2020’nin başından itibaren “pandemi” sözcüğü gündemimize girmişti. Salgın bir hastalığın tüm ülkeye ve dünyaya yayılması...

Trump sadece ABD’ye başkan olmadı, aldığı kararlarla attığı adımlarla dünyayı etkileyen bir kural bozucu, kural koyucu oldu. Bunların sonuçlarının ne olacağını şu aşamada kestirmek mümkün değil. Bir yanıyla sömürgecilik dönemine benziyor; ben yaptım oldu ya da kural ve kral benim!

Trump’ın başta Çin olmak üzere dünyaya koyduğu vergi, silah olarak doların kullanıldığı bir savaş demek. Küresel ölçekte bakınca Trump için Ortadoğu, Karadeniz, Rusya, hatta AB ikincil... Asıl hedef Çin.

Ancak Çin, uzun zamandır bugünlere hazırlıklıydı. Sessiz, derinden ve sabırla ilerledi. Bu süreçte Trump’ın attığı her adıma aynı ölçüde yanıt vererek devam edecek.

Birinci ve İkinci Dünya Savaşı’nın ekonomi politikteki adı, paylaşım savaşıdır. Trump yeni bir paylaşım savaşının vergisini ateşledi.

***

Trump’ın birinci döneminde beş kez büyük kriz yaşayan Türkiye’yi ikinci dönemde ne bekliyor?

Bunun ilk yanıtı 16 Mart’ta Trump’la Erdoğan arasındaki telefon görüşmesinde verildi. İletişim Başkanlığı o gün, görüşmede iki ülke arasındaki temel konuların ele alındığını açıkladı. İktidar medyası da Trump’ın Erdoğan’a şunu söylediğini yazdı:

“Bölgede sizinle çalışacağız!”

Trump’ın bölge için neler tasarladığı belli! Gazze’yi Filistinlilerden “temizleyip” buraya turizm kuleleri dikmekten Suriye’de İsrail’e karşı iyi huylu bir yönetim oluşmasını sağlamaya kadar...

Türkiye bu politikaların neresinde olacak?

Trump’ın daha, “AB’nin güvenliğinde artık biz yokuz. Kendi başlarının çaresine baksınlar” sözlerinin mürekkebi kurumadan Ankara karşılık verdi:

- AB’nin güvenlik sorununu biz çözeriz. AB, Türkiye’nin kapısını çalmaya mecbur olacak!

Bu demecin anlamı açık! İktidar, “Biz AB’nin jandarması ve göçmen deposu oluruz” diyor. Böylece daha AB’nin nasıl yol yürüyeceği belli olmadan AKP, “En kullanışlı benim” demiş oldu.

Önceki gece Trump’la Netanyahu arasındaki Türkiye diyaloğu da buna paraleldi. Trump Netanyahu’ya, “Türkiye ile aranda sorun olursa ben çözerim” mesajı verdi. Arkasından da açıklık getirdi; “Rahip Brunson olayını birlikte çözmüştük!”

Trump önümüzdeki dönemde sorun çıkarsa nasıl çözeceğini anlatmış oldu.

***

AKP denklemi şöyle kurmuş görünüyor:

AB’nin jandarması ve göçmen deposu... ABD’nin Büyük Ortadoğu Projesi (BOP) eşbaşkanı!

Bunlar Türkiye’ye ne getirecek?

Belki AKP iktidarının uzamasını sağlayabilir!

Bunun dışında ne iç güvenliğimize ve ekonomimize ne de dış güvenliğimize getireceği bir fayda yok. Korkarız tersi söz konusu!

İktidar alternatifi olarak giderek toplum katındaki kabulü artan CHP’nin yukarıda özetlediğimiz denklemi dikkatte tutarak siyaset üretmesi gerekiyor.

İktidarda kim olursa olsun Türkiye’nin bölgedeki ağırlığı reddedilemez. Bütün mesele bu ağırlığın nasıl kullanılacağı!

AB-ABD, Türkiye’de kendi çıkarlarına uygun bir yönetim ister. Buna kızarak atılacak bir adım da sağlıklı olmaz. Türkiye, coğrafyası gereği dışa kapalı bir ülke olamaz. Önceliği Türkiye’nin bağımsızlığına, ülke yararına veren bir siyaset üretmek kaçınılmaz.

AKP iktidarı bu konulara hep şu pencereden bakıyor:

- Parti olarak ne kadar işime yarar, beni ne ölçüde güçlendirir!

Çevremizdeki ülkelerle hangi sorunu yaşadıksa temel nedeni bu oldu!