Ocak 2019’dan bu yana Brezilya Devlet Başkanı olan Jair Messias Bolsonaro, günümüz aşırı sağcı otoriter politikacılarının özelliklerinin hepsini paylaşan, ortalığı germekten siyasal yarar uman tipik bir faşist.

Adındaki liberal sözcüğüyle hiçbir ilişkisi olmayan radikal sağcı Sosyal Liberal Parti’nin adayı olarak katıldığı seçimlerin kampanya döneminde, Trump’a ve Brezilya’nın askeri dikta dönemine hayranlığını da açıklamış olan Bolsonaro, şiddetli bir eşcinsel ve kadın düşmanı.

Brezilyalıların 2018 başkanlık seçimlerinde bu adama yüzde 52 oranında oy verdiklerini düşünüp de “Eh, ne yapalım, kendileri etmişler kendileri bulsunlar, ne halleri varsa görsünler!” demek o kadar kolay değil. Çünkü Brezilya dünyanın ciğerleri Amazon yağmur ormanlarının büyük bir bölümünü barındırıyor.

***

Yok olması bütün dünyayı yakından ilgilendiren yağmur ormanları, son yıllarda kendilerine tarım alanı açmak isteyenler ile maden şirketleri tarafından acımasızca yok edilmekte.

Amazon ormanlarının ekonomiye kazandırılmamasının büyük yük olduğunu söyleyen ve yangınları çıkaranlarla mücadeleyi gevşeten Bolsonaro döneminde, Amazon ormanlarındaki yangınların yüzde 65 arttığı bildiriliyor.

Bu yangınlarla canla başla mücadele eden ise Brezilya’da 400 kabile halinde yaşayan Amazon yerlileri. Bunlar yangınlar yoğunlaştığından beri aralarındaki çatışmaları bırakıp yangın çıkaranlarla mücadele ediyorlar. Çünkü iki olay onların varlığını tehdit ediyor: Yangınlar ve koronavirüs. Brezilya, koronavirüs olaylarının en yüksek olduğu ülkelerden biri.

Geçen hafta Bolsonaro, Brezilya’da koronavirüse karşı mücadele için hazırlanan kanunun, salgın karşısında beyaz adamdan daha kırılgan olan yerlilere sağlık hizmetlerinin daha çabuk götürülmesi, daha fazla tıbbi bakım sağlanması, acil müdahale merkezlerine ulaşımlarının sağlanmasını öngören bölümlerini veto etti.

Bolsonaro, Trump gibi küçümsediği koronavirüs konusunda genelde diğer Brezilyalılar için önlem alınmasını desteklerken, yerlilere aynı yardımın götürülmesine karşı. 

Neden? Çünkü Bolsonaro ırkçı da ondan. Bolsonaro’ya göre, kendi gibi olmayan adamın yaşamının bir değeri yok da ondan.

***

Irkçılar ve faşistler için kendilerinden olmayanların yaşamlarının beş paralık değeri olmadığından Bolsonaro da öteki olarak gördüğü yerlilere sağlık hizmeti gitmesini engelliyor.               

Bolsonaro ile ilgi haberle aynı gün gazetemiz Cumhuriyet’te yer alan Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer’in yakınmasını okuyunca, sırf ötekine oy verdiği için cezalandırılması düşünülen Mersin halkına hizmet gitmesini önlemek üzere engelleme yapan belediye meclisinin AKP ve MHP’li üyelerini düşündüm ve sordum: 

- Hadi Bolsonaro ırkçı anladık, peki ya bunlar ne?

Belediyesinin gelirleri koronavirüs yüzünden düşen CHP’li Belediye Başkanı Vahap Seçer’in istediği 310 milyon borçlanma yetkisini reddeden AKP ve MHP’lilerin, öteki olarak gördüğü yerlilere sağlık hizmeti gitmesini reddederken insanlık suçu işleyen, kakavan Bolsonaro’dan farkları ne?

Burada Mersin Belediyesi sadece bir örnek. AKP ve MHP’li belediye meclis üyeleri başkanlık seçiminde kendilerine oy verilmemiş olan başka yerlerde de belediye başkanlarının önüne engeller dikip hem seçenleri, hem de seçilenleri öteki ilan edip cezalandırma yolunu tutuyorlar ve Bolsonaro gibi “benden olmayana hizmet görmek, hizmet etmek, hatta yaşamak hakkı yok!” diyorlar.

Aslında yok birbirlerinden farkları.