\n

Anayasa çalışmaları başlamadan sergilenen iki ana görüş, sürecin gerçek niteliğini açıklayıcı özellikler taşıyor.\n

Görüşlerden biri TBMM Başkanı’nın başkanlığında bilim insanlarının anlaşılan büyük çoğunluğunun üzerinde birleştiği görüştür; ikincisi de Cumhurbaşkanı’nın TBMM’yi açış konuşmasında vurguladığı görüştür.\n

Bilim insanlarının toplantısının tutanaklarından yeni anayasanın, Latince bir deyimle, “tabula rasa” ya da boş levha yaklaşımıyla hazırlanması görüşünün ağırlık kazandığı anlaşılıyor (Radikal, 3 Ekim). Cumhurbaşkanı, “Yeni anayasa hiçbir özel fikrin, partinin, ideolojinin ve doktrinin mührünü taşımamalıdır. Anayasanın taşıması gereken tek mühür milletin mührü olmalıdır” diyor. \n

Tabula rasa yaklaşımından, anayasa yapıcılarının düşüncesinin, geçmişin deneyim ve birikimlerinin etkilerinden tamamıyla uzak durması anlaşılır. Dünyadaki ve ülkemizdeki anayasa oluşumlarını göz ardı eden bu anlayış, tutarsız ve yanlıştır. \n

Anayasayı hazırlayacak olanların akıllarının soyutlanması diye bir şey söz konusu olamaz. Aslında, tabula rasa yaklaşımıyla ulaşılmak istenen sonuç Cumhuriyet’in kuruluş değerlerinin yok sayılmasıdır. Yeni anayasanın temelinde, Cumhuriyet’in, demokratik, laik ve sosyal hukuk devleti özelliğinin bulunması sorgulanmak isteniyor. Daha somut noktadaysa asıl sorunun AKP’nin Arap ülkelerine pazarlamasına karşın içeride bir türlü benimseyemediği laiklik olduğu kolayca anlaşılıyor.\n

Cumhurbaşkanı’nın mühür vurgusu, ilk bakışta, tabula rasa yaklaşımına karşıtmış gibi görünüyor. Öyle ya; mühür, damgalama amacıyla vurulur ve üzerinde neleri içerdiği bellidir; boş sayfa anlamındaki tabula rasa olamaz. Ancak bu Cumhurbaşkanı’nın karşıtlığı tümüyle yüzeyseldir; mührün içinde neler olmaması gerektiğini “hiçbir özel fikrin, partinin, ideolojinin ve doktrinin mührünü taşımamalıdır” sözleri çok iyi açıklıyor. Burada istenmeyen, demokratik, sosyal hukuk devleti olmasa gerek; geriye laiklik kalıyor! Her neyse, mühürde nelerin olduğu belirsizdir. Gerçekte, Cumhurbaşkanı da tıpkı bilim insanlarının çoğunluğu gibi, Cumhuriyet’in temel değerlerinin dikkate alınmamasını önermiş oluyor. \n

Cumhuriyet’in kuruluş değerleri hiçe sayılarak anayasa yapılması amacıyla yoluna çıkılması, hiçbir biçimde sağlıklı sonuç vermez. \n

Ne olacak? Cumhuriyet’in temel değerleri hiçe sayılarak daha özgürlükçü ve daha eşitlikçi parlak yarınlara mı uzanılacak? Kürt sorununa mı çözüm bulunacak? Geçiniz. \n

Gerçekte, her iki yaklaşım da tam anlamıyla ideolojiktir ve Cumhuriyet’in değerlerini yok saymada birleşiyorlar. \n

AKP’nin nasıl bir anayasa istediği geçen yıl 12 Eylül 2010’da kanıtlandı. O değişikliklere evet veya yetmez ama evet diyenler; öncelikle, bu ülkede yargı bağımsızlığı, adaletin işleyişi, hak ve özgürlüklerin güçlenmesi ve özellikle de basın özgürlüğü konularında bir hesaplaşmaya gitmek ve topluma hesap vermek zorundalar. \n

Varlığını Cumhuriyet’in değerlerinden alan CHP’nin de bu çok sakıncalı gidiş karşısında yalpalamadan ve çok daha duyarlı davranması gerekiyor. \n

Daha yolculuğun başında Cumhuriyet’in kuruluş değerlerini yok sayanların ilerleyen günlerde neler yapabileceklerinin çok doğru bilinmesi gerekiyor.