Ankara, dışa bağımlı bir kent olma yolunda hızla ilerlemektedir. Bu kötü gidişe son verilmeli, yeniden Türk devrimine uygun bir kent haline getirilmelidir.
“Ankara Kent Projesi”, Türk ulusunu dünyada temsil eden “başkent” özelliği dikkate alınarak geliştirilmesi gereken bir kenttir.

¦ Ankara rantçılardan kurtarılmalıdır.
Ankara son yıllarda Türkiye’yi temsil eden kent olmaktan çıkmış yağmacıların soyguncuların at oynattığı sıradan bir kent haline gelmiştir. En kısa zamanda Ankara bu gerilikten kurtarılmalı, dünyanın en saygın kentlerinden biri haline getirilmelidir. Ancak bugün Ankara Büyük Şehir Belediyesinin sahip olduğu kadro, uluslararası düzeyde bir başkent yaratacak düzeyde değildir. Kentin bütün kurum ve kuruluşları ile yeniden örgütlenmesi gerekmektedir.

¦ Bir “Başkent Vizyonu” oluşturulmalıdır
Bizim önerimiz, öncelikle bir başkent vizyonunun oluşturulmasıdır. Ancak bu sıradan bir kent vizyonu olamaz, çok daha ileri düzeyde ele alınmalı ve geliştirilmelidir. Bu konuda yapılacak ilk şey ve atılacak ilk adım, bilimden ve üniversitelerden yararlanmak olmalıdır. Çünkü onlar KENTBİLİM eğitimi yapıyorlar, kentlerin nasıl olması gerektiğini öğretiyorlar. Bilimin öncülüğünde yapılacak çalışmalar son derece önemlidir ve Türk halkının Ankara konusunda bilinçlenmesini sağlayacaktır.

¦ Ankara bir “Türkiye Projesi” olmalıdır
Şunu asla unutmamak gerekir. Ankara projesi sıradan bir proje değildir. Bütün Türk halkını ve Türkiye’nin geleceğini ilgilendirmektedir, birkaç kişinin sınırlı bakış açısı ile şekillenmesi son derece sakıncalıdır.
Her şeyden önce Ankara, Türkleri ve “Türk kültürünü” dünyada temsil edecek kalitelere ve özgünlüklere sahip olmalıdır. Aksi takdirde sıradan bir kent olmaktan daha ileri gidemez. Ankara, Türk kültürünü temsil etmesi de yeterli değildir. Bu kültürden daha önemli olan ve Anadolu’da yer alan “Dünya kültür mirasına” sahip çıkmalı ve bu zengin mirası, geleceğin uygarlık projeleri için değerlendirmelidir. Türkiye’de bulunan bu “İnsanlık kültür mirası”. Ankara kentine kesinlikle yansıtılmalıdır.

¦ Ankara, Türkiye Cumhuriyeti’ni temsil eden bir karaktere sahip olmalıdır
Ankara, Türkiye Cumhuriyeti’ni temsil eden bir Başkent olduğu asla unutulmamalıdır Çünkü Ankara kenti bu özellik dikkate alınarak kurulmuştur. Bu özellik kente yansıtılamazsa. Ankara kenti “Cumhuriyet Kent Kimliğini” kazanamaz. Atatürk’ün başlattığı “Kent Modeli” ne yazık ki zaman içinde yozlaşmış, son yıllarda yapılan bilinçsiz uygulamalarla uluslararası düzeyde bir başkent olma kimliğini kaybetmiştir. Ankara bir an önce bu utanç verici durumdan kurtarılmalıdır.

¦ Ankara kültürüne ve doğasına sahip çıkmalıdır
Ankara son yıllarda yapılan yanlış uygulamalarla, yeşil alanları, vadileri, dünyaca meşhur ekolojik alanları, doğal ve kültürel değerleri, bir avuç insanı zenginleştirmek için yok edilmiştir. Bu insanlık dışı, akıldışı gidişe derhal son verilmeli. Ankara sahip olduğu yüksek değerlere yenden kavuşturulmalıdır.

¦ Bağımsız yeni bir devletin ilkeleri kent mekânına yansıtılmalıdır
Ankara, bütün bunların çok ötesinde bir özelliğe daha sahiptir: Bağımsız ve yeni bir Cumhuriyetin yeni başkenti olma özelliğini taşıyor. Bu değer, Ankara’nın sahip olduğu en yüksek değerdir. Bu yüce değeri kente yansıtamayan hiçbir politika, hiçbir planlama yaklaşımı bizce anlamlı değildir. Çünkü, Ankara bir sömürge kenti olarak kurulmadı, aksine mazlum ülkelere örnek olmuş, yol göstermiş “Devrimci bir Cumhuriyetin Başkentidir”. Bu nedenle, diğer Cumhuriyetlerden farklı konsepte ve farklı özelliklere sahiptir. Cumhuriyetin bu özgün değerleri, yani devrimci Cumhuriyet ikeleri, kent mekânlarına yansıtıldığı takdirde, Ankara “devrimci bir başkent” özelliği kazanacaktır, kazanmalıdır.

¦ Ankara, “Yeni Anadolu Uygarlık Projesini” başlatan ve geliştiren bir özellik taşımalıdır
Bilindiği gibi, Cumhuriyetle birlikte Anadolu’da “Yeni ve Özgün Bir Anadolu Uygarlık Projesi” başlatıldı ve Ankara da bu yeni uygarlık projesinin başkenti olarak planlandı. Anadolu uygarlığı projesi, Ankara’dan başlayarak önce Türkiye’ye sonra bütün dünyaya dalga dalga yayılması düşünüldü. Bu nedenle Ankara Projesi, sıradan bir başkent projesi değildir, Anadolu’da başlatılan “uygarlık projesini” geliştirecek, geleceğe taşıyacak “devrimci bir kent” projesidir. Ankara, “Cumhuriyetinin devrimci ilkelerine uygun” kent özellikleri ile donatıldığı ölçüde değer kazanacak, dünya başkentleri ile yarışan bir konuma gelecektir.
Bu nedenle, yeni kent yönetimine düşen en önemli görev Ankara’yı, Cumhuriyetin kuruluş amaçları, hedefleri ve sahip olduğu kültürel değerleri kent mekânlarına yansıtan ve özgün bir başkent olarak planlanmalı, uygulamaların bu doğrultu dikkate alınarak hayata geçirilmesidir. Atatürk’ün dediği gibi “Türkün uygarlık özelliği ve uygarlık becerisi, geleceğin ufkunda bir Güneş gibi parlayacaktır” sözünü lütfen hatırlayalım ve Ankara’yı bu hedef doğrultusunda bir dünya başkenti yapmak için harekete geçelim.
Sahip olduğumuz binlerce yıllık “uygarlık becerisi”, geleceğin uygarlık başkentini yaratmak için fazlasıyla yeterlidir.

Doç. Dr. Çetin GÖKSU
Kentbilim Öğretim Üyesi