Atlantik Konseyi’nin yayımladığı Çin’i hedef alan ABD stratejisi önerisini incelemeyi bugün de sürdürüyoruz.

Raporun esas olarak ABD’ye, Çin ile ÇKP’yi, ÇKP ile Xi Jinping’i ayırarak, doğrudan Xi Jinping’i hedef alan bir strateji önerdiğini yeniden belirtelim.

Rapora göre Çin’in ABD stratejisi

Raporu hazırlayan isimsiz diplomat, Çin’in ABD’ye karşı çok başarılı bir strateji uyguladığını belirterek şu saptamaları sıralıyor:

1- Çin, ABD’yi teknolojik bir güç olarak geçmek ve böylece onu dünyanın baskın ekonomik gücü olarak yerinden etmek istiyor.

2- Çin, ABD’nin küresel finansal sistemi üzerindeki hâkimiyetini ve ABD Doları’nın küresel rezerv para birimi statüsünü zayıflatmaya çalışıyor.

3- Çin, ABD ve müttefiklerini Tayvan, Güney Çin Denizi veya Doğu Çin Denizi üzerinde herhangi bir çatışmaya müdahaleden caydırmaya yetecek askeri üstünlüğe ulaşmaya çalışıyor.

4- Çin, ABD’nin güvenilirliğini ve nüfuzunu zayıflatarak, ABD’nin yanında yer alabilecek ülkeleri kendi yanına çekmeye çalışıyor.

5- Çin, Batı baskısını dengelemek için en değerli stratejik ortağı Rusya ile ilişkilerini derinleştiriyor.

6- Çin, Kuşak ve Yol Girişimini, gelecekteki Çin merkezli küresel düzenin temelini oluşturmak üzere şekillendiriyor.

7- Çin, uluslararası kurumlar içindeki etkisini sürekli artırmaya çalışıyor.

ABD’nin Çin stratejisine karşı yapacakları

İsimsiz diplomat, raporunda, bunlara karşı ABD’nin yapması gerekenleri ise şöyle sıralıyor:

1- ABD ekonomik ve teknolojik üstünlüğü korumalı.

2- Doların küresel rezerv konumu korunmalı.

3- ABD, ezici konvansiyonel askeri caydırıcılığını sürdürmeli ve stratejik nükleer dengede kabul edilemez nitelikteki bir değişikliği mutlaka önlemeli.

4- Çin’in bölgesel genişlemesi, özellikle de Tayvan ile birleşmesi önlenmeli.

5- ABD, ittifaklarını ve ortaklıklarını pekiştirmeli ve genişletmeli.

6- Liberal uluslararası düzeni korumalı, bunun için gerekli reformları yapmalı.

Operasyonel stratejinin yedi entegre bileşeni

İsimsiz diplomat, ABD için önerdiği “operasyonel hale getirilmiş” stratejinin şu “yedi entegre bileşen”den oluşması gerektiğini savunuyor:

1- ABD uzun vadeli ulusal gücünün ekonomik, askeri, teknolojik ve insangücü temellerini yeniden inşa etmeli.

2- Çin’i caydıracak kırmızı çizgiler belirlenmeli.

3- Ulusal güvenlik çıkarları belirlenmeli.

4- Daha az kritik alanlar belirlenmeli.

5- İklim, salgın ve nükleer güvenlik gibi ortak konular, ABD’nin çıkarları dahilinde tanımlanmalı.

6- Çin rejimine karşı ideolojik savaş yürütülmeli.

7- ABD bu konularda Asyalı ve Avrupalı müttefikleriyle ayrıntılı anlaşmalı ve onları ABD liderliğindeki liberal uluslararası düzeni ortak savunmaya yöneltmeli.

ABD’nin Çin stratejisinin on ilkesi

“Daha uzun telgraf” raporuna göre ABD stratejisi, şu on ilke temelinde geliştirilmeli:

1- ABD stratejisi Amerikan gücünün dört temel direğine dayanmalı (ordu, dolar, teknoloji ve liberal değerler).

2- ABD stratejisi yerel ekonomik ve kurumsal zayıflıklarla ilgilenerek başlamalı.

3- ABD’nin Çin stratejisi hem ulusal değerlere hem de ulusal çıkarlara bağlı olmalı.

4- ABD stratejisi büyük müttefiklerle tam olarak koordine edilmeli ki Çin’e karşı ortak hareket edilebilsin.

5- ABD’nin Çin stratejisi, müttefiklerinin ve ortaklarının daha geniş siyasi ve ekonomik ihtiyaçlarını gözetmeli.

6- ABD istese de istemese de Rusya ile ilişkilerini yeniden dengelemeli.

7- ABD’nin Çin stratejisinin ana odağı, genel olarak yerel Çin siyasetinin iç fay hatlarına ve özellikle de Xi Jinping’in liderliğine yönelik olmalı.

8- ABD stratejisi, yenmek istediği Çin stratejisinin doğuştan gerçekçi doğasını asla unutmamalı.

9- ABD stratejisi, Çin’in şimdilik ABD’yle çatışma konusunda son derece endişeli olduğunu ancak önümüzdeki on yılda askeri denge değiştikçe bu tutumun değişeceğini anlamalı.

10- Xi Jining’in düşüşüne katkıda bulunabilecek en büyük faktör ekonomik başarısızlıktır.