Turizmde sınıf atlamak istiyorsak yapılacak işlerin başında nitelikli hizmet anlayışına yönelmek, otel yöneticilerinin ve alt kademe personelinin iyi eğitim almasını sağlamaktan geçer.

Turizm ve Kültür Bakanı sayın Mehmet Ersoy, geçen hafta sonunda turizmcilerle Antalya’da yaptığı toplantıda, artık nitelikli zengin turiste yönelmek gerektiğini, bunun için de gerek otelcilere gerekse de otel sahiplerine büyük işler düştüğünü belirtti.
1970’li yıllardan beri otelcilik ve turizmin içinde bir duayen olarak, sayın Bakanın söylediklerine katılmakla beraber, bunun için artık geç olduğunu, Türkiye’nin batı ülkelerinde “ucuz ülke” olarak tanınmasının nitelikli zengin turisti Türkiye’ye getirmesinin çok zor olduğunu belirtmeliyim. Otellerimizin kalitesi batı standartlarının üstünde olmakla birlikte, sunulan hizmet kalitesi düşlenen zengin ve nitelikli turisti Türkiye’ye çekebilmenin zorluklarından en önemli olanıdır. 1970’li yıllarda Türkiye’de turizme elverişli yatak sayısı 50 binin altında olmasına karşın, gelen turistin kalitesi, bugün gelen turist kalitesinin oldukça üstündeydi. Bunu yaşayan bir otelci olarak yazıyorum. Belki servis kalitesi çok düşük, otel sahipleri çok daha bilinçsizdiler, ancak özellikle güney bölgelerimize gelen ve Anadolu kültür turlarına katıldıktan sonra 1-2 hafta sahil otellerinde deniz ve güneş tatili yapan turist grupları vardı. Deniz tatilleri sırasında turistlerin kültür turlarındaki deneyimlerini biribirleriyle paylaşmaları, deniz ve güneşin doyurucu ve çevrenin çok sakin ve gürültüsüz olması, bugünkü gibi çok çeşitli ülke turistlerinin olmaması, sunulan hizmetlerin düşük seviyede olmasını ikincil plana atan önemli nedenler olarak sayılabilir.
Sayın Bakanın, zengin turiste dönülmesini istemesi kanımca erken bir politikadır. İran, Rusya, Azerbaycan, Türkmenistan, Litvanya, Letonya, Çin gibi ülkelerden gelen turist çeşitliliği hem otellerdeki hizmet kalitesini düşürür hem de batı ülkelerinden gelen sejour tatilcilerini rahatsız eder. Gelecek turist profili her zaman olduğu gibi ucuz ve orta sınıf altı profildir. Son dakika fiyat düşmelerini beklerler ve ucuz charter uçaklarının geç saat uçuşlarını tercih ederler. Beş yıldızlı lüks otellerde her şey dahil programlarını seçerler ve ceplerinden hiçbir harcama yapmadan veya en fazla 500 Avro’luk bir harcamayla ülkelerine dönerler.
Zengin ve nitelikli turist genellikle cruise turizmi ile gelip, kısa süre içinde alışveriş yapanlar, İstanbul’a kısa süreli veya hafta sonlarında kongre turizmi için gelip, lüks otellerde ve lüks restaurantlarda yemek yiyip, pahalı alışveriş yapan Avrupalı turistler ve artık İstanbul’un her yerinde gördüğümüz özellikle Arap ülke turistleridir. Batılı turistlerin kendi alışkanlıklarına uygun gece kulüpleri, kaliteli cafe-barların olmaması zengin turistin nereye para harcayacağı sorusunu getirir akla.
Turizm’de sınıf atlamak istiyorsak yapılacak işlerin başında nitelikli hizmet anlayışına yönelmek, gerek otel yöneticilerinin gerek alt kademe personelinin iyi eğitim almasını sağlamak, otel yatırımcı ve sahiplerini verilecek kısa eğitimlerle eğitmek birincil çalışmalar olmalıdır. Konaklama fiyatlarının artması, otel yönetimlerine ve sahiplerine büyük yük getirir. Bunların başında her şey dahil konaklamalarda kaliteli hizmet sunmak, yemek ve içki mönülerinin çeşitlilik göstermesi, havaalanlarında bekletilmeden en çabuk şekilde otellerine ulaştırılmaları, çok konuşulan yabancı dilleri iyi bilen personele sahip olunması, “her şey dahil”in yanında oda-kahvaltı veya yarım pansiyon kalış seçeneklerinin olması sayılabilir. Turizm hizmetini bir bütün olarak ele almak gerekir.
Yurtdışındaki fuarlarda yöre ve antik kentlerin tanıtımına ağırlık verilmelidir. Son nokta da, turizm meslek liseleri veya yüksek okullarına kabul edilecek öğrenciler seçimle, mülakatla alınmalı, okul öncesi ve sonrası stajları verilmelidir. Amaç, hem öğrencinin meslek sahibi olma kararlılığını güçlendirmek hem de fiziksel ve konuşma becerisini geliştirmek olmalıdır.  

Mehmet Kaynak / Otel ve Turizm Danışmanı