Emre Kongar
Emre Kongar ekongar@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Yunus parkları ve Hayvanları Koruma Yasası

26 Mart 2021 Cuma

Erdoğan/AKP iktidarının, söylediğinin tam tersini yaptığını ya da yaptığının tam tersini söylediğini biliyoruz.

Ankara’daki son genel kongre de koronavirüs önlemleri açısından aynı geleneğin sürdüğünü gösterdi:

Halka ne öneriyorlarsa, neyi yasaklamışlarsa, kendileri kongrede tam tersini yaptılar; ne maske ne de mesafe kurallarına uyuldu.

Son günlerde:

“İnsan Hakları Eylem Planı” dediler, Gergerlioğlu ve HDP olaylarını yaşadık.

“Ekonomik Reform” dediler, kuyumculara yarım kilo altın salması saldılar; tepkiler üzerine vazgeçtiler ama kendi müteahhitleri adeta kutsal insan muamelesi görürken, emekçiler, esnaf, tüccar, iş insanları, COVID-19 önlemleri altında inim inim inliyor ama istedikleri devlet yardımını bir türlü alamıyorlar.

Aynı “Söylem-Eylem Zıtlığını” vaat ettikleri ama bir türlü çıkarmadıkları “Hayvan Hakları Yasası” konusunda da görüyoruz. 

***

Emekli Büyükelçi Süha Umar, yayımlamaya dün başladığım mektubunda birazdan okuyacağınız son derece üzücü ve garip yunus parkı olayı örneğini vermeden önce:

1) Yunus parkları ve hayvanat bahçelerine izin verme yetkisinin sadece Tarım Bakanlığı ve Orman Bakanlığı’nda olduğunu...

2) Bu bakanlıklarca bunların hiçbirine izin verilmediğini...

3) 5 dakika yüzme karşılığında yaklaşık 100 Avro alınan bu işletmelerin, belediyeler tarafından verilen YASADIŞI İZİNLERLE faaliyet gösterdiğini...

Belirtiyor.

Şimdi gelelim anlattığı şaşırtıcı ve üzücü “Bodrum-Güvercinlik Dolphin Park” örneğine:

Bu yunus parkı, eski Bodrum belediye başkanı tarafından verilmiş olan içkili lokanta ruhsatına, “Tali faaliyet-Yunus Gösteri Merkezi” ibaresi ile çalışmaktadır.

Oysa belediyelerin yunus gösteri merkezi-yunus parkı işletme izni verme yetkileri yoktur.

Parktaki yunuslar ve bir adet mors balığı, Ukrayna’dan, “bilimsel araştırma ve eğitim” gerekçesi ile geçici olarak ithal edilmiştir. Bu ithal izni yasalara ve uluslararası sözleşmelere aykırı olarak Tarım Bakanlığı’nca verilmiştir.

Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras, 2019 yılında, Yaban Hayatı Eylem Gurubu Başkanı olarak benim de aralarında bulunduğum bir sivil toplum girişiminin başvurusu üzerine Güvercinlik Dolphin Park’ın, usulsüz verilmiş ruhsatını iptal etmiştir. 

Ancak Belediye’nin bu kararı, önce Muğla İdare Mahkemesi, sonra da İzmir İstinaf Mahkemesi tarafından, hukuka aykırı biçimde durdurulmuştur.

Durdurma gerekçesi olarak “hak kaybına yol açacağı” gösterilmiştir.

Böylece yargı, yetkisiz bir makamın verdiği bir belge ile bir hak elde edilebileceğini kabullenmek gibi anlaşılmaz bir karara imza atmıştır. Bu karar, örneğin bakkaldan alınan ehliyetin iptalinin hak kaybına yol açacağını söylemek gibi bir şeydir.

Kanımca, her iki mahkemenin kararları, Türkiye’de yargı perişanlığının çarpıcı örnekleridir. 

Bu arada Ukrayna, geçici ihraç süresi dolduğunda yunusların iadesini istemiş ancak Dolphin Park bu isteğe uymamıştır.

Park’ın gerek Tarım Bakanlığı gerek Haydarpaşa Gümrük Müdürlüğü nezdinde, yunusların Türkiye’de kalış süresinin uzatılması talepleri de bu makamlar tarafından reddedilmiş, yunusların ülke dışına çıkarılması gerektiği Dolphin Park’a tebliğ edilmiştir. 

Ancak Tarım Bakanlığı da Gümrük Bakanlığı da Muğla Valiliği de yunusların Türkiye dışına çıkarılması için gereğini yapmamışlardır.

Yapmamaya da devam etmektedirler.

Hayvanları Koruma Yasası Ve Yunus Parkları:

TBMM’de görüşülen Hayvanları Koruma Kanunu ile ilgili çalışmayı yürüten komisyonlarda, yunus parkları ve gösteri merkezlerinin en geç 2 yıl (ilk taslakta 1 yıldı) kapatılması öngörülmektedir. 

Kanunun bir türlü yasalaşamamasının önde gelen belki de birinci plandaki nedeni bu maddenin hiç değilse yürürlüğe girmesini olabildiğince ertelemeye çalışan yunus parkı ve gösteri merkezi sahiplerinin ve onlara destek veren bazı AKP milletvekillerinin TBMM’de açıkça yürüttükleri lobi faaliyetidir. 

***

Emekli Büyükelçi Süha Umar’ın bu mektubunu değerlendirmesini, Hayvan Hakları Aktivisti, Cumhuriyet Yazarı Zülâl Kalkandelen’den rica ettim. 

Onun bu konudaki yorumlarını birkaç gün sonra bu sütunda değerli okurlarımla paylaşacağım.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları