Emre Kongar
Emre Kongar ekongar@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

İdam cezası ilkelliktir!

29 Temmuz 2016 Cuma

Galeyana gelmiş kalabalıklar, dünyanın her yerinde, her zaman, insanlığın en ilkel duygularını dile getirirler!
Gerçek demokrat liderler, “galeyana gelmiş kalabalıklar böyle istiyor” diye dile getirilen arzulara boyun eğmez, liderliklerini, demokratik değerlerin korunması için kullanırlar...
Ancak demokrasiye inanmayan demagoglar, insanlığın en ilkel dürtülerine teslim olmuş heyecanlı kalabalıkların isteklerine uygun davranırlar!

***

Uzak tarihe veya son 12 yılda 39 kişinin haksız yere idam edildiğini belirten ABD’de idam cezası uygulayan eyaletlere bakmadan, hemen kendi ülkemizin çok yakın tarihine ilişkin bir soru soralım:
“İdam cezası uygulansaydı, şimdi bütünüyle haksız ve hukuksuz olduğu saptanan Ergenekon ve Balyoz davalarında, darbeye teşebbüs ettikleri ve terör örgütü üyesi oldukları gerekçesiyle kaç kişi idam edilmiş olacaktı?”

***

Yine kendi ülkemizin yakın tarihinden örneklerle soruları sürdürelim:
Adnan Menderes ve arkadaşlarının Anayasa’ya aykırı davrandıkları gerekçesiyle idam edilmeleri politikacıların Anayasa’ya aykırı davranmaları engelleyebilmiş midir?
Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının idam edilmiş olmaları, soldaki ya da sağdaki gençlerin silahlı eylemlerini önleyebilmiş midir?
Soruyu daha geniş anlamda da sorabiliriz:
İdam cezası herhangi bir suçun işlenmesini engelleyebilir mi?
Eğer engelleyebilseydi, idam cezası uygulanan ülkelerde bu cezayı gerektiren suçların tümüyle ortadan kalkması gerekmez miydi?

***

İdam cezası herhangi bir suçun işlenmesini engelleyemez ama devletin, vatandaşlarını idam ediyor olması, herkese kötü örnek olur:
“Madem ki devlet vatandaşlarını ölümle cezalandırabiliyor, o halde insan öldürmek bazı hallerde doğru ve gerekli bir cezadır” anlayışı herkesin zihnine yerleşir.
Bizim gibi, zaten neredeyse gün aşırı, bir kadının bir erkek tarafından öldürüldüğü bir ülkede, bunun nasıl bir etki yapacağını düşünmek bile istemiyorum!

***

Ayrıca siyaseten idam, toplumu zehirler, demokrasinin ve insan haklarının altını oyar:
Bugün hâlâ Adnan Menderes ve arkadaşlarıyla, sanki onlardan intikam alınırmışçasına idam edilen Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının idamlarının (iktidar milletvekilleri, Meclis’te idamları onaylarken, “üç, üç” diye parmaklarıyla işaret ederek bağırıyorlardı) toplumda açtığı yaraların bedellerini ödüyoruz!

***

Her gerekçe bir yana, dinsel ve etnik terörle mücadele eden ülkemizde, bütün terör örgütlerine, terör örgütü üyelerine ve dünyaya karşı, “Bakın Türkiye Cumhuriyeti’nde idam cezası bile yok ama teröristler bu devleti yıkmak için cinayet işliyor, katliam yapıyor” eleştirisi, terörle mücadeleyi, siyasi, ahlaki ve hukuki açılardan daha etkili kılmaz mı?

***

Türkiye, 15 Temmuz krizini, geri gidip ilkelleşerek değil, ileri gidip uygarlaşarak atlatmalıdır!  



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Trump hoş mu geldi? 7 Kasım 2024

Günün Köşe Yazıları