Zülal Kalkandelen
Zülal Kalkandelen zulal.kalkandelen@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Mudanya’da hiç sönmeyen Cumhuriyet meşalesi!

30 Ağustos 2023 Çarşamba

Geçen hafta sonu katıldığım Mudanya Kitap Fuarı’ndan umutla döndüm. Bu yazıda o umudun nedenlerini anlatmak istiyorum.

Beşinci kez düzenlenen fuarda, Emre Kongar hocamla yazdığımız üç ciltlik “Devrimin ve Karşı Devrimin Yüz Yılı” adlı kitabımızla ilgili olarak aynı başlıklı bir söyleşi yaptık ve okuyucularımızla buluştuk. Öncelikle fuar kapsamında bir haftadır devam eden etkinliklerin sonuncusu olmasına karşın halkın yoğun ilgisi umudumu artırdı.

10 yıllık savaş dönemini sonlandıran ve Ankara hükümetinin Batı emperyalizmine silah bıraktırıp tek kurşun atmadan İstanbul, boğazlar ve Doğu Trakya’yı işgalden kurtardığı antlaşmaya adını veren ilçedir Mudanya.

Mudanya Belediye Başkanı Hayri Türkyılmaz da ilçenin önemine uygun olarak hem kültür sanat alanını hem de tarih bilincini geliştirecek çalışmalar yapıyor. Kent merkezindeki Girit Sokağı’nda yürürken karşımıza çıkan muhteşem bir tarihi konağı nasıl kamulaştırdıklarını ve çok yakında müze olarak açacaklarını anlattı. “Gürol Sözen 1919-1923 Destan ve Onlar Cumhuriyet Müzesi” olarak yaşatılması için restorasyon projesi devam ediyor.

Mimar Feyza Aksoy’un hazırladığı restorasyon projesi bitince Çekül Vakfı Kurucular Kurulu üyesi ressam Gürol Sözen’in “1919-1923 Destan ve Onlar” sergisindeki eserlerin müzede yer alması planlanıyor. Böylece Mustafa Kemal Atatürk’ün Samsun’da başlattığı Milli Mücadele’den Mudanya Mütarekesi’ne ve 1923’te Cumhuriyetin kuruluşuna uzanan tarihi sürecin anlatıldığı kalıcı bir Cumhuriyet müzesi kazanılacak.

KÜLTÜR VE SANATLA ZENGİNLEŞEN İLÇE

Umudumu artıran bir diğer neden, Tirilye’de gördüğümüz 1909 tarihli Taş Mektep’in yine Mudanya Belediyesi tarafından kamulaştırılıp restore edilmesi oldu. Tirilye’de doğan ve Yunanistan’da eğitim gördükten sonra metropolit olarak Türkiye’ye dönen Chrysostomos’un yaptırdığı bina, 1989’da can güvenliği riski bulununca boşaltılmış.

Belediye, bu nefes kesici neoklasik yapıyı, sonunda müze ve akademi olarak Mudanya’ya kazandırmış. İçinde Behice Boran, Türkan Saylan, Muazzez İlmiye Çığ, Sabiha Bengütaş gibi önde gelen bilim ve sanat insanlarımızın adlarını taşıyan atölye ve eğitim odalarının bulunduğu bina eşsiz bir kültür hazinesi!

Tirilye’de yapılan çok akıllıca bir diğer iş, Büyükşehir Yasası ile birlikte kapatılan Tirilye Belediyesi binasının kentin mimarı dokusuna uygun şekilde restore edilerek Tirilye Sanat Evi olarak açılması olmuş. Kent kimliğini yansıtan önemli yapılardan birisi olan binanın içinde bir kütüphane de yer alıyor.

MUDANYA'DAN ANKARA'YA CUMHURİYET YÜRÜYÜŞÜ!

Mudanya Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürü Sevgi Ursavaş’ın eşliğinde gördüklerimiz ise Mudanya ziyaretimizi özel kıldı. Müdürlüğün binasına girer girmez, tüm duvarları kaplayan şahane bir Nâzım Hikmet karikatür sergisi ile karşılaştık. Daha önce açtıkları bir sergiyi böylece kalıcı bir hale getirmişler. Alt katta kursiyerlerin eserlerinden oluşan başka sergiler ve şair portreleri de vardı. Yıl boyu düzenledikleri etkinlikler sayesinde, halkla kaynaşarak yaşayan bir hizmet binası yaratmışlar. Bugüne kadar çok devlet dairesi gördüm ama her odasında ruhu sanat ve edebiyatla böylesine dopdolu olanı hiç görmemiştim!

Tüm bunlara ek olarak, Mudanya Belediye Başkanı Türkyılmaz’ın 11 Ekim Mudanya Mütarekesi’nin 101. yılı kutlamalarının hemen ardından, Ankara’ya bir Cumhuriyet Yürüyüşü başlatacağını öğrenmek, umudumu güçlendirdi. Mudanya’yı simgeleştiren mücadele ruhunu Çankaya’ya taşımanın, özellikle de muhalefetin sokağı fazlasıyla ihmal ettiği bir dönemde anlamı büyük.

Türkiye’nin tam bağımsızlık için emperyalizme karşı verdiği büyük mücadelenin meşalesini yüreğinde hiç söndürmeyenlere selam olsun!



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Karanlık Yol 30 Ekim 2024

Günün Köşe Yazıları