Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar

Güray Öz

guray@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

‘Dur bakalım Ne Olacak?’ (09.10.2013)

09 Ekim 2013 Çarşamba

Türkçe güzel bir dildir. Üstelik pek

çok sınavı başarıyla geçen bir dil.

Gelip geçtiği coğrafyalarda giderek

kendini olgunlaştırmış, pek çok saldırıyı

da başarıyla atlatmış bir dil. Anadolu

Türkçesinden söz ediyorum. Sovyet

cumhuriyetlerindeki Türklerin konuştuğu

Türkçe eni konu Rus dilinin etkisinde gelişti.

Anadolu Türkçesi ise Arapça ve Farsçanın

entelektüel dünyamızdaki etkisinden ancak

cumhuriyet döneminde kurtulabildi. Şimdi

hızla gelişen dilimiz, bu kez de Batı dillerinin

özellikle tıp ve teknoloji alanındaki saldırısı

ile karşı karşıyadır. Türkçemiz bu saldırının

da bilime yüz çevirmeden üstesinden

gelebilecek gizilgüce; potansiyele sahiptir.

Dilde bağnazlık olmaz. Anlamın,

söylemin, ifadenin zenginliği ve güzelliği,

dilin estetiği, hayatın içinde edebiyatın

derinliği ile, şiirin harfi, kelimeyi, cümleyi

imbikten geçiren müthiş gücü ile olabiliyor.

Ama sonunda elimize öyle güzel metinler,

yazılar geçiyor ki, işte diyoruz, bu bizim

güzel dilimizdir. Batılılar da Doğulular da

çevirdikleri zaman o dilde yazılan eserin

gücünün yalnızca anlatılan hikâyede değil,

aynı zamanda dilde olduğunu fark ediyorlar.

Türkçenin güzel kelimelerinden birisi

de aymazlıktır. Olup biteni anlamamayı,

tehlikenin farkında olmamayı, gafleti anlatır.

Hiç kuşkusuz aymazlığın taşıyıcısı halk

değil, toplumun düşünsel yapısına biçim

veren, özüyle sürekli alışverişe girerek onu

çağa uyduran, değiştiren, zaman içinde

yönlendiren aydınlar, entelektüellerdir.

Tersini söyleyen de çıkacak;

entelektüellerin geleceğe doğru

ilerlemeyi kolaylıkla benimsemeyen

yığınların beğenilerine yenilerek

muhafazakârlaştıklarını savunanlar

olacaktır. Belki bunda da gerçek payı

var, ama aydının, entelektüelin tanımı bu

etkilenmeyi üst noktalara çıkarmamızı bize

yasaklar.

Bunca sözü niye söyledim? Aymazlık

kelimesinin Türkçedeki derinliğini

anlatabilmek, hayatın ta içinden bir kelime

olduğunu söyleyebilmek için.

Siyaset ile aymazlık arasındaki

ilişkide entelektüelin sevabını, günahını

tartışacaksak bu kelimeye ihtiyacımız var

bizim.

Kavramlarla düşünen ve sevdiğini

aldatan insanlar gibi sık sık o kavramlara

ihanet eden entelektüel, bin dereden

su getirmenin de ustasıdır. Aymazlığın

savunusunu o nedenle kolayca yapabiliyor.

Görünen gerçeğin gerçeklikle, hakikatle

ilişkisinin derin girdaplarında dolanırken

kendini yitirdiğinde, elini uzatıp uçurumdaki

ilk dala tutunuyor. Neye tutunduğunun,

neyin hizmetine girdiğinin farkına bile

varmıyor. Oysa kendini bıraksa, gerçekle

gerçeklik arasındaki ilişkide geçmiş

ile geleceğin hikâyesinin boydan boya

anlatıldığını fark edecek, geçmişe değil

geleceğe doğru uçmanın derin hazzını

tadacaktır.

Ama aymazlık tatlı bir cennet meyvesidir.

Enteli günümüzün her türden nimetleriyle

kandırabiliyor. Günümüzün kimi aydınlarının

merakı da, büyük yazar ve bence filozof

Aziz Nesin’in “Dur Bakalım Ne Olacak?”

hikâyesindeki, karısının peşinden yatak

odasına kadar giren adamın cüretini

merak eden kocanın, “erkekliğine toz

kondurmayan” Fıtık amcanın merakına

dönüşüyor. Fıkra söylemek herkesin harcı

değildir; o fıkraları birer felsefe dersine

çevirmeyi ise en iyi Aziz Nesin bilirdi.

Onun bu hikâyesini okuyanlar kahkahanın

arkasındaki gerçeği kavramak için fazla

zorlanmazlardı. Ama zamanın ruhuna

kendini kolayca kaptıran aydının hali

başkadır. Bizim aymaz aydınımız da o

hikâyedeki Fıtık amca gibi kıvranıp duruyor,

kuşkusunu bir türlü isimlendiremiyor,

odanın içinde dört dönüyor ve söyleniyor:

“Dur bakalım ne olacak?”

Aymazlık Türkçenin güzel ve derin

anlamları olan bir kelimesidir. Günümüzün

moda olmuş kimi entelini anlamak,

anlatmak istiyorsanız bu kelimeyi sık sık

hatırlamalısınız.

Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Sondan Bir Önceki 7 Eylül 2018

İdeolojinin Ekonomiyle Dansı 5 Eylül 2018

Gazetelere Döviz Darbesi 3 Eylül 2018

Günün Köşe Yazıları

Işık Kansu

Çürüyüşten Dirilişe...

Olaylar Ve Görüşler

Atatürk’ün huzurunda Sadri Maksudi - Gülnur Üçok

Olaylar Ve Görüşler

Yerel Yönetimler ve vesayet denetimi - Ali Serindağ

Mustafa Balbay

Şahsıma mektuplar (42) Rakibim sensin!

Şükran Soner

Toplumsal tarih bilinci uyarılmadan haklar savaşımı kazanılamıyor

Mine G. Kırıkkanat

Öpücük aman, tokat yaman

Murat Ağırel

‘Kar leoparı’ neden cezaevinde

Oktay Ekşi

Bekçi Murtaza kafası

Miyase İlknur

Erdoğan belayı satın aldı

Sevgi Soysal’ı düşünürken...

Video Haberler

En Çok Okunan Haberler

iOS Mobil Uygulaması Android Mobil Uygulaması