Tutuklu milletvekilleri sorunu iki hafta sonra, 12 Haziran’da ikinci yılını dolduracak. CHP, MHP ve BDP’den sekiz tutuklu vekilin her biri cezaevinde 4-5 yıldır tutuklu. İktidar partisi AKP; muhalefetin ve TBMM Başkanı Cemil Çiçek’in çabalarına rağmen sorunun çözümü yönünde samimi bir gayret içinde olmadı. Milletvekillerini yargılayan mahkeme heyetleri de çıkarılan bazı düzenlemeleri vekillerin tahliyesi lehinde kullanmaktan kaçındı.
Ankara kulislerinde bir süredir, “tutuklu milletvekilleri” sorununun Anayasa Mahkemesi tarafından çözüleceğine ilişkin bir senaryo konuşulmakta. Yüksek mahkemeye “bireysel başvuru hakkı” çerçevesinde bazı tutuklu milletvekilleri tarafından yapılan “uzun tutukluluk” itirazları var. Bu başvurular üzerine Adalet Bakanlığı’ndan istenen yanıtlar da geçtiğimz haftalarda mahkemeye ulaştı. Kulislerdeki senaryolara göre, aralarında milletvekillerinin de bulunduğu uzun süredir tutuklu olan bazı isimlerin yaptıkları başvurularla ilgili Anayasa Mahkemesi’nden “adli yargılanma hakkının ihlali” kararı çıkma ihtimali çok yüksek.

Yargıçlar uygulamıyor

Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç dün TÜSİAD Yüksek İstişare Konseyi Toplantısı’nın onur konuğu idi. Verdiği “üstü kapalı mesajlar” kulislerdeki beklentileri doğrular nitelikteydi. Konuşmasının önemli bir bölümünü “Türkiye’de yargının sebep olduğu hak ihlallerine” ayıran Kılıç özellikle de anayasanın 90. maddesinde öngörülen “uluslararası sözleşmelerin ulusal mevzuat karşısında üstünlüğü” ilkesine yargıçların uymamasından yakındı. Bu yüzden Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde açılan ihlal davaları açısından Türkiye’nin ikinci sırada yer aldığına, Türkiye’nin en çok mahkûm edildiği ihlal kararının ise adil yargılanma hakkıyla ilgili verildiğine dikkat çekti.

Kararlar evrensel değerlerle örtüşecek

Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru hakkının bu olumsuz tablonun düzeltilmesi için getirildiğinin altını çizen Kılıç’ın hemen bu vurgunun arkasından kullandığı şu ifadeler dikkat çekiciydi:
“Türk halkından beklediğimiz, makul sürenin geçmesini büyük sabırla beklemesidir. Çok uzun sürmeyecek, makul bir süre olacak. Evrensel değerlerle örtüşen kararlarımızı göreceksiniz. Mahkememize 5 bin civarında bireysel başvuru yapıldı ve bunların büyük çoğunluğu adil yargılama hakkı ile ilgili. Anayasa Mahkemesi hem yürütme, hem yasama hem de diğer yargı organlarını bireysel başvuruyla kuşatarak, bu sorunun çözümüne en yakın sürede tüm katkıyı sunacaktır.”

Uzun tutukluluklara ‘ihlal’ diyebilir

Kılıç’ın konuşmasını hem zamanlama hem de içeriği açısından değerlendirdiğimizde, çıkardığımız sonuç şu: Aralarında Ergenekon, Balyoz ve KCK davalarından yargılanan milletvekilleri, gazeteciler ve komutanların da bulunduğu uzun tutukluluk mağdurlarının başvuruları için, yüksek mahkemeden “adil yargılanma hakkının ihlali” yönünde karar çıkma olasılığı iyice güçlenmiş gözüküyor...

TÜSİAD’ın tek derdi AKP tüzüğüymüş!

TÜSİAD Yüksek İstişare Kurulu Toplantısı’na ne devlet, iktidar ne de muhalefet lider seviyesinde katıldı. Cumhurbaşkanı ya da Başbakan’ın katılmayışı iş dünyasının ilgisini de azaltmıştı. İstanbul ve Ankara’dan özel olarak davet edilen basın mensuplarının sayısı iş insanlarından fazlaydı. Birçok TÜSİAD üyesi yemeğe dahi kalmadan otelden ayrıldı. Günün iki konuşmacısının da “hukuk” ve “adalet” alanlarından seçilmesi çok umut vericiydi. Sabah seansında Anayasa Mahkemesi Başkanı Kılıç onur konuğuydu. Öğle yemeğinde ise Adalet Bakanı Sadullah Ergin. Ancak, Türkiye, cezaevlerinde çocuk tecavüzlerini, yıllarca tutuklu kalan gazeteciler, milletvekilleri, rektörler ve askerleri, Fazıl Say, Sevan Nişanyan ve Canan Arın gibi isimlere yönelik davalar ve mahkûmiyet kararlarını ve bireysel tercihlere dayatma olarak getirilen alkol yasaklarını tartışırken, TÜSİAD toplantısında hükümeti temsil eden Adalet Bakanı Ergin’e iş dünyasından sadece “AKP tüzüğündeki ‘üç dönem seçilme’ şartını kaldırsanız ülkemiz için ne iyi olur” şeklinde soru bile denemeyecek ölçüde övgü gelmesi, Ümit Boyner sonrasının “Yeni TÜSİAD”ını özetlemeye yetti de arttı bile.