Geçen hafta İş Sanat’ta çok özel bir konser dinledik: Johann Sebastian Bach’ın alto ses rengi için bestelediği aryaları. “Alto” en pes kadın veya çocuk sesidir. Bu sesi yitirmemek, delikanlı sesini ömrünce koruyabilmek için 18. ve 19. yüzyıllarda, ergenliğe varmadan erkek çocukların hadım edildiği bir dönem yaşanır. Farinelli filminde bu felaket olay canlandırılmıştı. Son 150 yılda ise artık şancılar çalışarak kontrtenor sesini elde ediyor. Kontrtenor Zoltan Drago’nun solistliğinde, şef ve topluluğun kurucusu Christopher Rousset, yine eski bir adet uyarınca henüz orkestra şefleri yokken olduğu gibi topluluğu klavsenden yönetiyordu. Bu topluluğun en büyük özelliği barok dönemin yorumuna, çalgıları kullanma şekline bağlı kalışıydı. Örneğin keman ve altoyu çeneye yapıştırmadan çalmaları; viyolonselleri yere dayamadan iki bacak arasına sıkıştırmaları da bunlardan bazılarıydı. Mozart 1773 tarihli “Exsultate Jubilate” aryasını, sesine hayran olduğu kastrat Venanzio Rauzzini için bestelemiş. Benim arşivimde Andre Previn yönetiminde Kraliyet Filarmoni Orkestrası ve zamanın müthiş sopranosu Kathleen Battle’ın kaydı var. Bestecinin dehasını ortaya koyduğu yapıtlar arasında yer alıyor. İş Sanat’taki dinleti gerçekten çok ayrıcalıklıydı. 

ZEHRA’NIN ARDINDAN 27 YIL GEÇTİ

27 yıl önce, Heidelberg’deki Fidelio temsilinin ardından, bir beyin kanaması sonucu, 10 Aralık 1997’de yitirdiğimiz ve 12 Aralık 1997’de toprağa verdiğimiz soprano sevgili Zehra Yıldız için kısa bir süre sonra, eşi tenor Süha Yıldız’ın öncülüğünde bir vakıf kurmuştuk. Mütevelli heyeti başkanımız Erdal İnönü idi. Vakfımızın amacı genç Zehralara destek olmaktı. Zehra son günlerinde Aida rolüyle gündemdeydi. Onu ilk kez Othello’daki Desdemona rolü ile tanımıştık. Sonra Uçan Hollandalı’da Senta ile parladı. Bir söyleşimizde şöyle demişti: “Opera sanatçısı olmanın pek çok zorluğu vardır. Çalgınız bedeninizin bir parçasıdır, sizin haybehasıl bir hayat yaşamaya hakkınız yoktur. İyi bir operacının öncelikle pırıl pırıl bir zekâya ve zengin bir dağarcığa sahip olması; çevreyle uyumlu olması, diğer sanatçılarla geçinmesi; opera tarihini tüm üsluplarını bilmesi; bıkıp usanmadan çalışması; kendini sürekli yenilemesi; yalnız sesiyle değil tüm bedeniyle oyunu birleştirebilmesi ve özeleştiri yapabilmesi gerekir. Özetle yaşamını mesleğine adamalıdır.” 

“Beni en çok rahatsız eden şey, bestecinin ekolünü değiştiren sanatçılar. Mutlaka, ama mutlaka özgün stile, özgün zamana bağlı kalınması gerektiğine inanıyorum. Bir şey daha var, ben operaların Türkçe söylenmesine de karşıyım. Dinleyicinin temsile hazırlıklı gelmesi, konuyu önceden öğrenmesi gerekir.” 

Bu akşam Zehra’yı Kültür Üniversitesi Akıngüç Oditoryumu’nda saat 19.00’da başlayacak Zehra Yıldız Vakfı etkinliğimizle anacağız. Bu yıl Zehra’nın solistleri: Nazlıhan Karakaş, Sinan Turan, Emre Parlar, Seda Kırankaya, Fuat Kılıç Aslan, Berna Yücel, Berke Tükenmez, Suat Arıkan, Caner Akın, Nesrin Gönüldağ. Piyanoda: Ozan Zencir. 

HASAN UÇARSU’YA SEVDA CENAP AND MADALYASI

Onu ilk kez tanıdığımda daha yeni yeni sahnelere çıkıyordu. Saçını hocası Ahmed Adnan Saygun gibi geriye doğru taraması da ilgi çekiciydi. Yaşına göre son derece olgun fikirleri vardı. Babası uzak yol kaptanıydı. Kadıköy Anadolu Lisesi’ni bitirdikten sonra MSÜ Devlet Konservatuvarı’nda Saygun’un sınıfından bestecilikte lisans derecesini almıştı. Sonra Cengiz Tanç’ın sınıfından da yüksek lisans aldı.1997’de ABD’nin Pensilvanya Üniversitesi’nde ünlü isimlerle çalıştı. Bir yandan genç besteciler yetiştiren Hasan, besteleriyle ödül üstüne ödül kazandı. Bu yıl Sevda Cenap And Vakfı’nın altın madalyasının ona verilmesi de çok yerinde bir seçim oldu.