Veysel Ulusoy

Özel çıkar grubu

23 Mart 2025 Pazar

Yolsuzluk, ekonomik ilişkilere güvensizlik ve zorlama getirerek ekonomik özgürlüğü aşındırır. En büyük endişe, rüşvet, gasp, kayırmacılık, iltimas, zimmete para geçirme ve rüşvet gibi uygulamalarla hükümet kurumlarının ve karar alma süreçlerinin sistemsel olarak bozulmasıdır. Bu tür uygulamaların neden olduğu hükümet bütünlüğü eksikliği, ekonomik faaliyetin maliyetlerini artırarak kamu güvenini ve ekonomik canlılığı azaltır.

Hükümet bütünlüğü ya da karar vericilerin dürüstlüğü kategorisinin bu puanı, eşit ağırlıklı üç alt faktörün puanlarının ortalaması alınarak elde edilir:

Yolsuzluk algıları

Rüşvet riski ve

Devletin seçkinler ve özel çıkar grubu tarafından “ele geçirilmesi” de dahil olmak üzere yolsuzluğun kontrolü.

Bu açıklamalar ülkemiz ile ilgili Ekonomik Özgürlük Endeksi’nin hükümet bütünlüğü ve dürüstlüğü kategorisindeki sentezidir.

Ne acı değil mi?

Yolsuzluk algısının tavanda, rüşvetin bir normal araçmış gibi göründüğü ve devletin bir seçkinler ve bir grup özel çıkar grubu tarafından ele geçirildiğini ifade eden yorumlar güzel ülkemiz için.

Ve hepsi de doğru.

Bir özel çıkar grubu tarafından yönetilen ülkemizde son dönemde gördüğümüz uygulamaları halk dilinde mala çökme, hukuk dilinde mülkiyet hakkında erimeyi ifade eder.

Bunun inanlmaz seviyede artışa geçtiğini görmek gerekir...

Ekonomik Özgürlük Endeksi’nin bu grubunun zamana göre grafiği de ektedir. Günün hükümetinin yönettiği zaman diliminde 100 üzerinden oldukça memnuniyet verici bir seviyede olan mülkiyet hakkının neredeyse yarı yarıya düştüğünü görmekteyiz.

Bu veriler sayısal olarak bir şey ifade etmeyebilir ama ülke riskinin hesaplamasında doğrudan kullanılan bu veriler, dış borca bağlı ekonomilerde borcun maliyetini neredeyse ikiye katlamakta, herkesin cebinde alın terinin karşılığını alıp götürmektedir.

Onu da bir kenara bırakın; hayatınız boyunca biriktirdiğiniz değerlerin, evinizin barkınızın, bankadaki birikiminizin ve daha da önemlisi insan sermayenizin göstergesi olan diplomalarınızın elinizen alındığı bir ortam, ülke değerlerinin her yönüyle zayıflamaya başladığının göstergeleridir.

Diğer bir ifadeyle, mülkiyet hakkı ve yolsuzluğun birleşerek çok olumsuz sonuçlar çıkaracağını söylemek yanlış olmaz.

Bu iki bileşen özellikle son 10 yılda Türkiye’nin üzerine bir karabasan gibi çökmüş, bunu korumak ve ileride olası yargılamalardan kurtulmak için de aynı özel çıkar grubunun otokratik bir yönetime geçişi hızlandırıdığı söylenebilir.

Bu geçişi durdurmak ekonomik ve toplumsal maliyetlerin sorumlularını hukuka teslim etmek gerekecektir.

Kaynak: www.heritage.org



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Özel çıkar grubu 23 Mart 2025
Gıda enflasyonu 9 Mart 2025

Günün Köşe Yazıları