Proje bir tür tasarımdır. Düşünülüp taşınarak, detaylandırılarak hazırlanır. Projenin bir müellifi yani yazarı, bir de uygulayıcısı vardır. Güçlü bir müellif, proje uygulamalarının kontrolden çıkmaması için bazen yükleniciyle olan anlaşmaya çekinceler koyabilir.

Sözgelimi, devletin resmî hava yolu THY’nin uluslararası tanınan adı Turkish Airlines’ın, Türkçe’ye çevrilişindeki, sonradan dil sürçmesi olarak adlandırılan anlatımı anlık bir hata değildir. Zamansız ve yersiz olarak dile getirildiği için, müellifin uyarısı üstüne düzeltilme gereği duyulmuştur… 

Bir proje olarak ayrıntısıyla tasarlanarak 20 yıldır iktidarını sürdürmekte olan AKP’nin başarısı, yaşamın her alanını en küçük bir boşluk bırakmadan sürekli tanzim  etmesinden geçer. Projenin nihai hedefine ulaşabilmesi için her şey birbiriyle ilişkilendirilerek, her alan kullanılıp ve bir diğerinden maksimum yarar elde edilip, diğerinin üstüne eklenerek ilerlenir. 

Bir ülke markası olabilmesi için AKP iktidarınca milyarlar akıtılmış THY, bu araçların başında gelir. Proje gereğince THY, yapılabilecek değişikliklerle siyasi rejimin tanıtım yüzü olmaya devam edecektir. Son hedefte başkentinin İstanbul olarak tasarlanmakta olduğu yeni bir din devletinin, “ahlâksız Batı” ile hasbelkader yürütülen ilişkisindeki yeni Türkiye imajı olarak THY görevini sürdürecektir.

Bir yandan topluma çığlık attıran saçma sapan söylemlerle halk şaşkına çevrilirken, diğer taraftan proje yüklenicileri ajandalarını kararlılıkla uygulamaktadır. Kurulmakta olan yeni yapı Batı ile ilişkiyi en azından kendi çıkarları doğrultusunda yürütürken, aynı zamanda onlardan ayrışmakta olduğunu somut imgelerle anlatmalıdır. Bunu yalnızca iç politikaya dönük hamasi, kaba söylemler değil, bazı araçlar kullanarak da yapar.

Bir paradoks gibi görülecektir ama turizm bu araçlardan birisidir. Ülkenin cari açığına yama olabilecek turizm dövizine gereksinim sürmekteyken, Batılı konuklara gittikçe dindarlaşan yeni Türkiye rejimini göstermek için turizm bir fırsat olarak da kullanılır. Turizmin en önemli bileşeni uçak ile seyahatinde, söz gelimi THY’nin adının değişimi konuğun ilk gözüne sokulandır. Türkiye’yi dünyayla bütünleştiren en etkili araç olan THY üstünden verilecek mesaj aslında bir meydan okumadır. Gelen konuklardan, başka değişiklikleriyle de tanık olduğu yeni Türkiye’ye bu şekliyle razı olmaları istenmektedir.

İşin tuhafı Türkiye entelektüeli ve aydını bunu uygar dünyada bir “yalnızlaşma” olarak tanımlayıp dertlenirken, AKP siyasi rejimi hayatından gayet memnundur. Mutlak hedefi konusunda Batıyı netlikle bilgilendirmiş olmanın keyfini yaşar. Hatta Batılının yaşadığı bu şaşkınlığı, azgın tutkuları, hırsları, kinleri için bir pazarlık yapma fırsatına bile çevireceklerdir. Çünkü Batının, halkından ayrışmış iki yüzlü popülist politikacısı böylesi bir alışverişe çoktan razıdır… 

Her şey bir biriyle ilişkilidir ve projenin bir parçasıdır demiştik; örneğin Türkiye’nin uluslararası spor organizasyonlarındaki gururu olan Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu (TUR) bu anlamda işlev görmüştü. TUR’un Mart ayındaki basın toplantısında yarışın 57 yıllık adının @TourofTurkiye olarak değiştirildiği görüldü. Her daim cumhurbaşkanına şükranlarını sunma derdinde olan bisiklet sporu yöneticileri ve TUR organizatörleri, projenin bir parçası olarak bu konuda inisiyatif almış olmalıydılar…

Sonuç olarak “Törkiş Eyirlanz” AKP siyasi rejiminin varlığının sürdürülmesindeki en büyük araçlardan birisidir. Galata Port projesinde bedava uluslararası bilet vererek Karaköy’de oluşturulan rant alanlarına müşteri sağlamaktan tutun da, bir dinbaz rejim ihracına kadar her alanda kullanımına bu iktidar zamanında devam edilecektir. Dolayısıyla türlü isim değişimi mübâhtır…