Deniz Yıldırım

7 maddelik ‘ittifak beyannamesi’ önerisi

27 Şubat 2019 Çarşamba

Geçen hafta CHP Genel Başkan Yardımcısı Seyit Torun, BBC Türkçe’nin sorularını yanıtlamış. İttifakın amacını, “biz kazanamıyorsak AKP’ye kaybettireceğiz. Sonuçta ittifakı bu formül üzerine kurduk” sözleriyle özetlemiş. Bu genel strateji yetersiz. AKP ya da MHP’ye oy veren ama vazgeçme aşamasında olan seçmene, karşıtlık dışında bir çözüm, bütünlüklü program, alternatif önermiyor. Muhalefet partilerinin, hele ki ideolojik yelpazede farklı yerlerde konumlanan partilerin ittifaklarını sadece “AKP’ye kaybettirmek” üstünden açıklamaları bir tutkal etkisi de yaratmıyor tek başına.
İkincisi bu, muhalefete ya da aday listelerine tepkili seçmen nezdindeki umutsuzluğu giderecek bir strateji de değil. Ayrıca ittifaktan çok dağınıklık görüntüsü oluşturuyor. Bir partinin adayı, ittifakın diğer partisinin seçmenine ulaşamayabiliyor. Bir başka aday, iyi çalışıp sempati topluyor. Bir başkası, ittifaktan çok siyasi kimliğini vurguluyor. Birleştirmek yerine alanı daraltıyor. Adaylar bu boşlukları iyi okuyor. Nitekim Seyit Bey aynı söyleşide İstanbul ve Ankara adayları için “partinin önüne geçtiler” diyor. İttifak yapan partiler sınırlı bir ortak program geliştirmedikçe, ittifaklarını bir ilkeler taahhütnamesiyle sunmadıkça adaylar partilerin ve ittifakın önüne geçer. Bu bazen iyi anlamda, bazen de kötü anlamda oluyor.
35 gün için kısa vadeli çare belli. 16 Nisan’da “Hayır” etrafında bir ortak tutum oluşmuştu. 24 Haziran’da Millet İttifakı partileri, ittifakın hedef ve ilkelerini bir beyannameyle duyurmuştu. Bugün niye yok? Bu kez pusulada ittifak adı ve partileri de yer almayacak. Öyleyse partiden, adaydan daha birleştirici bir çıkışa ihtiyaç var farklı partiler arası geçişkenlik için. Ortak bir tutum belgesi açıklanmalı, bir şehirde aday hangi partiden olursa olsun bu belgeye imza attığını ilan etmeli. Seçmene “AKP karşıtlığı” ötesinde bir ortaklaşma nedeni sunulmalı. O zaman adaydı, listeydi tartışması biter; muhalefet partilerine güvensiz seçmen açısından da bir “yeniden düşünme” zemini oluşur.
İşte benim 7 maddelik, ittifak partilerinin merkez yönetimlerinin ve ittifak adaylarının imzalarıyla duyurulmasını önerdiğim metin. Geliştirilir, tartışılır.
Ekmek, Vatan ve Hürriyet İçin
1- İttifakla kazanılan her bölgede ortak/ benzer sosyal programlar izlenecek. Ulaşım ve su hizmetlerinde indirim; yerli tarım ve hayvancılığı destekleme ve kooperatifler/ tanzim satışlar eliyle ucuz gıdanın yurttaşa ulaştırılması için ittifak belediyeleri arasında bir iletişim/koordinasyon merkezi oluşturulacak. Halk, pahalılığa ve kuyruklara mahkûm edilmeyecek.
2- Yolsuzluğa, haksız kazanca karşı bağımsız ve güvenilir kişilerin katılımıyla ortak/ merkezi bir iç denetim komisyonu oluşturulacak. Merkezi komisyon, tüm ülkede ittifakla kazanılan belediyelerle ilgili yurttaş şikâyetlerini, önerilerini alacak. Bu komisyon, gerektiğinde başkanın istifasını isteyecek. Görevden el çektirme, bir kişinin ağzından çıkan söze bağlı olmayacak.
3- İttifakla kazanılan tüm belediyelerde işçi ücretleri iyileştirilecek; işçilerin sendikalaşmasının önüne engeller çıkarılmayacak ya da yönlendirme olmayacak.
4- İttifakla kazanılan her yerde, katılımcı bir yönetim anlayışı uygulanacak. Aday gösterme sürecinde ihmal edilen kadınlar ve gençler liyakat ilkesine göre yönetim kademelerine öncelikle seçilecek. Karar ve atamalarda particilik, hemşericilik, bölgecilik, mezhepçilik değil; o işe layık olma ilkesi esas alınacak.
5- İttifak partileri, ülkenin ekonomik, siyasi ve sosyal açıdan içine sokulduğu kutuplaşma ve darboğaz ortamından çıkarılması için ortak/pozitif bir dil ve program izleyecek. Bölen, kutuplaştıran ya da şiddeti savunan dil ve siyasetlere karşı, vatanı halkın çıkarı doğrultusunda birleştiren demokratik bir yönetim modeli yerelden inşa edilecek.
6- İttifak adayı olarak seçime giren kişiler hangi partinin adayı görünürse görünsün, yukarıdaki programı anlatmayı ve uygulamayı taahhüt eder. Adaylar iktidar baskısı, yönlendirmesi ya da kişisel beka hedefiyle seçildiği partiden istifa etmeyeceğine; siyasi ahlaka aykırı hiçbir pazarlığın içinde yer almayacağına ve istifa etse bile sonraki seçime kadar bağımsız kalacağına söz verir.
7- İttifakı oluşturan taraflar, seçim ve sandık güvenliği için ortak çalışacak. Ayrıca geçmiş seçimlerde yaşatılan hayal kırıklığı 31 Mart akşamı tekrarlanırsa ya da seçim başarısızlığı sonucu ortaya çıkarsa parti yönetimleri görevi yeni kadrolara bırakmak için demokratik kurulları toplayacağını taahhüt eder.
İlan edin, imzalatın; adaydı, partiydi tartışmasını bırakıp koşalım sandığa.  



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Cumhuriyet’e veda 4 Haziran 2022

Günün Köşe Yazıları