En çok yolculuk yapılan dönemlerde uçak bilet fiyatları fahiş miktarda artıyor. Yaz sezonunda, bayramlarda, resmi tatillerde genelde hayayolu şirketleri indirim promosyonlarını da uygulamazken bu dönemlerde bilet almak için kullanılan miller de katlanıyor. Örneğin Türk Hava Yolları (THY) normal sezonlarda yurtiçi tek yön için Miles&Smiles hesabından 10 bin mil alırken tatil dönemlerinde tek yön için mil miktarı 13 bin 500’e kadar çıkıyor.
Önümüzdeki dönemde okulların açılacak olması ve hemen ertesinde gelecek Kurban Bayramı nedeniyle bilet fiyatlarının el yakması bekleniyor. Ramazan Bayramı’na göre üç katı talebin gelmesi beklenen Kurban Bayramı’nda 11-20 Ekim tarihleri arasında 500 bin kişinin yurtdışına gitmesi öngörülüyor. Bu dönemde ucuza uçak bileti almak da mümkün görünmüyor. Örneğin Kurban Bayramı’ndan sonra 777 TL olarak görünen THY’nin Barcelona uçuşu, bayramda 1672 TL’ye kadar çıkıyor. Normal günlerde 102 TL görünen Onurair’in Antalya uçuşu bayramda 202 TL’ye, 99 TL’ye olan Atlasjet’in Bodrum uçuşu bayramda 119 TL’ye kadar fırlıyor.

Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, aşırı fiyat hareketlerini frenlemek için ‘tavan fiyat’ formülünün uçak bilet fiyatlarında da düşünüldüğünü belirterek “Bayram ve resmi tatillerde fırsatçılığın farkındayız. Sivil Havacılık tavan fiyatı getirebilir. Zaten bir çalışma içine girildi” açıklamasını yaparken tüketici derneklerine göre hükümet bu konuda adım atmak için çok geç kaldı. Uçak biletleri firmaların inisiyatifine bırakılmamalı.
 

Fiyatlar şirketlerin inisiyatifinde

Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Aydın Ağaoğlu seyahat hakkının anayasa ile güvence altına alındığını, devlete de tüketiciyi koruma görevi verildiğini kaydederek fiyatların havayolu şirketlerinin inisiyatifine bırakıldığını ifade etti. Ağaoğlu, yurttaşların havayolu şirketleriyle yaşadığı sorunları, rötarları, bilet fiyatlarını tüketici hakem heyetlerine taşıyamadığını belirterek şu değerlendirmeyi yaptı:
* Tüketiciler havayolu şirketleriyle ilgili sorunlar yaşadıklarında davalarına tüketici hakem heyetleri ya da tüketici mahkemeleri bakmıyor. Ağırlıklı olarak sivil havacılık kanunları ya da genel mahkemeler aracılığıyla sorunlar çözülmeye çalışılıyor. Bu da hem para hem de en az davanın iki yıl sürmesi anlamına geliyor. Bu durum da hak arama cazibesini ortadan kaldırıyor.
* Tavan fiyat uygulaması geç kalan bir uygulama. Havacılık rekabete açıldı ama yurttaş bazı hatlarda tek havayolu şirketine mecbur kaldığı için yüksek fiyatları hâlâ ödemek zorunda kalıyor.
Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) Başkanı Sıtkı Yılmaz da tavan fiyatın bir tedbir olacağını, ancak bunun da sorunu çözmeyeceğini, yine fiyatların havayolu şirketlerinin inisiyatifine kalacağını, hepsinin yine en yüksek fiyatta anlaşacağını vurguladı.

Herkese eşit mesafede durulmalı

Türkiye Otobüsçüler Federasyonu (TOFED) Başkanı Mehmet Erdoğan devletin, hava, deniz, karayolu ve demiryolu taşımacılığına eşit mesafede durması gerektiğini belirterek “Birinde ÖTV alırken diğerine sıfır ÖTV olamaz. Bizim maliyetlerin yüzde 70’e yakını nı mazot oluşturuyor. ÖTV ve maliyetlerin üzerinde de bizden vergi alıyorlar. Sadece tavan fiyat değil taban fiyat uygulaması da yapılmalı. Şu anda Türkiye’de 339 tane otobüs firması var ve her biri fiyatlarını dörder aylık olarak bakanlığa iletir. Bunun çok üstüne de altına da inemez. Biz otobüsçüler olarak 5 TL zam yaptığımızda yurttaş gelip hesabını soruyor. Ancak havayolu şirketleri 200 TL birden zam yaptığında kimse bunun hesabını sormuyor” açıklamasını yaptı.