzincilerin listesini getiriyor ekrana.
“Klasik müzik çal” diyorum, telefonumdaki klasik müzikleri çalmaya başlıyor.
“Çevre ile ilgili haberleri göster” dediğimde, son günlerin çevre haberlerini çıkarıyor karşıma.
“Barcelona’da güneş kaçta doğuyor”, “Bu hafta hava nasıl olacak” sorularına rahatça yanıt veriyor. “Yeni mesajlarımı oku”, “Yarın sabah sekizde anımsat ilaç alacağım” gibi komutları yerine getirebiliyor.
Artık kısa mesajları, notları klavyeyle yazmıyorum, söylüyorum, Siri yazıyor.
Siri’nin iki büyük rakibi var: İlki Microsoft’un Cortana’sı, diğeri Google’ın “Google now” yazılımı. Fakat her ikisi de ne yazık ki henüz Türkçe öğrenebilmiş değil.

***

“Anne Merkür mü Güneş’e daha yakın, Neptün mü?”
Ufacık çocuğun sorduğu soruya bakar mısınız?
“Siri ile sohbet etsene tatlım” diyor anne, “Konuş onunla”.
Ben de akıllı telefonumu açıp Siri’ye soruyorum:
“Almodovar kimdir?”



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Önce Cumhuriyet! 9 Eylül 2018
İklim için ses ver! 2 Eylül 2018
Özel yaşamın sonu mu? 26 Ağustos 2018

Günün Köşe Yazıları