Savaşkan İskefli
Savaşkan İskefli savaskan.iskefli@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Özel Tüketim Vergisi tüm zamanların rekorunu kıracak

01 Aralık 2023 Cuma

Motorlu taşıtlardan alınan özel tüketim vergisi rekor kırdı. 2002 yılında çıkan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) o tarihten bu yana bakıldığında motorlu taşıtlardan en çok 2022 yılında alınmıştı. 2022 yılında 10.1 milyar dolar toplanarak rekor kırılırken resmi açıklamaya göre 2023'ün ilk 7 ayında ise 10 milyar dolara yaklaştı. Sene sonundaysa tüm zamanların rekoru açıklanacak.

İçten yanmalı motorlu araçlarda ÖTV matrahı en son 24 Kasım 2022'de güncellendi. O zaman yapılan güncellemeye göre motor silindir hacmi 1600 metreküp altındaki araçlarda; 

  • yüzde 45 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 120 bin liradan 184 bin liraya,
  • Yüzde 50 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 150 bin liradan 220 bin liraya,
  • Yüzde 60 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 175 bin liradan 250 bin liraya,
  • Yüzde 70 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 200 bin liradan 280 bin liraya yükseltildi.

24 Kasım 2022'de 1 dolar 18,61 TL; 1 Avro ise 19,42 TL'ye karşılık geliyordu. Bugün ise 1 dolar 28,86 TL, 1 Avro da 31,54 TL'ye karşılık geliyor. Yani TL karşısında dolar yüzde 55, Euro ise yüzde 62 değer kazandı. 

24 Kasım tarihinde 184 bin TL karşılığında 9 bin 887 dolar alınıyorken bugün 9 bin 887 dolar 285 bin 338 Türk Lirası'na karşılık geliyor. Yani 24 Kasım tarihinde en alt limite giren araç bugün döviz kurları nedeniyle artık en üst dilime giriyor.

Ayrıca yüzde 18 olan KDV de yüzde 20'ye çıkarıldı. KDV hesaplanırken de önce ÖTV vergisiz fiyata ekleniyor ve fiyat yüzde 180'e çıkıyor. Ardından bu fiyata yüzde 20 KDV eklenerek yüzde 216'ya çıkarılıyor. Yani içten yanmalı motora sahip bir araca en düşük 116 vergi alınıyor.

VERGİLER 5'E KATLADI

2019 yılında hükümetin topladığı her 100 liralık verginin 2 lirası motorlu taşıtlardan alınan ÖTV'den oluşuyordu. İşte bu oranlar nedeniyle toplanan tüm vergiler içerisinde motorlu taşıtlardan alınan ÖTV'nin oranı 2023 Temmuz itibarıyla yüzde 10'a çıktı. Yani 5'e katladı.

Otomobillerden alınan yüksek vergiler nedeniyle eski tip araçların kullanılması hem bu araçların geri kalan teknolojisi hem de kullanımlarına bağlı olarak daha fazla enerji harcamaları ve daha sık bozulan parçalarının değişmesi ile uzun vadede enerji ithalatını yükseltiyor.

Otomobillerden alınan ÖTV artık geldiği nokta ile gösteriyor ki en başta ahlaken bir değişikliği hak ediyor. Yerli üretim dizel bir araç şu anda kampanyalı 946 bin 900 liraya satılıyor ve bu aracın 508 bin 520 lirası vergi 438 bin 380 lirası ise aracın kendi fiyatı. 

ÖLDÜREN TÜKETİM VERGİSİ

Bu araçlardan alınan vergi kaldırılsa veya önemli oranda düşürülse pek çok yurttaş sıfır bir araç sahibi olabilir. Ardından eski araçların büyük kısmı kullanılmayacağı içinse hem Türkiye'nin enerji ithalatı düşer hem de daha az kaza meydana gelir. Kazaların azalmasının yanında ölüm oranı da araçların yeni olması ile düşecektir. 2022 yılında meydana gelen trafik kazalarında en az 5 bin 229 kişi hayatını kaybetti. Bu konuda bir düzenlemeye gidilmezse Özel Tüketim Vergisi, ''Öldüren Tüketim Vergisi'' olarak anılmaya başlanacak.

 



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları