Mustafa Balbay
Mustafa Balbay mustafabalbay35@gmail.com Son Yazısı / Tüm Yazıları

Emekli maaşı iktidarın vicdanıdır!

06 Nisan 2023 Perşembe

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, 13. cumhurbaşkanı adayı olarak emeklilere bayram ikramiyesinin 8 bin 500 lira olacağını, önümüzdeki Kurban Bayramı’nda Ramazan Bayramı ikramiyesini de tamamlayarak 15 bin lira verileceğini açıkladı. 

AKP Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş bunu alaysıladı. “Şaka olarak demiştir”e getirdi. 

Aslında işin şakası yok. AKP döneminde mağdur olanların başında emekliler geliyor. 

AKP’nin işi ciddiye almamasını da olağan karşılamak gerekir. Emekli maaşlarını yıllarca çok düşük tutup yardımlarla dengelemeye çalıştılar. Yardımları da ceplerinden lütfetmişler gibi, “Biz gidersek bunlar da gider” dediler.

Emekliye bayram ikramiyesini 2015 seçimleri öncesinde ilk Kılıçdaroğlu dile getirmişti. Bugünkü 8 bin 500 lira gibi AKP bunu önce “akıldışı” bulmuş, sonra uygulamak durumunda kalmıştı.

***

Gelir uçurumunun yüksek olmadığı, sosyal devlet ilkesinin yaşama geçtiği ülkelerde en düşük emekli maaşı ile en yüksek arasındaki fark dört kattır. En düşük bin alıyorsa, en yüksek dört bindir. 

Türkiye’de ise  9-10 kattır. 

Bu fark 2008 yılından itibaren daha da arttı. Zira emeklilik maaşı bağlama oranları giderek düştü. 2008’de çalışırken 10 bin lira alan bir kişi emekli olunca 7 bin lira alıyordu. Maaşının yüzde 70’i emeklikte eline geçiyordu. Bu oran bugün yüzde 35’lere kadar düştü. 

Uçurum derinleşince en düşük maaşı yukarı çekme yoluna gittiler. 

AKP iktidara geldiğinde, Ocak 2003’te asgari ücret 226 lira, en düşük emekli maaşı 332 liraydı. Yani en düşük emekli maaşı asgari ücretin yüzde 47 üzerindeydi. Zamanla, emekli maaşı adım adım geriledi, 2016’da asgari ücretle eşitlendi. O yıldan bu yana gerileyerek geldi. Bugün en düşük emekli maaşı 7 bin 500 liraya çıksa da asgari ücretin yüzde 12 altında kaldı. 

Nasıl asgari ücret ortalama ücret haline geldiyse, en düşük emekli maaşı da ortama maaş haline geliyor. 5 bin 500 liradan 7 bin 500’e çıktı. Bu dilim içinde maaş alanların sayısı 6 milyon kadardı. 5 bin 500 lira alanla 7 bin 450 lira alan şimdi aynı maaşı, yani 7 bin 500 lirayı alacak. 

***

13 milyon kadar emeklimiz vardı. EYT’lilerle birlik 15.3 milyona çıktı. EYT’lilerin bir bölümünün de 7 bin 500 lira maaş alacağı dikkate alınırsa, neredeyse tüm emeklilerin yarısı en düşük düzeyden maaş almış olacak.

Bunun neresi adalettir?

Bunun neresi sosyal dengedir?

Bir miktar düzeltme yapalım derken tüm dengeyi altüst ettiler, herkesi vasatta eşitlediler.

Emeklilerin kendi içindeki merdiveni de bozdular.  

Eyyy iktidar, bütçede her şeye para bulunur. Bütün mesele öncelik sıralamasıdır. Eğer en başa müteahhitleri, kendi çevrenizi yazarsanız elbette emeklilere sadece damlayan kalır.

Eyyy emekliler, bütçeden payımıza ne düşer diye beklemek yerine payınızı isteyin. 

En sonuç alıcı başvuru yeri sandıktır!

Emekli maaşı iktidarın vicdanıdır. “Sızlamıyor mu diye soracağız” ama...

Olmayan şey sızlar mı?



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Umut ve mücadele! 21 Kasım 2024
Yine yeniden BOP! 20 Kasım 2024
Çekin elinizi! 19 Kasım 2024

Günün Köşe Yazıları