“Hapislikten başka bir havada yaşayabilir miyim? Büyük bir sorun olur özgürlüğü benimseyebilmem.” Franz Kafka

Yıllarını hapislikte geçiren bir insanın özgürlüğe kavuşması doğal bir olay gibi görünür. Yattın, hapisliğin acısını çektin, şimdi özgürsün, haydi yaşa istediğin, özlediğin gibi!..

Kafka hapis yatmamış ama bambaşka bir hapislik yaşamış ömrünce. O “Dava”, “Amerika”, “Ceza Sömürgesi” bir düş ürünü mü yalnız?

Şu anda Türkiye hapishanelerinde yüzlerce insan yatıyor. Asker, sivil, aydın, genç, yaşlı!.. Kimi iki, kimi dört yıldır, koğuşlarda ya da hücrelerde. Bir gün (o hangi gün olacaksa) özgürlüğe kavuşacaklar “mı?”. Yoksa çekip gidecekler ya da birileri tarafından götürülecekler mi?

***

Franz Kafka gibi duyuyorum ben de kendimi. Yaşlılık, “içerde”ki dostları gidip görmemi engelliyor. Ben de bir süre hücre nedir biraz bildiğim için onları anlar gibiyim. Kafka kadar olmasa da!.. Zaman zaman alıp götürüyor beni sonsuzluk denen bir uçuruma! Silivri’lerde, Hasdal’larda yıllardır kapatılmış bir insanın derinliğindekileri yaşamak istiyorum, ama zor bir şey bu. Kafka dayanamamış, “içerde” olmadan kendini “içerde” bilmiş, hem de gerçek hapislikten daha beter bir kapatılmayı yaşamış. Yaşatmak istemiş.

“Hapislikten başka bir havada yaşayabilmek nasıl olur?” diye oturmuş romanlar yazmış. Okurlarını da o hapisliklere götürmüş, gerçektekilerden çok daha korkunç iç dünyalardaki kapatılmalara...

***

“Seni aylarca, yıllarca kapattık, artık özgürsün” deseler, sana sunulan bu özgürlüğü eskiden olduğu gibi yaşayabilir misin? Onca günler gecelerce beklediğin özgürlüğü... Yaşamından koparılmış kişi özgürlüğe kavuşunca eski insan olabilir mi? O çok daha başkasıdır artık, kapatılmalarda seni öldürmüşlerdir, bilerek isteyerek... O yargıçlar, savcılar, daha bilmem kimler!..

***

Bakın Ali Sirmen ne yazdı geçenlerde:

“Hapisliğin bir dehşet verici yanı da, onu hiçbir zaman tümden içinden atamamam. Rüyalarımda veya günün herhangi bir anında, herhangi bir yerde birden yüreğini bir şeyin sıktığını hissedersin.”

Franz Kafka hapse girmeden duymuş bu hapisliği.

Sevgili Sirmen de onu doğruluyor:

“Bunu yaşamak için daha önce hapsedilmiş olmak da gerekmiyor. Şu anda tanıdığınız ya da tanımadığımız birçok kişi, daha iyi bir dünyayı özlediklerinden parmaklık ardında yaşıyorlar. Onlar da bizim yerimize yatıyorlar. Böyle olunca biz de onlarla beraber hapisteyiz.”

Kafka ile Sirmen eş duyarlığın insanları. Biri hapiste yatmadan hapisliği yazmış, biri de 3 yıl yatarak!..

\n\n